بايد و نبايدهاي تغذيه در ماه مبارک رمضان
باز هم رمضان، باز هم نواي دلنشين موذن‌زاده اردبيلي كه گويي در اين ماه بهشتي، طنين ديگري دارد. باز هم دعاي ربناي شجريان در كنار قل‌قل سماور. مادر زير لب دعا مي‌خواند و چاي را در استكان كمر باريك مي‌ريزد. باز هم لحظه‌هايي كه تكرار مي‌شود، اما هر سال طعم ديگري دارد و خاطراتي نو و شيرين به صفحات كتاب خاطرات ماه خدا اضافه مي‌كند. يقينا اين قاب‌هاي به يادماندني در خمير و ذهن اكثر مردم حتي آنان كه نمي‌توانند اين فريضه واجب را بجا آورند حك شده است. قابي از جنس عشق، ايمان، باور و اراده كه حاصل معاشقه عابد و معبود است.
در اين بخش سعي مي‌شود علاوه بر دستورهاي غذايي مناسب اين ماه نكاتي در رابطه با رژيم غذايي مرتبط با اين ايام ارائه شود تا علاوه بر بهره معنوي بتوان سلامت عمومي بدن را حفظ كرده و روزهاي طولاني تابستاني را با قدرت و سلامت گذراند.
اتفاقي كه در ماه مبارك رمضان مي‌افتد آن است كه وعده‌هاي غذايي جابه‌جا مي‌شود و برخلاف تصور حذف نمي‌شود. با اين تفاوت كه فواصل زماني صرف غذا تنظيم معمول خود را از دست مي‌دهد، يعني وعده‌هاي صبحانه، ناهار و شام به سحري افطاري و شام تبديل مي‌شود. در اين ميان فاصله صبحانه تا ناهار دوبرابر مي‌شود و مسئله اين است كه عملكرد بدن را به خصوص در فصل تابستان تحت تاثير قرار مي‌دهد. برخي از مهم‌ترين نكات كليدي كه رعايت آنها باعث حفظ سلامت بدن شده و روزه‌داري در تابستان را آسان‌تر مي‌سازد از اين قرارند:
سحري:
وعده سحري قرار نيست شما را تا افطار سير نگه دارد چون در اين صورت روزه گرفتن بي‌معني است. آنچه كه مهم است استفاده از مواد غذايي و رژيم مطلوبي است كه در فعاليت‌هاي روزانه بدن خللي ايجاد نشود.
يكي از مهم‌ترین نكات در ماه رمضان كه باعث آزار فرد روزه‌دار و اطرافيان مي‌شود بوي بد دهان است. در حقيقت اين بوي نامطبوع نه از دهان بلكه از معده متصاعد مي‌شود و مسواك زدن به هيچ وجه كارساز نيست. بهترين پيشنهاد امتناع از خوردن مواد غذايي توليدكننده اين بو مانند سير و پياز است. در كنار آن جويدن كمي برگ معطر مانند جعفري و ريحان در پايان غذا و نوشيدن آب كه در آن ليموترش چكانده شده مفيد و موثر است.
حتما مي‌دانيد مواد قندي باعث توليد انرژي در بدن مي‌شود اما با توجه به اينكه قند موجود در شيريني‌هايي مانند زولبيا و باميه به سرعت در بدن به انرژي تبديل مي‌شود، مصرف اينگونه خوراكي‌هاي قندي به هيچ وجه توصيه نمي‌شود. به جاي آن بهتر است از خرما، كشمش و برنج استفاده كنيد كه به دليل اينكه قند موجود در آنها به تدريج در بدن مي‌سوزد، انرژي روزانه شما را كاملا برآورده مي‌كند و در بين روز دچار رخوت، بي‌حالي و سردرد نمي‌شوید.
شير ولرم، چاي كم‌رنگ با ليمو و آبميوه‌هاي طبيعي مناسب‌ترين نوشيدني‌ها براي وعده‌هاي سحري هستند.
براي سحري بهتر است معده خود را سنگين نكنيد و از مواد غذايي كم‌حجم و پرانرژي استفاده كنيد يا اگر خوراك‌هاي اصلي مانند برنج را در اين وعده قرار داده‌ايد مانند يك ناهار سبك و در حجمي معادل نصف وعده ناهار ميل كنيد. ميوه‌هايي مانند انبه و موز همراه خوبي در كنار غذاي سحري هستند.
افطار:
هنگام غروب بدن تمام انرژي خود را مصرف كرده است، بنابراين نياز فوري به مواد قندي و نشاسته‌اي دارد اما با توجه به اينكه فاصله وعده افطار تا شام كم است بهتر است حجم خوراك كم باشد. اما طوري انتخاب شود كه به سرعت قند بدن را بالا ببرد. در اين زمان است كه مصرف مواد قندي و نشاسته‌اي مانند زولبيا و باميه و سوپ و آش نشاسته دارد مانند آش رشته و حلوا، شله زرد و سمنو البته در حجم كم مي‌تواند به سرعت بدن را به شرایط نرمال برگرداند.
به هيچ عنوان افطار خود را با آب سرد باز نكنيد، چون علاوه بر اينكه عطش شما را برطرف نمي‌كند بلكه سيستم گوارشي رادرگير تنظيم دماي معده با آب سرد مي‌كند و كل بدن را دچار اختلال مي‌كند.
مصرف ميوه در فاصله بين افطار و شام علاوه بر اينكه بدن را بالانس مي‌كند، نيازهاي ويتاميني بدن را برآورده و در كنار آن سيستم گوارش را به آرامي فعال كرده و براي هضم راحت شام آماده مي‌كند.
شام
بهتر است زمان صرف شام را نسبت به اوقات عادي، يكي، دو ساعت تغيير داده و به تاخير بيندازيد تا سيستم گوارشي بتواند وظيفه خود را به درستي انجام دهد.
در كنار شام بهتر است ماست، سالاد و سبزي خوردن را قرار دهيد تا نيازهاي بدن برآورده شود.
مصرف زياد لبنيات در زماني كه آب كافي به بدن نمي‌رسد باعث ايجاد سنگ در كليه و مجاري ادراري مي‌شود پس بهتر است اندازه را رعايت كنيد.
مواد غذايي اسيدي مانند ترشي را كمتر مصرف كنيد تا به معده‌تان آسيب نرسد.
رعايت صحيح نكات سلامت در اين ايام نه تنها به بدن شما آسيب نمي‌رساند بلكه باعث دفع سموم و سوختن چربي‌هاي اضافي بدن شده و فرد روزه‌دار را در پايان ماه مبارك رمضان در شرايطي بهتر از قبل قرار مي‌دهد.
