نقدی مثبت بر «تنها خدا می بخشد» فیلم تازۀ نیکلاس ویندینگ‌رفن
«تنها خدا می بخشد» فیلم تازۀ نیکلاس ویندینگ‌رفن پس از اولین نمایش اش در روز هشتم جشنوارۀ کن با واکنشهای ضد و نقیضی از سوی منتقدان مواجه شد و حتی طرفداران فیلم هم آن را در حد و اندازۀ «درایو» که جایزۀ بهترین کارگردانی را از کن ۲۰۱۱ گرفت نمی دانند. در ادامه نگاه مثبت منتقد تله راما به این فیلم را می خوانید.
دو سال پیش نمایش فیلم «درایو» مثل انفجار یک بمب در جشنوارۀ کن سر و صدا کرد و برای رایان گاسلینگ -بازیگر کانادایی- و نیکلاس ویندینگ‌رفن -فیلمساز دانمارکی فیلم- تحسین و تمجید و استقبال فراوانی به همراه داشت. علیرغم حضور دوبارۀ گاسلینگ در فیلم تازۀ ویندینگ‌رفن نباید انتظار دنباله ای بر «درایو» را داشته باشید. «تنها خدا می بخشد» تریلر تیره و تاریک و پیچیدۀ ویندینگ‌رفن، در وهلۀ اول از ضعفها و کمبودها و شکستهای انسان می گوید. و رایان گاسلینگ خوب و دوست داشتنی فیلم «درایو» که آنجا به ناچار از مسیر آلودگی می گذشت، این بار نقش یک شخصیت منفی تمام عیار را ایفا می کند. «فقط خدا می بخشد» مانند همۀ فیلمهای قبلی کارگردان، یک مسلخ مهیب و هولناک را با خشونتی سبک مدارانه و استیلیزه به تصویر کشیده است. فیلم ویندینگ‌رفن تصویری ست از جذابیت های تکنیکی هنرهای رزمی در سینما؛ و ابداعات فرمی سینمای مدرن مثل نمایش سیالیت تخیل و هزارتوی ذهن را از سینمای ونگ کار-وای و دیوید لینچ به ارث برده است. صحنه های خونریزی فیلم تبدیل به ابزاری برای کارگردان می شود تا آسیب پذیری و شکنندگی، ضعف و عجز، و هراس و دلهره و وحشت شخصیت ها را پیش چشمان تماشاگر مجسم کند و از شخصیت اصلی فیلم (رایان گاسلینگ) یک شمایل استعاری کامل از همۀ این خصوصیات بسازد. نیکلاس ویندینگ‌رفن قبل از ساخت این فیلم گفته بود که در فیلمهایش فقط دنیای پر از خشونت مردان را تصویر کرده؛ ولی همیشه دوست داشته فیلمی دربارۀ زنان بسازد. این بار در فیلم تازۀ او شخصیت مادر مظهر شر مطلق و بزرگترین نیروی کشتار است. از این جنبه فیلم ویندینگ‌رفن اثری ضد فمینیستی به شمار می رود. خود فیلمساز در یادداشت اش زن این فیلم را «ترکیبی از لیدی مکبث و دوناتلا ورساچه» توصیف کرده است! علیرغم وجود ضعف هایی در شخصیت پردازی و فیلمنامۀ فیلم، دیدن «تنها خدا می بخشد» تجربه ای هیجان انگیز محسوب می شود. مخصوصا به خاطر تجسم پیچیدگی احساسات و لذت مازوخیستی در چهرۀ بازیگرانش. خوشبختانه فیلم ویندینگ‌رفن عمق واقعیت روان شناختی شخصیتها را مد نظر نگرفته است؛ وگرنه بازیگران زیر فشار آن نابود می شدند. «تنها خدا می بخشد» شبیه یک نمایش آتش بازی عجیب و غریب است. یک سینمای بی پروا که بر اساس شمشیر و خون و اسطوره و روان کاوی شخصیتهایش شکل گرفته است.
