نگاهي به جشن باران در قزوين

http://www.jamejamonline.ir/Media/im...0934892734.jpg

نکوداشت آيين هاي باستاني و مذهبي در سرزمين کهن کاسپين (قزوين) همواره از اهميت بسزايي برخوردار بوده و به عنوان پاره اي از باورهاي عميق مردمي نگريسته مي شده است.

به گزارش ايرنا، اگرچه در زمان کنوني بسياري از اين مراسم غبار فراموشي بر چهره دارند يا دست کم از حضوري کم رنگ بهره مي برند، اما جشن باران در پنجاهمين روز بهار يکي از آيين هايي است که هنوز گروه هاي مختلفي از مردم به ويژه قديمي ترها را به سوي خود مي کشاند.

جشن باران که به پنجاه بدر نيز موسوم است، در روز 19 ارديبهشت ماه هر سال به گونه اي باشکوه با اجراي مراسم خاص و دعا در مکان مصلي در جنوب شرقي شهر قزوين برگزار مي شود.

هر ساله در بعدازظهر اين روز، هنگامي که خورشيد اندکي از حدت حرارتش مي کاهد، مردم به مصلي شهر رفته و نماز، دعا و جشن بر پا مي دارند.

به استناد برخي مدارک تاريخي و گفتار سالمندان، در گذشته در اين مکان يک آب انبار و يک مسجد وجود داشت که امروزه تنها بخشي از آب انبار به يادگار مانده است.

خانواده ها در گذشته در ارم هاي پيرامون آب انبار مي آسودند و بعد طعامي بود و شيطنت و بازي کودکان، بزرگترها نيز باران را به نماز پاس مي داشتند.

مردمان در گذشته به گاه اجراي اين آيين پس از به جا آوردن نماز باران، چند قطعه سنگ کوچک را پس از نيت، بر ديواري آجري مي فشردند و مي پنداشتند چنانچه حاجتشان پذيرفته شود سنگ به ديواره مي چسبد.

در مراسم پنجاه بدر، مردم همچنين نذري مي دهند که عصرانه هاي متنوع سنتي مانند آش رشته، دويماج و لقمه هاي پنير و سبزي از آن جمله اند.

تعزيه خواني امام حسين (ع) و ياران آن رادمرد از ديگر آيين هاي نيکوي اين روز است.

گفته شده که مراسم پنجاه بدر براي نخستين بار پيش از اسلام در اين شهر زماني که خشکسالي بر قزوين سايه افکند برگزار شده است.

براساس گفته هاي تاريخي در اين مراسم مردم براي طلب باران دعا کردند که در پي آن نيز باران، سخاوتش را بر پهناي شهر به نمايش گذارد.

در مراسم مشابه ديگري به نام «چمچه خاتون» مردم شهر داخل يک قدح آب ريخته و آن را به پشت بام برده و به وسيله يک چمچه (وسيله اي شبيه کفگير و از جنس مس) اندک اندک آب داخل قدح را به سوي آسمان مي پاشند.

بر طبق اعتقاد مردم قزوين، اهريمن خشکسالي همواره يکي از قديمي ترين دژخيمان ايران زمين بود که براي مبارزه با اين عفريت شوم، علاوه بر حفر قنات و ساخت آب انبار، مناسک اعتقادي بايد انجام شود.

در يکي از اين مراسم به نام «کوسه گلين» پيرزني با پارچه و لباس هاي کهنه، عروسکي کوچک درست مي کند و در کوچه و خيابان ها همراه کودکان حرکت مي کند.

آنها به در هر خانه که مي رسند از صاحبخانه چيزي از وسايل تهيه آش درخواست کرده و با آن آش مي پزند و در بين اهالي تقسيم مي کنند.

اين باور همواره وجود داشته که پس از اجراي مراسم ياد شده باران خواهد آمد.