قلعه تاريخي لمبسر در قزوين

http://www.jamejamonline.ir/Media/im...0900509745.jpg

"قلعه لمبسر" در بخش "رودبار شهرستان" قزوين در شمال شرقي روستاي رازميان واقع شده و جزء مهمترين قلاع اسماعيليه در عصر سلجوقي است.

اين قلعه بر فراز کوه وسيع و مسطحي قرار گرفته و به واسطه جاري شدن رودخانه هاي "نينه رود" و "لمه در" در دامنه هاي غربي، شرقي و جنوبي از رشته کوههاي همجوار با پرتگاههايي مخوف از سه طرف جدا مي شود.

موقعيت جغرافيايي و استراتژيک استقرار قلعه لمبسر اين دژ را غيرقابل نفوذ ساخته و به قولي حتي از دژ الموت نيز مستحکم تر بوده است.

سال ساخت بناي قلعه در متون تاريخي نيامده اما نوع ساخت و مصالح بکار رفته در آن نشانگر اين است که از استحکامات دوره ساساني و قرون اوليه اسلامي مي باشد.

اين قلعه به واسطه موقعيت و اهميت خاص خود در دوره تسلط اسماعيليه شهرت بسيار يافت و پس از قلعه الموات واقع در روستاي گازرخان، از مهمترين دژهاي اسماعيليه بشمار مي رفته است.

آثار به جاي مانده از استحکامات شمالي قلعه که تنها راه دسترسي به قلعه مي باشد، نشانگر وجود دروازه، برج و باروهاي عظيم در ايام رونق آن بوده است.

در بخش شرقي بر سر هر پيش آمدگي کوه، برجي کوچک ساخته اند که فاصله آنها از همديگر در حدود 100متر است و باروي جنوبي و شرقي قلعه هنوز باقيمانده است.

تمام استحکامات اين قلعه از مصالح سنگ با ساروج و ساروج يکپارچه بنا شده است.

وسعت کم نظير قلعه لمبسر اجازه مختصر کشت به اهالي آن مي داده تا در مواقع محاصره خودکفا باشند.

قسمت جالب توجه دژ، آبراهه کنده شده در سنگ است که آب قلعه را از نينه رود در فاصله دو فرسنگي قلعه تامين و از طرف شمال وارد دژ و در هفت آب انباري که به شکل مکعب مستطيل در دل صخره کنده شده مي ريزد تا ذخيره سازي شود.

همچنين علاوه بر آب انبارهاي قلعه، در پايين ديواره شرقي راهروي سرپوشيده با قطر هلال طاق 35 و ارتفاع 95 سانتي متر و با پله هاي ناهموار، ارتفاع 190 متري قلعه را به لب رودخانه منتهي مي سازد.

با اين تدابير درصورت محاصره قلعه نيز امکان پايداري و مقاومت قلعه نشينان افزايش مي يافت و تصرف قلعه دشوار مي نمود.

قلعه در جبهه شرقي مشرف به "نينه رود" که شيب کمتري دارد، ديواري مستحکم و قطور دو پوسته با سنگ هاي بسيار بزرگ با ارتفاع 10 متر و قطر 120 سانتيمتر دارد و هم اکنون بخش زيادي از باروي آن همچنان استوار پاي برجا مانده است.

در ديگر قسمتهاي قلعه به واسطه وجود پرتگاهها و عوارض طبيعي، برج و بارويي کوتاهتر ساخته شده است.

دروازه جنوبي که کف آن حدود 150 متر پايينتر از دروازه شمالي است، سالمتر باقي مانده است.

اين دروازه شامل دو در، در پشت سر يکديگر است و اختلاف سطح اين دو حدود شش متر مي باشد.

در اول رو به مغرب باز مي شود و در دو طرف آن، برجهاي بلندي بوده که آنچه امروزه از برج غربي باقي مانده است، ارتفاعي بيش از شش متر دارد.

پس از اين در، راه قلعه پيچ مي خورد و به در دوم که اتاق نگهبانان درکنار آن است، منتهي مي شود.

در زمين شيبدار و محصور دژ، خرابههاي بسياري ديده مي شود ولي ساختمان اصلي دژ لمبسر درست در زير دست دروازه شمالي جاي داشته و در فضايي به طول 35 متر و عرض 25 متر بنا شده است.

در قسمت جنوبي 12 اتاق باريک وجود دارد که رو به مشرق ساخته شده است.

هر اتاق پنج متر و 70 سانتي متر طول و يک متر و 90 سانتيمتر عرض و پنجرههايي کوچک دارد که ديوارهاي آن يک مترو 20سانتيمتر قطر دارد و از قطعات عظيم سنگهاي تراشيده ساخته شده است.

کف اصلي قلعه با روزهايي که قلعه و بناهاي آن برپا بوده، فرقي نکرده، زيرا مجراي فاضلاب قلعه هنوز باقي است و آب باران را به بيرون از قلعه هدايت مي کند.

غير از بناهايي که شرح داده شد، اتاقهاي ديگري داراي طاقهاي ضربي در داخل باروي قلعه ديده مي شود که نيمي از آنها هنوز در زير سنگ و خاک قرار دارد.

بخش رودبار شهرستان در 55 کيلومتري شمال قزوين واقع شده است.