مهندسي شيمي ، توانايي ها و كاربردها

براي مهندسي شيمي به عنوان يكي از رشته هاي فني كاربردي ، كه امروزه گسترش فراواني پيدا كرده است، از سوي ارگانهاي گوناگون تعاريف مختلفي ارائه شده كه در زير به بعضي از آنها اشاره مي شود.

انجمن مهندسين شيمي آمريكا مهندسي شيمي را به صورت زير تعريف كرده است: «مهندسي شيمي عبارتست از كاربرد اصول علوم فيزيكي همراه با مباني اقتصادي و روابط انساني در زمينه هايي كه مستقيماّ به فرآيندها و دستگاههاي لازمه مربوط مي باشند و در آنها ماده به منظور تغيير در حالت، تركيب يا مقدار انرژي تحت عمل قرار داده شود.»

همچنين تعريف ستاد انقلاب فرهنگي ايران از مهندسي شيمي به صورت زير مي باشد:
«فن كاربرد علوم پايه در جهت پياده نمودن فرآيندهاي شيميايي و فيزيكي در مقياس صنعتي .»

بنابراين و با توجه به تعاريف فوق ، مهندسي شيمي را مي توان تلفيقي از علوم گوناگون مانند رياضي، شيمي و فيزيك دانست كه با در نظر گرفتن فاكتورهاي اقتصادي، توليد صنعتي يك فرآورده از طريق فرآيند هاي شيميايي و فيزيكي در مقياس زياد را طراحي و رهبري مي كند.

با نگاهي دقيق تر مي توان ويژگي ها و تواناييهاي موجود در مهندسي شيمي را به طور خلاصه به صورت زير دسته بندي كرد:
-شناخت و بررسي فرآيندهاي فيزيكي و شيميايي متوالي در مسير توليد.
-طراحي سيستمها و دستگاههاي مورد نياز در اين مسير.
-بهينه كردن سيستم از نظر اقتصادي و كيفيت فرآورده ها و ..

به نظر مي آيد كه با توانايي هاي بالا، مهندسي شيمي مي تواند كاربردهاي فراواني در عرصه هاي صنعتي و در زمينه هاي گوناگون داشته باشد. و حقيقت نيز چنين بوده و مهندسي شيمي كاربردهاي بسيار زيادي در موارد مختلف دارد. از جمله اين كاربردها مي توان به موارد زير اشاره كرد:

-صنايع نفت، گاز و پتروشيمي
-صنايع شيميايي( رنگ، مواد شوينده و …)
-صنايع كاني غير فلزي (سيمان، گچ، شيشه، سراميك و …)
-صنايع سلولزي (كاغذ،مقوا، چوب)
-صنايع غذايي و دارويي
-صنايع فرآوري چرم و پوست
-تصفيه آب و پساب و…

باوجود كاربردهاي فراوان مهندسي شيمي ، اين رشته همواره در حال بسط و توسعه بوده و هر روزه افقهاي جديدتري در پيش روي اين رشته قرار مي گيرد.يكي از جديدترين زمينه هاي به وجود آمده، مهندسي بيوتكنولوژي مي باشد.

» نويسنده: نيما ابطحي (دانشجوي كارشناسي ارشد بيوتكنولوژي)
» منابع:
1 . فرهنگ اصطلاحات مهندسي شيمي، گروه مهندسي شيمي ، جهاد دانشگاهي صنعتي شريف
2 . «بيوتكنولوژي جهان آينده را تغيير خواهد داد. »،كيميا، سال سوم شماره 8 ، مهر 1369
3 . «بيوتكنولوژي ، آينده جهان و موقعيت ما»، كيميا سال سوم شماره 8 ، مهر 1369
4 . معظمي ، نسرين- شجاع الساداتي ، عباس ، مقدمه اي بر بيو تكنولوژي ، انتشارات دانشگاه تربيت مدرس