بیماری‌ای که از گربه بوجود می‌آید
بیماری‌ای که از گربه بوجود می‌آید
بیماری توکسوپلاسموز
توکسوپلاسموز یک بیماری عفونی است که توسط یک انگل میکروسکوپی که درون سلول های انسان و حیوانات (به خصوص گربه و حیوانات مزرعه ای) زندگی می کند ایجاد می شود.
http://img.tebyan.net/big/1391/01/88...6421288209.jpg
بیماری چگونه منتشر می شود؟
مردم از طرق زیر می توانند به این بیماری مبتلا شوند:
- تماس با گربه های آلوده (گربه ها این بیماری را از طریق خوردن پرندگان، موش ها، و سایر جانوران به دست می آورند)
- خوردن گوشت خام یا نیمه پخته که عفونت را داراست.
- خوردن میوه ها و سبزی های نپخته و نشسته که با کود آلوده شده اند.
- از طریق زایمان (یک زن که در دوران بارداری توکسوپلاسموز گرفته، می تواند آن را به کودک به دنیا نیامده اش از طریق رگ های خونی منتقل کند)
به طور طبیعی این بیماری از انسان به انسان منتقل نمی شود (مگر در زنان حامله که به کودک خود منتقل می کنند)
علایم و نشانه های بیماری چیست؟
این بیماری می تواند از حیوانات به انسان ها منتقل شود، اما گاهی هیچ علامتی ایجاد نمی کند. وقتی که کودکان علایم را نشان می دهند، بستگی به سن و میزان مقاومت دستگاه ایمنی آنها در برابر عفونت دارد(همانند انسان ها، گربه های آلوده نیز هیچ علامتی را نشان نمی دهند).
انواع توکسوپلاسموز
توکسوپلاسموز در مردم به سه الگوی اصلی تقسیم می شود:
توکسوپلاسموز مادرزادی که در آن کودک قبل از تولد مبتلا می شود
توکسوپلاسموز در یک کودک سالم (که علایم آن مشابه علایمی است که یک زن باردار تجربه می کند)
توکسوپلاسموز در یک کودک با سیستم ایمنی ضعیف
توکسوپلاسموز مادرزادی
وقتی یک زن حامله (که شاید هیچ علایمی نداشته باشد) در طی بارداری عفونت را می گیرد و درمان نمی شود، امکان زیادی برای آلوده کردن جنین دارد. نوزادانی که در طی سه ماهه اول بارداری مادرشان، آلوده شده اند، علایم شدیدتری دارند.
به هر حال این موضوع نادر است که یک زن که عفونت را قبل از بارداری گرفته بتواند آن را به فرزندش منتقل کند، زیرا بدن او و بدن نوزاد در مقابل آن پاسخ ایمنی ایجاد می کند. پس بهتر است بارداری حدود شش ماه بعد از ابتلا به توکسوپلاسموز اتفاق بیفتد.
حدود 90 درصد کودکانی که دچار توکسوپلاسموز مادرزادی می شوند علایمی ندارند، اما درصد زیادی، علایم را در ماه ها و حتی سال های بعد نشان می دهند، یا در هنگام تولد نشان می دهند، مثلا برخی به طور نارس یا خیلی کوچک به دنیا می آیند.
برخی علایم دیگر عبارتند از:
تب
غده های لنفی متورم
زردی (یرقان)
اندازه سر بزرگ یا کوچک غیر طبیعی
کهیر
خونریزی زیر پوستی
آنمی (کم خونی)
طحال یا کبد بزرگ شده
حمله صرع
اشکال در غذا خوردن
کم شنوایی
عقب افتادگی ذهنی
وقتی یک زن حامله (که شاید هیچ علایمی نداشته باشد) در طی بارداری عفونت را می گیرد و درمان نمی شود، امکان زیادی برای آلوده کردن جنین دارد
توکسوپلاسموز در کودکان سالم یک کودک سالم که دچار عفونت با توکسوپلاسموز شده است، احتمالا علایمی از عفونت نشان نمی دهد و یا فقط تعدادی غدد متورم دارد که:
- عمدتا در ناحیه گردن ظاهر می شوند.
- گاهی اوقات قابل لمس هستند.
- در ماه های مختلف گاهی بزرگ و گاهی کوچک هستند.
چگونه بیماری تشخیص داده می شود؟
پزشکان به ندرت می توانند این بیماری را از طریق آزمایشاتی که در آزمایشگاه برای بررسی انگل های میکروسکوپی در خون، مایع نخاعی، غدد لنفی، مغز استخوان، مایع آمنیوتیک و... انجام می شود تشخیص دهند.
پزشکان اغلب دستور انجام آزمایشاتی را برای اندازه گیری سطح آنتی بادی در خون فرد که در مقابله با عفونت ساخته شده، می دهند.
بیماری چگونه درمان می شود؟
غیر از بیماران دارای سیستم ایمنی ضعیف و بیماران باردار، بقیه عمدتا نیازی به درمان عفونت توکسوپلاسموز ندارند، زیرا علایمی مثل ورم غدد لنفی به مرور زمان رفع می شوند، اما در کودکان باید کودک توسط پزشک معاینه شود، زیرا تورم غدد لنفی می تواند علت دیگری داشته باشد.
زنان باردار دچار بیماری توکسوپلاسموز، باید برنامه درمان را تحت نظر پزشک انجام دهند. تحقیقات نشان می دهند که درمان مادر باردار آثار سوء کمتری در نوزاد ایجاد می کند، اما حتما از انتقال بیماری به نوزاد جلوگیری نمی کند.
کودکان دچار توکسوپلاسموز مادرزادی باید به وسیله داروهای ضد توکسوپلاسموز به مدت حدود یک سال بعد از تولد درمان شوند. پزشک نوع داروهای مصرفی را تعیین می کند.
کودکان سالم دچار توکسوپلاسموز عمدتا به مدت 4 تا 6 هفته تحت درمان قرار می گیرند و کودکانی که سیستم ایمنی ضعیف شده دارند عمدتا در بیمارستان بستری می شوند تا اقدامات درمانی لازم انجام شود.
چگونه از این بیماری پیشگیری کنیم؟
اگر گربه های اطراف شما (یا گربه خانگی شما) گوشت نپخته و یا خام نمی خورد، افراد خانواده در معرض خطر کمتری نسبت به این بیماری هستند. اما آنها می توانند از طریق خوردن گوشت خام، آلوده شوند.
توصیه هایی برای پیشگیری از توکسوپلاسموز در خانواده شما را بیان می کنیم:
توصیه های غذایی:
- گوشت را کامل بپزید.
- دستتان را بعد از تماس با گوشت خام یا سبزی آلوده، با آب و صابون بشویید.
- همه میوه ها و سبزیجات را قبل از مصرف بشویید.
- گوشت را مدت کمی قبل از مصرف منجمد کنید، زیرا کمک می کند که عفونت توکسوپلاسموز، محل مناسب زندگی اش را از دست بدهد.
- همه ابزارها و سطوح برنده و سطوح آشپزخانه (به خصوص بعد از تماس با گوشت خام) را بشویید.
توصیه هایی در مورد گربه ها:
- گربه خود را درون خانه نگه دارید تا با خوردن جانوران دیگر دچار عفونت نشود.
- به گربه خود، گوشت خام ندهید.
- گربه های ولگرد را دور کنید.
توصیه های عمومی و مربوط به کارهای خانگی:
- در هنگام کارهای باغبانی، دستکش به دست کنید و بعد از آن دست هایتان را بشویید.
- برای پنجره ها حفاظ (توری) بگذارید تا از ورود حشرات جلوگیری شود (مدفوع گربه، یک محل مناسب برای مگس ها و سوسک ها است و این حشرات می توانند مدفوع را و در نتیجه عفونت توکسوپلاسموز را به غذا وارد کنند).
- آب تصفیه نشده ننوشید.
دکتر علی سنبلستان
بخش سلامت تبیان
