تب دانگ یا تب استخوان شکن
تب دانگ یا تب استخوان شکن
تب دانگ (Dengue fever) از طریق پشه‌هاى آئدس (Aedes Mosquitoes) منتقل مى‌شود. این بیماری در صورتی که به موقع تشخیص داده نشود و برای درمان آن اقدام مناسب صورت نگیرد، در مدت زمان کوتاهی، فرد مبتلا را با خطر مرگ مواجه می کند. به همین دلیل بسیاری از پزشکان این بیماری را تب استخوان شکن (Breakbone fever) مینامند.
http://img.tebyan.net/big/1390/12/95...6366022359.jpg
تب دانگ، یک بیماری حاد می باشد که ناگهان ظاهر می شود و در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر یافت می شود. دارای علائمی مانند: سردرد، تب، خستگی، درد مفاصل و عضلات، ورم غدد لنفاوی، بثورات پوستی، خونریزی لثه ها، درد شدید در پشت چشم و قرمز شدن کف دست ها و پاها می باشد.
شکل شدید این بیماری، تب دانگ خونی نام دارد و می تواند باعث خونریزی شدید از بینی و یا لثه ها، تاول های قرمز و یا بنفش رنگ در زیر پوست، مدفوع سیاه و سفید، کبود شدن، افت فشار خون و مرگ شود.
علت
علت این بیماری یک ویروس است. این بیماری چهار نوع دارد.
اگر پشه آئدس یک بیمار حامل این ویروس را نیش بزند، می تواند ویروس را با نیش زدن وارد بدن فرد دیگری کند.
اگر فردی یک بار این تب را بگیرد، برای تمام عمر از این بیماری ایمن خواهد بود؛ اما آن فرد نسبت به یک نوع از تب دانگ ایمن خواهد بود نه سه نوع دیگر.
عوامل خطر
- مسافرت به مناطق درگیر: در آسیای جنوبی، سنگاپور، هند، در غرب جزایر اقیانوس آرام، آمریکای لاتین و کارائیب دیده شده است.
- قبلا به تب دانگ مبتلا شده اید. عفونت قبلی با ویروس تب دانگ، احتمال علائم شدید را افزایش می دهد. این مسئله به خصوص برای کودکان حائز اهمیت می باشد.
تب، کسالت و بی حالی غیرطبیعی، سردرد، دردهای عضلانی، التهاب حلق، اسهال و استفراغ، کهیر و گاهی خونریزی از علائم ابتلا به بیماری «تب دانگ» هستند. بسیاری از این علائم شبیه به علایم یک سرماخوردگی عادی است
علائم
بعد از نیش زدن پشه منتقل کننده ویروس، 3 تا 15 روز طول می کشد تا علائم ظاهر شوند. این بیماری با تب و لرز، سردرد و درد در هنگام حرکت چشم ها و کمردرد آغاز می شود.
دردناک شدن پاها و مفاصل در طول یک ساعت رخ می دهد.
دمای بدن به سرعت بالا می رود و به 40 درجه سانتیگراد می رسد.
ضربان قلب و فشار خون کاهش می یابد.
چشم ها شروع به قرمز شدن می کنند.
بثورات پوستی صورتی کمرنگ در صورت ظاهر می شود و سپس از بین می رود.
غدد لنفاوی در گردن و کشاله ران ورم می کنند.
علائم تب دانگ، 2 تا 4 روز طول می کشد، بعد از آن به سرعت تب فروکش می کند و تعریق شدید رخ می دهد.
بعد دمای بدن طبیعی می شود و احساس بهبودی به دست می آید و این احساس تا یک روز ادامه می یابد.
بعد، دمای بدن دوباره افزایش می یابد. بثورات همراه با تب ظاهر می شود و تمام بدن، به جز صورت را در برمی گیرد. کف دست و پا، قرمز روشن و دردناک می شود.
تهوع و استفراغ و خونریزی از بینی و لثه ها دیده می شود.
اگر مبتلا به تب دانگ خونی شدید، علائم بسیار شدیدی رخ می دهد از جمله:
- خونریزی از بینی و دهان
- درد شدید شکمی
- تهوع دائمی
- خونریزی زیر پوستی (کبود شدن)
- مشکلات ریه، کبد و قلب
http://img.tebyan.net/big/1390/12/24...7430748217.jpg
تشخیص
تشخیص این بیماری مشکل است، زیرا بسیاری از بیماری ها وجود دارند که علائمی مشابه علائم تب دانگ دارند.
در سال 2011، موسسه غذا و داروی امریکا (FDA) آزمایش خون را برای تشخیص این بیماری در نظر گرفت. FDA گفت که این آزمایش خون اثرات مفیدی در افرادی که با ویروس در تماسند، دارد، مانند: مالاریا، تب حصبه ای و ویروس بیماری غرب نیل.
درمان
تب دانگ توسط ویروس منتقل می شود، لذا هیچ دارو و یا آنتی بیوتیکی برای درمان آن وجود ندارد.
درمان تب دانگ شامل تسکین علائم می باشد.
استراحت کردن و نوشیدن مایعات برای آبرسانی به بدن بسیار مهم است.
آسپیرین و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی را تنها با تجویز پزشک می توانید مصرف کنید.
استامینوفن و کودئین برای سردردهای شدید، تب و درد عضلات و مفاصل داده می شود.
از مصرف خودسرانه مسکن هایی مانند آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسن خودداری کنید، زیرا آنها ممکن است باعث افزایش مشکلات خونریزی شوند.
اگر دارای علائم شدید تب دانگ هستید باید:
- در بیمارستان بستری شوید.
- مایعات و الکترولیت ها از طریق داخل عروق وارد بدن گردد.
- فشار خون کنترل گردد.
- تزریق خون به جای از دست دادن خون.
شکل شدید این بیماری، تب دانگ خونی نام دارد و می تواند باعث خونریزی شدید از بینی و یا لثه ها، تاول های قرمز و یا بنفش رنگ در زیر پوست، مدفوع سیاه و سفید، کبود شدن، افت فشار خون و مرگ شود
تب دانگ خونی (هموراژیک) چیست؟ این بیماری به نام های تب فیلیپینی، تب تایلندی، تب آسیای جنوب شرقی و یا سندرم شوک دانگ نیز خوانده می شود.
این بیماری کودکان کمتر از 10 سال را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم شامل: درد شکمی، خونریزی و شوک می باشد.
تب دانگ خونی به طور ناگهانی با تب بالا و سردرد آغاز می شود.
علائم تنفسی و روده ای با گلودرد، سرفه، تهوع، استفراغ و درد شکمی نیز وجود دارد.
2 تا 6 روز پس از ظاهر شدن علائم، شوک رخ می دهد.
علائم شوک شامل: سرد شدن ناگهانی بدن، مرطوب شدن اندام ها، نبض ضعیف و آبی شدن اطراف دهان می باشد.
در این بیماری به آسانی خونریزی شروع می شود و لکه های خونی در پوست، تهوع خونی، خون در مدفوع، خونریزی لثه ها و بینی نمایان می شود.
ذات الریه و التهاب قلب ممکن است وجود داشته باشد.
بیماران مبتلا باید بدانند که در چند روز اول بیماری، ممکن است شوک رخ دهد، لذا باید مراقب باشند.
این بیماران نیاز به اکسیژن، جایگزین کردن مایعات و تزریق خون دارند.
بیشتر مرگ ها به دلیل این بیماری، در کودکان و نوزادان کمتر از یک ماه رخ می دهد.
پیشگیری
باید از نیش زدن پشه ها جلوگیری کرد. برای این منظور بیماران زیر پشه بند نگه داری می شوند.
شلوارهای بلند و بلوزهای آستین بلند بپوشید.
استفاده از اسپری پشه کش.
از رفتن به کشورها و محل هایی که تب دانگ همه گیر شده، دوری کنید.
از راکد ماندن آب خودداری کنید.
دو ساعت بعد از طلوع آفتاب و دو ساعت قبل از غروب خورشید در خانه بمانید، زیرا در این زمان ها پشه ها فعال می باشند.
واکسن تب دانگ در سال 2015 در دسترس عموم قرار می گیرد.
مریم سجادپور
بخش سلامت تبیان
