✿حافظ * دیوان اشعار * رباعیات ✿

جز نقش تو در نظر نیامد ما را		جز کوی تو رهگذر نیامد ما را
خواب ارچه خوش آمد همه را در عهدت		حقا که به چشم در نیامد ما را

□

بر گیر شراب طرب‌انگیز و بیا		پنهان ز رقیب سفله بستیز و بیا
مشنو سخن خصم که بنشین و مرو		بشنو ز من این نکته که برخیز و بیا

□

گفتم که لبت، گفت لبم آب حیات		گفتم دهنت، گفت زهی حب نبات
گفتم سخن تو، گفت حافظ گفتا		شادی همه لطیفه گویان صلوات

□

ماهی که قدش به سرو می‌ماند راست		آیینه به دست و روی خود می‌آراست
دستارچه‌ای پیشکشش کردم گفت		وصلم طلبی زهی خیالی که توراست

□

من باکمر تو در میان کردم دست		پنداشتمش که در میان چیزی هست
پیداست از آن میان چو بربست کمر		تا من ز کمر چه طرف خواهم بربست

□

تو بدری و خورشید تو را بنده شده‌ست		تا بنده‌ی تو شده‌ست تابنده شده‌ست
زان روی که از شعاع نور رخ تو		خورشید منیر و ماه تابنده شده‌ست

□

هر روز دلم به زیر باری دگر است		در دیده‌ی من ز هجر خاری دگر است
من جهد همی‌کنم قضا می‌گوید		بیرون ز کفایت تو کاری دگراست

□

ماهم که رخش روشنی خور بگرفت		گرد خط او چشمه‌ی کوثر بگرفت
دلها همه در چاه زنخدان انداخت		وآنگه سر چاه را به عنبر بگرفت

□

امشب ز غمت میان خون خواهم خفت		وز بستر عافیت برون خواهم خفت
باور نکنی خیال خود را بفرست		تا در نگرد که بی‌تو چون خواهم خفت

□

نی قصه‌ی آن شمع چگل بتوان گفت		نی حال دل سوخته دل بتوان گفت
غم در دل تنگ من از آن است که نیست		یک دوست که با او غم دل بتوان گفت

اول به وفا می وصالم درداد		چون مست شدم جام جفا را سرداد
پر آب دو دیده و پر از آتش دل		خاک ره او شدم به بادم برداد

□

نی دولت دنیا به ستم می‌ارزد		نی لذت مستی‌اش الم می‌ارزد
نه هفت هزار ساله شادی جهان		این محنت هفت روزه غم می‌ارزد

□

هر دوست که دم زد ز وفا دشمن شد		هر پاکروی که بود تردامن شد
گویند شب آبستن و این است عجب		کاو مرد ندید از چه آبستن شد

□

چون غنچه‌ی گل قرابه‌پرداز شود		نرگس به هوای می قدح ساز شود
فارغ دل آن کسی که مانند حباب		هم در سر میخانه سرانداز شود

□

با می به کنار جوی می‌باید بود		وز غصه کناره‌جوی می‌باید بود
این مدت عمر ما چو گل ده روز است		خندان لب و تازه‌روی می‌باید بود

□

این گل ز بر همنفسی می‌آید		شادی به دلم از او بسی می‌آید
پیوسته از آن روی کنم همدمی‌اش		کز رنگ وی‌ام بوی کسی می‌آید

□

از چرخ به هر گونه همی‌دار امید		وز گردش روزگار می‌لرز چو بید
گفتی که پس از سیاه رنگی نبود		پس موی سیاه من چرا گشت سفید

□

ایام شباب است شراب اولیتر		با سبز خطان باده‌ی ناب اولیتر
عالم همه سر به سر رباطیست خراب		در جای خراب هم خراب اولیتر

□

خوبان جهان صید توان کرد به زر		خوش خوش بر از ایشان بتوان خورد به زر
نرگس که کله دار جهان است ببین		کاو نیز چگونه سر درآورد به زر

□

سیلاب گرفت گرد ویرانه‌ی عمر		وآغاز پری نهاد پیمانه‌ی عمر
بیدار شو ای خواجه که خوش خوش بکشد		حمال زمانه رخت از خانه‌ی عمر

---

عشق رخ یار بر من زار مگیر		بر خسته دلان رند خمار مگیر
صوفی چو تو رسم رهروان می‌دانی		بر مردم رند نکته بسیار مگیر

□

در سنبلش آویختم از روی نیاز		گفتم من سودازده را کار بساز
گفتا که لبم بگیر و زلفم بگذار		در عیش خوش‌آویز نه در عمر دراز

□

مردی ز کننده‌ی در خیبر پرس		اسرار کرم ز خواجه‌ی قنبر پرس
گر طالب فیض حق به صدقی حافظ		سر چشمه‌ی آن ز ساقی کوثر پرس

□

چشم تو که سحر بابل است استادش		یا رب که فسونها برواد از یادش
آن گوش که حلقه کرد در گوش جمال		آویزه‌ی در ز نظم حافظ بادش

□

ای دوست دل از جفای دشمن درکش		با روی نکو شراب روشن درکش
با اهل هنر گوی گریبان بگشای		وز نااهلان تمام دامن درکش

□

ماهی که نظیر خود ندارد به جمال		چون جامه ز تن برکشد آن مشکین خال
در سینه دلش ز نازکی بتوان دید		ماننده‌ی سنگ خاره در آب زلال

□

در باغ چو شد باد صبا دایه‌ی گل		بربست مشاطه‌وار پیرایه‌ی گل
از سایه به خورشید اگرت هست امان		خورشید رخی طلب کن و سایه‌ی گل

□

لب باز مگیر یک زمان از لب جام		تا بستانی کام جهان از لب جام
در جام جهان چو تلخ و شیرین به هم است		این از لب یار خواه و آن از لب جام

□

در آرزوی بوس و کنارت مردم		وز حسرت لعل آبدارت مردم
قصه نکنم دراز کوتاه کنم		بازآ بازآ کز انتظارت مردم

□

عمری ز پی مراد ضایع دارم		وز دور فلک چیست که نافع دارم
با هر که بگفتم که تو را دوست شدم		شد دشمن من وه که چه طالع دارم

من حاصل عمر خود ندارم جز غم		در عشق ز نیک و بد ندارم جز غم
یک همدم باوفا ندیدم جز درد		یک مونس نامزد ندارم جز غم

□

چون باده ز غم چه بایدت جوشیدن		با لشگر غم چه بایدت کوشیدن
سبز است لبت ساغر از او دور مدار		می بر لب سبزه خوش بود نوشیدن

□

ای شرمزده غنچه‌ی مستور از تو		حیران و خجل نرگس مخمور از تو
گل با تو برابری کجا یارد کرد		کاو نور ز مه دارد و مه نور از تو

□

چشمت که فسون و رنگ می‌بازد از او		افسوس که تیر جنگ می‌بارد از او
بس زود ملول گشتی از همنفسان		آه از دل تو که سنگ می‌بارد از او

□

ای باد حدیث من نهانش می‌گو		سر دل من به صد زبانش می‌گو
می‌گو نه بدانسان که ملالش گیرد		می‌گو سخنی و در میانش می‌گو

□

ای سایه‌ی سنبلت سمن پرورده		یاقوت لبت در عدن پرورده
همچون لب خود مدام جان می‌پرور		زان راح که روحیست به تن پرورده

□

گفتی که تو را شوم مدار اندیشه		دل خوش کن و بر صبر گمار اندیشه
کو صبر و چه دل، کنچه دلش می‌خوانند		یک قطره‌ی خون است و هزار اندیشه

□

آن جام طرب شکار بر دستم نه		وان ساغر چون نگار بر دستم نه
آن می‌که چو زنجیر بپیچد بر خود		دیوانه شدم بیار بر دستم نه

□

با شاهد شوخ شنگ و با بربط و نی		کنجی و فراغتی و یک شیشه‌ی می
چون گرم شود ز باده ما را رگ و پی		منت نبریم یک جو از حاتم طی

□

قسام بهشت و دوزخ آن عقده گشای		ما را نگذارد که درآییم ز پای
تا کی بود این گرگ ربایی، بنمای		سرپنجه‌ی دشمن افکن ای شیر خدای

ای کاش که بخت سازگاری کردی		با جور زمانه یار یاری کردی
از دست جوانی‌ام چو بربود عنان		پیری چو رکاب پایداری کردی

□

گر همچو من افتاده‌ی این دام شوی		ای بس که خراب باده و جام شوی
ما عاشق و رند و مست و عالم سوزیم		با ما منشین اگر نه بدنام شوی