«اشپل» و خواص آن

مرواریدهای کوچک طلایی رنگی را که این روزها در دل انواع ماهی های سفید، کولی، کولمه، کپور و... جا خوش کرده اند، اشپل می گویند.



مرواریدهای کوچک طلایی رنگی را که این روزها در دل انواع ماهی های سفید، کولی، کولمه، کپور و... جا خوش کرده اند، اشپل می گویند. وقتی این نوع ماهی ها را می خریم و در منزل اقدام به پاک کردنشان می کنیم،

به محض باز کردن شکمشان، حجم زیادی از این مرواریدها را می بینیم که با نظم خاصی به درازای بدن ماهی درون یک پوسته بسیار نازک و شفاف همراه یک بادکنک سفیدرنگ قرار گرفته اند.

برخی خانواده ها به این تصور که این مرواریدها جزو امعا و احشای ماهی بوده و غیرخوراکی هستند، آنها را دور می ریزند. اما در مقابل، برخی از افراد بخصوص هموطنان شمال کشورمان که بخوبی این فرآورده را می شناسند،


از آن کوکویی تهیه می کنند که طعم آن بی مثال و ارزش تغذیه ای آن بی شمار است. اما این مرواریدها چه هستند و چه ارزشی دارند و آیا مصرف آن توصیه می شود؟

این مرواریدها، تخمک های بارورنشده حاصل از تخمدان جنس ماده انواعی از ماهی ها هستند که به آن «اشپل» گویند. ارزش تغذیه ای اشپل با خاویار کمی متفاوت است،


اما هر دو تخمک های ماهیان خوراکی هستند که قبل از تخم ریزی و لقاح از شکم ماهی خارج و در تهیه انواع غذاها استفاده می شوند.

● ماهی سفید شب عید اشپل دارد

ماهی های دریای خزر بخصوص ماهی سفید، در فصل تخم ریزی از دریا به رودخانه مهاجرت می کنند. در رودخانه آنقدر شنا می کنند تا بتوانند مکانی آرام و مطمئن را برای تخم ریزی و یافتن جفت پیدا کنند. اما به محض فراهم شدن شرایط، ناگهان صیادان از راه رسیده و آنها را صید می کنند.

این نوع ماهی ها به دلیل شنا و جست و خیز طولانی مدت، عضلاتی ضعیف داشته و به علت مصرف پروتئین و ذخایر بدن برای تولید و غنی سازی تخمک هایشان از نظر تغذیه ای ارزش بالایی نداشته و

میزان آب بدن آنها در سطح بسیار بالاتری نسبت به سایر فصول قرار دارد. بنابراین بدانید که اکثر ماهی های سفید ماده ای که به عنوان ماهی سفید شب عید انتخاب می شود،


حاوی اشپل است. براین اساس برای آن که از نظر اقتصادی و البته تغذیه ای ضرر نکنید حتما اشپل این ماهی را که سرشار از مواد مغذی است، به همراه سبزی پلوماهی شب عید میل کنید.

● اشپل بخورید، اما به اندازه

اشپل سرشار از ویتامین های a،e،d،b و املاح معدنی ید و فسفر است. این فرآورده دریایی همچون گوشت ماهی غنی ازپروتئین و اسیدهای چرب غیراشباع امگا ـ ۳ بوده و برای سلامت قلب و عروق مفید

و از بروز بیماری هایی چون سکته قلبی و مغزی جلوگیری کرده و تقویت کننده موثر سیستم عصبی و ایمنی بدن است. اشپل به دلیل آن که پرچرب است کالری آن بسیار زیاد بوده و چاق کننده است. برای کاهش دریافت انرژی و معطرکردن این غذا بهتر است هنگام تهیه کوکوی اشپل مقداری سبزی پلو و سیر به آن بیفزایید و از روغن کمتری برای طبخ آن استفاده کنید.

● مراقب بوتولیسم باشید

کلستریدیوم بوتولینوم عامل بروز نوعی مسمومیت غذایی است. این باکتری از طریق خاک، آب، رسوبات دریایی و رسوبات آب نمک براحتی وارد دستگاه گوارش آبزی می شود و به محض آن که ماهی صید و در شرایط نامناسب و غیربهداشتی نگهداری شود، از این باکتری، سمی مهلک ترشح شده که ماهی یا اشپل آن را آلوده و مصرف کننده را مسموم می کند و گاهی نیز خطر مرگ و میر را به دنبال دارد. خوشبختانه این باکتری در برابر حرارت، ناپایدار است.