اسرائیل توان جنگ طولانی با ایران را ندارد

دو مقاله زیر میتونه مفید باشه، هر دو از بی بی سی هستند

اولی تحت عنوان "حمله احتمالی اسرائیل به ایران چگونه خواهد بود؟"
و دومی تحت عنوان "ایران چگونه به حمله احتمالی اسرائیل پاسخ خواهد داد"

توضیح: تحلیل ها فراوانند! به نظر شخصی بنده این دوتا بی طرافانه هستن!

حمله احتمالی اسرائیل به ایران چگونه خواهد بود؟

جاناتان مارکوس

خبرنگار بی بی سی در مسائل دیپلماتیک

در میان انبوه مشکلاتی که اسرائیل در دهه گذشته با آن مواجه بوده، تهدید بالقوه ایران مجهز به سلاح اتمی چیزی است که برنامه‌ریزان نظامی اسرائیل را به خود مشغول کرده است.

همین امر تا حد زیادی اسرائیل را به توسعه نیروی هوایی خود واداشته است.

نیروی هوایی اسرائیل ۱۲۵ هواپیمای نظامی پیشرفته اف-۱۵ال و اف-۱۶ال خریداری کرده است که به وسایل خودکار و مخازن اضافی سوخت مجهزند و برای حملات دوربرد مناسبند.
اسرائیل به علاوه تسلیحات تخریب سنگرهای زیرزمینی نیز خریده است؛ هواپیماهای بدون سرنشین بزرگ و دورپرواز ساخته است؛ و بخش زیادی از تمرین‌های نظامیش بر عملیات دوربرد متمرکز است.
اسرائیل در حملات پیشگیرانه علیه اهداف هسته‌ای در منطقه سابقه دارد.
جت‌های اسرائیلی در ژوئن ۱۹۸۱ رآکتور اوسیراک در نزدیکی بغداد را بمباران کردند.
در سپتامبر ۲۰۰۷ هم هواپیماهای نظامی اسرائیل به تاسیساتی در سوریه که به باور اسرائیل، آمریکا و بسیاری از کارشناسان، رآکتور هسته‌ای در حال ساخت بود حمله بردند.
با این حال حمله احتمالی به ایران نمی‌تواند همچون حمله به عراق و سوریه باشد. هر دوی این حملات بر ضد یک هدف روی زمین انجام گرفتند و به معنی واقعی کلمه ناگهانی از آسمان نازل شدند.
اما تلاش اسرائیل برای وارد آوردن ضربه‌های سخت به برنامه هسته‌‌ای ایران با مشکلات مختلفی از جمله بُرد، تعداد اهداف و ماهیت آنها مواجه است.
بسیاری از این مشکلات به خودی خود دلهره‌آورند، اما روی هم رفته با سایر دشواری‌های پیش روی برنامه‌ریزان دفاعی اسرائیل درمی‌آمیزند.

چه طور باید به آنجا رسید؟

از اسرائیل تا ایران راه درازی است. با تخمینی سردستی بسیاری از اهداف بالقوه در ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ کیلومتری پایگاه‌های اسرائیلی قرار دارند. هواپیماهای جنگی اسرائیل باید به ایران برسند و همین قدر هم مهم است که بتوانند بازگردند.
دست کم سه مسیر ممکن وجود دارد:

اول این که جت‌های اسرائیل به شمال پرواز کنند و پس از آن روی مرز ترکیه با سوریه و سپس مرز ترکیه با عراق به شرق بروند.
آغاز مسیر دوم مانند اولی است اما هواپیماها از روی عراق به سمت ایران می‌روند. مقامات عراقی در غیاب نظامیان آمریکایی از پس رصد و کنترل حوزه هوایی خود برنمی‌آیند و این در عمل راه را بر تهاجم اسرائیل باز می‌کند.
مسیر سوم از جنوب است که جت‌های اسرائیلی را از فراز عربستان سعودی به ایران می‌رساند. آیا با توجه به دغدغه‌های سعودی‌ها نسبت به برنامه هسته‌ای ایران آنها حاضرند بر چنین حرکتی چشم ببندند؟ آیا اسرائیلی‌ها می‌توانند از این مسیر برای بازگشت خود استفاده کنند؟ اصلا نمی‌دانیم.
آنچه می‌دانیم این است که مخازن سوخت این هواپیماها باید در طول مسیر پر شود.

فایل پیوست 10302

داگلاس بری، عضو ارشد انستیتوی بین‌المللی مطالعات استراتژیک و متخصص در حوزه امور نظامی هوافضا، می‌گوید:"سوختگیری در آسمان کاری دشوار خواهد بود".
او می‌گوید: "هواپیماهای اسرائیل نه تنها باید از پس ورود به فضای ایران و خروج از آن بربیایند، بلکه باید سوخت لازم برای تامین زمان پرواز بر فراز اهداف را داشته باشند و همچنین سوخت کافی برای پوشش پیش‌آمدهای احتمالی در طول عملیات".
بری می‌گوید:"سوختگیری اولیه می‌تواند بر فراز مدیترانه و یا حتی حوزه هوایی خود اسرائیل انجام گیرد. او یادآور می‌شود: "یک گزینه این است که هواپیماها با ذخیره کامل بمب پرواز کنند و مخازن اضافی سوخت را بیندازند؛ به ارتفاع مورد نظر صعود کنند و در اینجا پیش از راهی شدن به سوی اهدافشان در ایران مخازنشان را دوباره پر سازند".
برآورد می‌شود که اسرائیل ۸ تا ۱۰ هواپیمای سوخت‌رسان بزرگ در قالب هواپیماهای غیرنظامی بویینگ ۷۰۷ دارد، اما به باور کارشناسان چنین ظرفیتی برای سوخت‌رسانی، یکی از عوامل محدودکننده هر عملیاتی را روشن می‌سازد.

چه اهدافی را باید زد؟

مسایل برد، ماهیت اهداف و دسترسی به هواپیماهای سوخت‌رسان نوع و دامنه هر عملیات ممکن اسرائیل را رقم می‌زند.
داگلاس بری می‌گوید: "برنامه‌ریزان اسرائیلی دنبال نقاطی می‌گردند که با توجه به محدودیت‌هایشان، بتوانند بیشترین ضربه را به آن وارد آورند".
"آنان به دنبال گلوگاه‌های برنامه اتمی ایران خواهند بود. روشن است که حمله به تاسیسات غنی‌سازی از منظر نظامی کاملا قابل قبول است".
با این حساب تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نظنز در جنوب تهران و فردو، در نزدیکی قم به یقین در صدر فهرست اهداف احتمالی هستند.
کارخانه تولید آب سنگین و رآکتور آب سنگین اراک در غرب نیز می‌تواند در کنار تاسیسات اصفهان به حساب بیاید.
روشن نیست که آیا اسرائیل توان حمله به اهداف مرتبط با برنامه موشکی ایران را نیز دارد یا خیر.
اما این فهرست اهداف مشکل دیگری پیش می‌آورد. تاسیسات اتمی نطنز زیرزمینی هستند و کارخانه جدید فردو نیز در قلب کوه جای گرفته است.

آیا اسرائیل می‌تواند اهداف زیرزمینی را نابود سازد؟

داگلاس بری می‌گوید برای چنین حمله‌ای باید اطلاعات خوبی داشته باشید. او می‌گوید: "باید جغرافیای هدف، زمین‌شناسی آن، نوع خاک و جزئیات طراحی و ساخت هر پناهگاه زیرزمینی را بدانید".
او تاکید می‌کند: "فرضتان این باشد که آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها در طول زمان به دقت مراقب این پایگاه‌ها بوده‌اند".
برای دستیابی به اهداف زیر زمین به مهمات ویژه‌ای نیاز دارید. تاسیساتی که در عمق زمین مستقر شده باشند مختص به خاورمیانه نیستند. نوعی مسابقه میان حفاران و سلاح‌سازان در جریان است و آمریکایی‌ها در این زمینه تجریبه زیادی دارند.
سلاح اصلی اسرائیل جی‌بی‌یو-۲۸ آمریکایی است. این یک بمب ۲۲۶۸ کیلوگرمی است که با لیزر هدایت می‌شود و کلاهک مخصوص رخنه‌کننده‌ای دارد. برای ارزیابی توان آن به رابرت هیوسون، دبیر بخش تسلیحات هوایی آی‌اچ‌اس-جین رجوع کردم.
او به من گفت: "جی‌بی‌یو-۲۸ بزرگترین سلاح رخنه‌کننده در دسترس برای هواپیماهای تاکتیکی است و از زمان نخستین استفاده‌اش در ۱۹۹۱ با کلاهک‌های بهتر و هدایتگرهای دقیقتر بهبود یافته است".
"البته ممکن است استفاده اسرائیل از این سلاح به واسطه چندین عامل عملیاتی به مانع بر بخورد. اگر واقع‌بین باشیم، اف-۱۵ال که تنها هواپیمای حامل این نوع سلاح است، برای یک بمب جا دارد و نیروی تهاجمی قابل ملاحظه‌ای نیاز است که خود، سوخت‌رسانی و سایر پشتیبانی‌ها را می‌طلبد که در شمار بالا، در توان اسرائیل نیست".
"باید از فاصله‌ای نزدیک به هدف حمله شود و این یعنی هواپیماها باید در فضایی پرکشمکش وارد عملیات شوند".
او به علاوه می‌گوید: "اطلاعات هدفگیری بسیار دقیقی نیاز است تا سلاحی چون جی‌بی‌یو-۲۸ بیشترین کارایی خود را داشته باشد".
"احتمال موفقیت حمله‌ای با جی‌بی‌یو-۲۸ فقط با توان این سلاح روی کاغذ روشن نمی‌شود".
سوال بزرگ بی‌پاسخ البته این است که این سلاح‌ها تا چه اندازه می‌توانند علیه تاسیسات غنی‌سازی نطنز و فردو به کار بیایند.

هیوسون می‌گوید: "جی‌بی‌یو-۲۸ تا حدی علیه هر هدف زیرزمینی موثر است".
او توضیح می‌دهد: "برای این سلاح شتاب و زاویه ضربه تعیین‌کننده میزان رخنه است. پرتاب ایده‌آل از ارتفاع زیاد و با حداکثر سرعت انجام می‌شود تا بمب با زاویه‌ای نزدیک به عمودی به هدف اصابت کند".
"این کار در کوهستان و غارها دشوارتر است و اثر این بمب کاهش می‌یابد. با این حال باز هم از دیگر مهمات موثرتر است".
در واقع چنان که داگلاس بری می‌گوید یک سلاح کافی نیست.
او می‌گوید: "شما می‌توانید با سلاح‌هایی مختلف در یک محدوده حمله "راه خود را باز کنید" تا از میان خاک و سنگ و بن رخنه کنید. یا می‌توانید با تخریب تونل ورودی راه دسترسی به پایگاه را نابود سازید".
"به علاوه همه این تاسیسات تشنه انرژی هستند و شما می‌توانید به منابع انرژی یا کابل‌هایی که زیر خاک هستند حمله ببرید".
"هدف از چنان کاری این است که ایرانیان با مجموعه‌ای از تونل‌های بسته شده، قطع انرژی و اتاق‌های زیرزمینی فروریخته روبه‌رو شوند".
آیا اسرائیل گزینه‌های نظامی دیگری دارد؟

تا به این جا عمدتا به توانایی‌های شناخته‌شده اسرائیل، یعنی مهمات و هواپیماهای آمریکایی، پرداختیم. اما اسرائیل صنعت هوافضا و الکترونیک بسیار پیشرفته‌ای نیز دارد و ممکن است سلاح‌های مناسب حمله به ایران تولید کرده باشند.

داگلاس بری می‌گوید که ما از بسیاری از توانایی‌های اسرائیل، به ویژه توانایی‌هایی خودکفای آن، بی‌خبریم.
او می‌افزاید: "هواپیماهای بدون سرنشین دوربرد ایتان و هرون اسرائیل می‌توانند برای ارزیابی ضربات هر حمله‌ای به کار روند، اما به علاوه می‌توانند برای گول زدن پدافند ضدهوایی نیز به کار گرفته شوند".
"در واقع عملیات فریب این چنینی، یا عملیات سایبری، جزء مکمل ماموریت هستند تا رادارها را کور کنند و تصویری کاذب از آنچه می‌گذرد به دست دهند".

پدافند ضدهوایی ایران چه؟

پدافند ایران عمدتا روسی است و خلبانان اسرائیلی با آن آشنا هستند، اگرچه ایران سیستم هاوک آمریکایی را که عمرش به ایام شاه می‌رسد نیز به کار می‌برد.
بعضی از پرتوان‌ترین سلاح‌های دفاعی ایران موشک‌های اس‌ای-۵ روسی هستند که برای هدف قرار دادن تهدیدهایی در ارتفاع زیاد به کار می‌روند. به علاوه ایران سیستم متحرک تور-ام۱/اس‌ای-۱۵ گانتلت را که مناسب اهداف پایینتر است نیز در خدمت دارد.
روس‌ها مستمرا از تجهیز ایران به سیستم دوربرد و پیشرفته‌تر اس-۳۰۰ امتناع کرده‌اند، اگرچه ایرانی‌ها مدعی هستند که خود توپخانه‌هایی دیگر ساخته‌اند.
موشک‌های زمین به هوای ایران شاید قدیمی باشند اما هنوز خطرناکند. به تلاشی که ناتو و ایالات‌متحده سال گذشته برای ساقط کردن سیستم مشابه پدافندی در لیبی انجام دادند بنگرید.
اسرائیل زمان یا منابع در پیش گرفتن یک جنگ هوایی این چنینی را ندارد و بنابراین عناصر الکترونیک حمله برای فلج کردن پدافند حمله به اندازه انداختن بمب‌های واقعی اهمیت دارند.
شاید نیروی زیردریایی کوچک اسرائیل نیز در این جا نقشی ایفا کند. داگلاس بری می‌گوید: "فرض مقبولی است که اسرائیل موشک‌های کروز با قابلیت شلیک از دریا را در زیردریایی‌های آلمانی دلفین خود داشته باشد".
"این‌ها می‌توانند دنبال پایگاه‌های پدافند قدیمی اما توانمند اس‌ای-۵ و رادارها بیفتند".
اما او می‌افزاید: "اضافه شدن یک بعد دریایی، هماهنگی‌های هر حمله‌ای را پیچیده می‌سازد".
از نظر کارشناسان، نیروی هوایی ایران در مقایسه با رقیب اسرائیلی به کلی از رده خارج است.
ایران تعداد محدودی جنگنده اف-۱۴ آمریکایی تعداد نسبتا بیشتری از میگ‌-۲۹ روسی، که پیشرفته‌تر است، دارد.
اما تهدید احتمالی نیروی هوایی ایران برنامه‌ریزی اسرائیل را پیچیده‌تر نیز می‌کند و هر درگیری هوایی فشار بیشتری بر سوخت محدود هواپیماهای مهاجم است.
آیا حمله اسرائیل موفقیت‌آمیز خواهد بود؟

اغلب کارشناسان توافق دارند که اسرائیل می‌تواند به اهداف متعدد در ایران حمله کند و آسیبی جدی به برنامه اتمی آن بزند. البته آنها ضربه‌ای بسیار کمتر از حمله فرضی تمام عیار ایالات‌متحده وارد خواهند کرد.

اسرائیلی‌ها باید در سرحدهای توانشان عمل کنند. داگلاس بری می‌گوید: "اگر از پسش بربیایند، نمایشی تاثیرگذار از قدرت‌نمایی علیه مجموعه‌ای از اهداف دشوار و پراکنده خواهد بود".
او یادآوری می‌کند که تنها شمار معدودی نیروی هوایی در جهان می‌توانند چنین عملیاتی را انجام دهند. اما بری تاکید می‌کند: "حتی عملیات موفق، تنها می تواند در برنامه اتمی ایران تأخیر ایجاد کند".
رابرت هیوسن از تسلیحات هوایی آی‌اچ‌اس-جین نیز همین نکته را تکرار می‌کند.
او می‌گوید: "اسرائیل قدرت انبوه و {از سوی ایران} این آزادی عمل را نخواهد داشت که مجموعه تاسیسات هسته‌ای ایران را نابود سازد. اگر شما مقدار کافی از تجهیزات خود را به اندازه کافی زیر زمین مخفی کنید، مقدار کافی از آن نجات خواهد یافت. هر حمله اسرائیل تنها می‌تواند به برنامه اتمی ایران آسیب بزند و حتی نه این که تلاش ایران را کند سازد".
"تبعات چنان حمله‌ای می‌تواند ابعاد هولناک و جهانی بیابد. محال است که در این قمار بردی باشد".
این نظری است که مهمترین متحد اسرائیل نیز دارد.
تنها چند روز پیش، رئیس ستاد مشترک ایالات‌متحده، ژنرال مارتین دمپسی، گفت که حمله اسرائیل به ایران عاقلانه نیست.
او گفت: "چنان حمله‌ای بی‌ثباتی به بارمی‌آورد و به اهداف بلندمدتش نخواهد رسید".
با این حال محاسبات اسرائیل به کلی متفاوت است. آیا آن‌ها با وقوف به محدودیت‌های عملی خودشان، به چنین کاری دست می‌زنند؟

لینک صفحه

ایران چگونه به حمله احتمالی اسرائیل پاسخ خواهد داد

جاناتان مارکوس
خبرنگار امور دیپلماتیک بی بی سی

ایران به وضوح اعلام کرده است که اگر مورد حمله اسرائیل یا ایالات متحده قرار گیرد، آن را بی پاسخ نخواهد گذاشت. ولی سوال این است که ایران برای حمله متقابل چه می تواند بکند.
و سوال دیگر این که تبعات آن در منطقه و در داخل ایران چه خواهد بود؟
مارک فیتزپاتریک، مدیر برنامه منع گسترش و خلع سلاح در موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک که در لندن مستقر است، می گوید: "توانایی ایران برای ضدحمله مستقیم به اسرائیل محدود است."
او می گوید: "نیروی هوایی فرسوده ایران کاملا از نیروی هوایی اسرائیلی پایین تر است و تعداد موشک های بالستیک ایران که به اسرائیل می رسد، محدود است."
آقای فیتزپاتریک می گوید که در انبار موشکی ایران "نمونه های اصلاح شده موشک شهاب ۳، قدر ۱، که برد آن ۱۶۰۰ کیلومتر است، وجود دارد ولی ایران تنها شش دستگاه حمل و پرتاب موشک دارد."
او می افزاید: "موشک جدید ایران، سجیل ۲، هم می تواند به اسرائیل برسد ولی هنوز به طور کامل به مرحله بهره برداری نرسیده است."
ولی به نظر آقای فیتزپاتریک هر دو این موشک ها آن قدر دقیق نیستند که بتوانند تاثیری بر اهداف نظامی داشته باشند. او می گوید: "هیچ کدام آنها راه موثری برای انتقال سلاح های شیمیایی یا بیولوژیکی نیستند، و ایران سلاح هسته ای هم ندارد."
به طور خلاصه، مارک فیتزپارک بر این باور است که "حمله موشکی ایران تنها یک اقدام نمادین خواهد بود."

کمک از متحدان

آقای فیتزپاریک بر این باور است که ایران به احتمال بیشتر "به طور غیرمستقیم و از طریق نمایندگانش" به اسرائیل پاسخ خواهد داد. حزب الله، گروه اسلامگرای شیعه که متحد ایران است، بیش از ده هزار سکوی پرتاب موشک در جنوب لبنان دارد که بسیاری از آنها را ایران تامین کرده است.
بیشتر این موشک ها کاتیوشا با برد ۲۵ کیلومتر هستند ولی علاوه بر آنها فجر ۳ (با برد ۴۵ کیلومتر)، فجر ۵ (با برد ۷۵ کیلومتر)، زلزال (۲۰۰ کیلومتر) و شاید موشک های فاتح ۱۱۰ (۲۰۰ کیلومتر) را هم در اختیار دارند. به اینها باید ۱۰ موشک اسکاد دی را هم افزود که ظرفیت کلاهک آنها ۷۵۰ کیلوگرم ماده منفجره است و برد آن تا حدی است که می تواند کل اسرائیل را هدف قرار دهد.
مارک فیتزپارک می گوید که حماس، جنبش اسلامگرای فلسطینی که کنترل نوار غزه را در اختیار دارد، هم می تواند با موشک هایی با برد کوتاه تر، اسرائیل را هدف قرار دهد.
در اینجا وقوع درگیری گسترده تری بین اسرائیل و حزب الله یا بین اسرائیل و حماس خطر بزرگی به شمار می رود.
با وجود بی ثباتی زیاد در خاور میانه، که بحران سوریه یکی از آنهاست، خطری بسیار واقعی وجود دارد که حمله اسرائیل به برافروخته شدن آتش گسترده تری در منطقه منجر شود.

تحرکات نیروی دریایی در خلیج فارس

نیروی دریایی ایران، و مخصوصا قسمتی که در اختیار سپاه پاسداران است، به کشتی های کوچک و سریعی مجهز است که قادر است مین بکارد یا به کشتی های بزرگ تر حمله کند.
ایران همچنین موشک های ضدکشتی در اختیار دارد که قادر به شلیک از روی خشکی است.
به این ترتیب، این نیروی دریایی توانایی بستن شریان های حیاتی نفتی در تنگه هرمز را دارد.
نیروی دریایی آمریکا از این نکته اطمینان دارد که می تواند تنگه هرمز را دوباره باز کند. ولی این ریسک درگیری گسترده دریایی بین ایالات متحده و ایران را بیشتر می کند و در کوتاه مدت، ممکن است تاثیر چشمگیری بر قیمت نفت بگذارد.

فعالیت های پنهانی

دنیل بایمن، کارشناس ضدتروریسم در موسسه بروکینگز در واشنگتن می گوید که علاوه بر اینها "نگرانی قابل توجهی وجود دارد مبنی بر اینکه در صورت حمله هوایی اسرائیل، ایران و گروه هایی مثل حزب الله لبنان ممکن است درگیر حمله های تروریستی شوند."
او می افزاید: "ایران در موقعیت هایی، از چنین حمله هایی علیه دشمنانش استفاده کرده است، مخصوصا در مواردی که از راه های دیگر نتوانسته به آنها ضربه بزند."
به گفته او از هم اکنون یک نوع جنگ زیرزمینی در آستانه وقوع است.
آقای بایمن با اشاره به ترور دانشمندان هسته ای ایران توضیح می دهد که اسرائیل و ایران مدتی است که به هم حمله می کنند و اسرائیل با موفقیتی بیشتر، به شیوه ای هدفمندتر این کار را می کند.
او می گوید: "من مطمئن نیستم که اسرائیل در صورت حمله موشکی، این گونه حمله ها را افزایش دهد. ولی ایران ممکن است این کار را بکند."

آقای بایمن در خصوص میزان تاثیر این دست اقدامات ایران تردید دارد.
"حمله هایی که در هند و تایلند صورت گرفته و به ایران نسبت داده شده، نشان می دهد که ایران مصمم است به اسرائیل ضربه بزند، این گونه حملات احتمالا به انتقام از قتل شخصیت های حزب الله مثل عماد مغنیه و حمله های مشکوک به دانشمندان هسته ای ایرانی صورت می گیرد."
به گفته او "این حمله های اخیر به خوبی اجرا نشدند، که بیانگر این است که توانایی حرفه ای نیروهای اطلاعاتی ایران یکدست و همگون نیست."
در مجموع، کارشناسان بر این باورند که حکومت ایران در پی ارزیابی دقیق پاسخ هایش به هر گونه حمله است.
کریم سجادپور، کارشناس ایران در موسسه کارنگی در واشنگتن گفته است: "اگر پاسخ ایران ناچیز و کم باشد، بی اعتبار می شود و اگر بیش از حد باشد، سرش بر باد می رود."
ایران در پی این خواهد بود که به اندازه ای پاسخ بدهد که امنیت منطقه را به تلاطم بیندازد و بر اقتصاد جهانی، تاثیر منفی بگذارد تا سبب محکومیت بین المللی آمریکا یا اسرائیل شود، ولی از انجام هر کاری که نشانه ای از دعوت به تلافی گسترده ای از سوی آمریکا باشد، خودداری خواهد کرد."
آقای سجادپور می گوید: "به صراحت بگویم که مطمئن نیستم چطور این کار را انجام خواهد داد. اگر ایران بخواهد موجودی انرژی جهانی را بی ثبات کند، چه از طریق پرتاب موشک به استان های شرق عربستان که نفت خیز است و چه از طریق تلاش برای بستن تنگه هرمز، آمریکا بی حرکت نخواهد ایستاد."

مقررات بین المللی

با وجود همه تردیدها درباره اینکه آیا اسرائیل به ایران حمله خواهد کرد و اینکه ایران چگونه پاسخ خواهد داد، یک چیز روشن است: از نظر مقررات بین المللی، چنین حمله ای غیرقانونی است.
با وجود همه تردیدها درباره اینکه آیا اسرائیل به ایران حمله خواهد کرد و اینکه ایران چگونه پاسخ خواهد داد، یک چیز روشن است: از نظر مقررات بین المللی، چنین حمله ای غیرقانونی است.
پرفسور ماری الن اوکانل، استاد حقوق بین الملل در دانشگا روتردام می گوید که برای قانونی بودن "شورای امنیت سازمان ملل باید چنین حمله ای را مجاز بداند، چرا که ایران آغازگر حمله علیه اسرائیل یا آمریکا نبوده است."
او می گوید منشور سازمان ملل این نکته را روشن می کند که استفاده از زور در حالت معمول ممنوع است مگر اینکه یک کشور برای دفاع از خود در مقابل حمله ای که در حال وقوع است دست به اقدام بزند، یا مجوز شورای امنیت را داشته باشد."
اسرائیل البته ممکن است ادعا کند که از منظری پیشگیرانه عمل می کند تا از حمله هسته ای ایران در آینده ممانعت به عمل بیاورد با اینکه هیچ کس باور ندارد که ایران بمب اتم دارد، ولی پروفسور اوکانل می گوید که حمله اسرائیل ممکن است همچنان غیر قانونی باشد.
"بحثی پویا میان متخصصین حقوق بین الملل در جریان است که در چه مرحله ای یک کشور ممکن است به یک حمله مسلحانه پاسخ بدهد: آیا باید حمله ای احتمالی باشد یا صرفا حتمی باشد؟"
"در میان صاحبنظران، هیچ کس از حمله ای که با هدف "پیشگیری" از یک حمله فرضی در آینده صورت می گیرد، حمایت نمی کند."
ولی وقتی که منافع حیاتی دولت ها در معرض خطر باشد، دولت ها کاری را می کنند که فکر می کنند باید بکنند.
برای مثال، ناتو به صربستان و نیروهای صرب در کوزوو حمله کرد و آمریکا و متحدانش عراق را اشغال کردند. و در هر دو مورد، شورای امنیت موافقت نکرده بود.
پرفسور اوکانل می گوید که در هر دو مورد، استفاده غیرقانونی از زور، با تاوان پرهزینه ای همراه بود.

تلفات

همچنین بسیاری به مساله تلفات احتمالی حمله اسرائیل اشاره می کنند، مخصوصا در حالی که حقوق بین الملل اجازه این حمله را به آن کشور ندهد.
تخمین تلفات بالقوه بدون دانستن اهداف حمله، زمان حمله و احتمال حمله مجدد به هدف ها مشکل است.
کارشناسان می گویند که بعید است رآکتور هسته ای فعال در بوشهر مورد هدف قرار بگیرد به این دلیل که ربطی به برنامه های بالقوه نظامی ایران ندارد و ضمنا نشت تشعشعات ممکن است سبب بروز تلفات گسترده غیرنظامیان شود.
خود ایرانیان به هر گونه حمله چگونه واکنش نشان می دهند؟ تاثیر آن بر برنامه هسته ای ایران چگونه خواهد بود؟ و برای حکومت ایران در داخل ایران چه معنایی خواهد داشت؟
در حال حاضر مشخص نیست که ایران هنوز در مورد فعالیت برای یک برنامه تسلیحاتی هسته ای تصمیمی گرفته است یا نه.

عامل داخلی

تریتا پارسی، نویسنده کتاب "یک دور تاس انداختن؛ دیپلماسی اوباما با ایران" که به تازگی منتشر شده است، می گوید که اگر اسرائیل حمله کند، موقعیت ایران به طور قابل توجهی تغییر خواهد کرد.
"من به هیچ ناظری برنخورده ام که بر این باور نباشد که اگر ایران مورد حمله قرار گیرد، تصمیم و تمایل حکومت ایران برای ساخت یک بازدارنده هسته ای چند برابر می شود."
او می گوید که ارزیابی آمریکا این است که در صورت حمله اسرائیل، "ایران برنامه های خود را بیشتر به صورت زیرزمینی دنبال خواهند کرد، از پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای خارج خواهد شد یا تهدید به خروج از این پیمان خواهد کرد، بازرسان آژانس انرژی بین المللی هسته ای را بیرون خواهد کرد و مسیر ساخت بمب را به سرعت خواهد پیمود."
او می افزاید: "همان طور که برخی مقامات بلندپایه نظامی آمریکایی گفته اند، بمباران ایران سریع ترین راه برای اطمینان یافتن از ساخت یک بمب ایرانی است."
آقای پارسی که رئیس شورای ملی ایرانی آمریکایی است همچنین می گوید که حمله اسرائیل در داخل ایران، بار معنایی سیاسی ای هم خواهد داشت.
"رژیم ایران عمیقا فاقد محبوبیت است و از زمان انتخابات سال ۲۰۰۹، زخم هایی از نقض گسترده حقوق بشر هنوز باز و خونین است. رژیم تاکنون نتوانسته است این شکاف با مردم را از میان بردارد. با این حال، حمله به ایران، مخصوصا اگر بمباران به تلفات فراوان غیرنظامیان بیانجامد، احتمالا اختلافات خصمانه را به اتحاد علیه یک مهاجم بیرونی تبدیل خواهد کرد."
"این همان چیزی بود که در سال ۱۹۸۰ هنگام حمله صدام حسین به ایران رخ داد."
سیاستگزاران غربی و اسرائیل که هر از گاه ایده تغییر رژیم در ایران را سبک و سنگین می کنند، باید این نکته را بیشتر در نظر داشته باشند.
همه اینها بیانگر یک نتیجه قطعی است- حتی حمله نظامی از منظر اسرائیل، برنامه هسته ای ایران را تنها برای چند سال به تعویق می اندازد.

دیپلماسی

بنابراین جای تعجب نیست که به نظر می رسد دولت اوباما تلاش می کند که اسرائیل را دست کم در زمان حاضر، از هر گونه حمله بازدارد.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که هنوز برای اجازه دادن به کارسازشدن تحریم ها و بلکه برای دستیابی دیپلماتیک به ایران راه زیادی در پیش است.
تریتا پارسی می گوید: "دیپلماسی مطمئنا به پایان نرسیده. تلاش های دیپلماتیک در چند سال گذشته کم و کوتاه مدت بوده است."
"فضای سیاسی برای نوع گفت و گوهای مداوم که برای دستیابی به موفقیت لازم است نه در واشنگتن وجود دارد و نه در تهران. ما بیش از اینکه شاهد مذاکرات واقعی باشیم، شاهد رد و بدل شدن اولتیماتوم بوده ایم."
به گمان کریم سجادپور، ممکن است یک فشار دیپلماتیک دیگر، ارزش داشته باشد، ولی او احساس می کند که نتایج بالقوه این فشار ممکن است به ناگزیر، محدود باشند.
او می پرسد: "چگونه می توان به روابط حسنه با رژیمی دست بیابید که برای حقانیت ایدئولوژیک خود، به شما به عنوان دشمن نیاز دارد؟"
او نتیجه می گیرد: " فکر می کنم که واقع گرایانه این است که گفت و گو با تهران در بهترین حالت، دست می کم می تواند اختلاف های ما با ایران را محدود کند - ولی آنها را حل نخواهد کرد."

لینک صفحه