خواب های پر دردسر
خواب کودک و هر چه به آن مربوط می شود، از خواباندن او و بیداری های شبانه دوران نوزادی گرفته تا به رختخواب فرستادن کودکان بازیگوش در سن دبستان، یکی از مشغله های همیشگی ذهن پدر و مادرها و پرستاران کودک است.
پس از تولد آرین، خواب خوب و راحت شبانه تا مدتی برای ما به یک آرزو تبدیل شده بود. حتما آنهایی که یک شیرخوار کوچولو دارند، می‌دانند گاهی استراحت روزانه نیز علاوه بر خواب شب آرزویی دست‌نیافتنی است. به جرات می‌توان گفت مشکل خواب بچه‌ها، بیش از هر مساله دیگری برای والدین دردسرساز است...
به مرور این شب بیداری‌ها به رفع نیازهای کودک مثل گرسنگی، تعویض پوشک و یا گریه به علت دندان درآوردن محدود می‌شود. منتها اگر یک کوچولوی نوپا دارید، می‌دانید دوباره در این سن با خواب او مساله خواهید داشت. آرین به تعویق انداختن زمان خواب را به نوعی بازی تبدیل کرده و خواباندن او تبدیل به کاری وقت‌گیر شده است. خوشبختانه پس از تلاش یک هفته‌ای توانستم او را روی روال مشخصی عادت دهم. اولین مشکلی که در این راه داشتم آن بود که چرت عصرانه او را که به ساعت‌های آخر عصر رسیده بود، حذف کنم.
بچه‌ها به طور متوسط در سن 2 تا 5/2 سالگی به یک خواب کوتاه یا چرت بعد از ناهار نیاز دارند اما اگر کودک دیر وقت چرت بزند، موقع خواب شبانه به آسانی به رختخواب نخواهد رفت
معمولا برای اینکه کمی از شیطنت‌هایش رها باشم و به کارهایم برسم، اجازه می‌دادم مدت چرت زدنش طولانی شود ولی حالا با یک میوه خوش‌مزه یا دسری که با میوه‌های متنوع این فصل درست می‌کنم به استقبالش رفته و پس از چرت کوتاهی بیدارش می‌کنم. هر شب سعی کردم 5 دقیقه زودتر از شب قبل او را به تختش ببرم تا متوجه شود باید بپذیرد زمان خواب فرارسیده است. یادتان باشد برای این کار یعنی خواباندن او در رخت‌خوابش از اعمال فشار استفاده نکنید چون او گمان می‌کند مورد هجوم واقع شده و مقاومت کرده و نحسی را آغاز خواهد کرد. مثلا من حدود یک ساعت مانده به زمان خواب دایما هر 10 دقیقه یک بار یادآوری می‌کنم، «وقتی مامان چای خورد، بریم مسواک بزنیم» «حالا دیگه بدو کتاب داستانتو بیار می‌خواهیم بریم بخوابیم» «خرس کوچولو خوابش میاد، با آرین باید برن بخوابن». معمولا نور کم‌رنگ چراغ خوابش را روشن می‌کنم و فضای مناسب خواب را طوری آماده می‌کنم که مشتاقانه در تختش قرار می‌گیرد.
یادتان نرود قبل از خواب یعنی در همان یک ساعت آخر بسیار او را نوازش کرده و محبت کنید تا از آغوش شما، آرامش بگیرد و به خاطر جلب توجه نق‌نق به راه نیندازد. اسباب‌بازی که دوست دارد با خود به رختخواب ببرد باید نرم و بی‌خطر باشد. بعد از همه اینها صورتش را به دیوار بچرخانید و پشتش را ماساژ دهید.
بچه هایی که تنها نمی خوابند
می دانیم که بعضی از والدین دوست دارند کودک یا کودکانشان با آنها بخوابند وقتی نفس آنها به صورتشان می خورد احساس شادی و راحتی می کنند اما این کار جنبه های منفی زیادی به همراه دارد. به عنوان مثال می توانید به همسرتان و کارهای خانه رسیدگی کنید نمی توانید برنامه دلخواه تلویزیونی تان را که دیروقت پخش می شود تماشا کنید نمی توانید با وجود کودک این کار را انجام دهید. و اگر شما با همسرتان حرف خصوصی دارید کنار او نمی توانید صحبت کنید و خیلی چیزهای دیگر...
بنابراین ضروری است که در اولین فرصت به کودکتان یاد بدهید تنها بخوابد. حال به این شیوه ساده توجه کنید و با حوصله انجامش دهید.
با او صحبت کنید که باید شما تو اتاق با عروسک هایت تنها باشی این کار ممکن است زمان ببرد اما به کودک می فهمانید که شما حتی اگر کنارش نیستید ولی به او توجه دارید همین برای او کافی است
** کنار تختش بنشینید و در حالی که آن را تکان تکان می دهید برایش کتاب بخوانید یا قصه تعریف کنید. ** وقتی ساعت خواب فرا رسید چراغ اتاق را خاموش کرده و به چراغ خواب عادت بدهید تا نترسد.
** اگر اتاق را خواستید ترک کنید شما را صدا کرد، یا گریه کرد داخل اتاق برنگردید چون برایش عادت می شود همان کنار در با او صحبت کنید که باید شما تو اتاق با عروسک هایت تنها باشی این کار ممکن است زمان ببرد اما به کودک می فهمانید که شما حتی اگر کنارش نیستید ولی به او توجه دارید همین برای او کافی است.
دو نکته مهم برای اینکه بچه را جدا بخوابانید
** بچه را وقتی از شیر گرفته اید جدایش کنید تا وابستگی به مادر کمتر شود.
** اتاقش را با رنگ های ملایم رنگ کنید تا آرامش زیادی برایش حاصل شود.
** برایش عروسک های کارتونی و آرام بگیرید و از عروسک های وحشتناک خودداری کنید تا بتواند راحت در اتاقش بخوابد.
** و همیشه رو تختی و روبالشتی کارتونی تهیه کنید که خودش با ذوق و شوق به اتاق خواب برود.
** و هر موقع دلش خواست در اتاق والدین بخوابد به او بگویید که تمام عروسک ها تو را می خواهند آنها را نباید تنها بگذاری برو پیش آنها بخواب.
اما یک کودک از تولد تا پایان نوجوانی به چه میزان خواب در شبانه روز نیاز دارد؟ در زیر، پاسخ یک کارشناس در سایت جام جم را به این پرسش می خوانید:
در 1 تا 4 هفتگی:
نوزادان معمولا 15 تا 18 ساعت در روز می‌خوابند، اما فقط در یك دوره كوتاه 2 تا 4 هفته‌ای. نوزادان نارس بیشتر می‌خوابند و نوزادانی كه قولنج می‌كنند كمتر. از آنجا كه نوازادان هنوز ساعت بیولوژیكی داخلی ندارند، الگوهای خوابشان با چرخه روز و شب هماهنگ نیست. در حقیقت آن ها اصلا از الگوی خواب خاصی پیروی نمی‌كنند.
1 تا 4 ماهگی :
در سن 6 هفتگی نوزاد شروع به هماهنگ کردن ساعت بیولوژیک بدن خود می‌كند و شما پیدایش الگوهای منظم خواب را در او خواهید دید. در این زمان، کودک چند بار در شبانه روز و هر بار بین 4 تا 6 ساعت می خوابد و کم کم سردرگمی بین روز و شب پایان می پذیرد.
چرت صبحگاهی كودك معمولا در ساعت 9 صبح است و یك ساعت طول می‌كشد. چرت بعدازظهر او بین ساعت 12 تا 2 است و یك تا دو ساعت طول می‌كشد و آخرین چرت او بین ساعت 3 تا 5 بعدازظهر است
4 تا 12 ماهگی:
در حالی كه میزان خواب بهینه در این سن 15 ساعت در شبانه روز است، بیشتر نوزادان تا 11 ماهگی فقط در حدود 12 ساعت در روز می‌خوابند. ایجاد یك الگوی خواب مناسب برای كودك، در این زمان، باید از هدف های اصلی پدر و مادرها باشد. هر قدر كه نوزاد بزرگ‌تر می‌شود اجتماعی تر خواهد شد و الگوی خوابش نیز به بزرگسالان شبیه تر می‌شود.
نوزادان معمولا در طول روز 3 بار چرت می‌زنند كه این تعداد در 6 ماهگی به 2 بار در روز كاهش مییابد. در این سن یا كمی زودتر، كودك می‌تواند تمام طول شب را بخوابد. ایجاد الگوی زمانی مناسب برای چرت زدن كودك را باید به زمانی كه ساعت بیولوژیكی او كامل شده موكول كنید .چرت صبحگاهی كودك معمولا در ساعت 9 صبح است و یك ساعت طول می‌كشد. چرت بعدازظهر او بین ساعت 12 تا 2 است و یك تا دو ساعت طول می‌كشد و آخرین چرت او بین ساعت 3 تا 5 بعدازظهر است.
1 تا 3 سالگی:
در سن یك سالگی و بین 18 تا 21 ماهگی كودك دیگر صبح‌ها چرت نمی‌زند و فقط یك بار در طول روز می خوابد. كودكان نو پا به 14 ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارند، اما معمولا فقط نزدیک به10 ساعت می‌خوابند.
بیشتر كودكان هنوز در 21 تا 36 ماهگی به خواب نیمروز نیاز دارند كه مدت آن بین 1 تا 5/3 ساعت تغییر می کند. آن ها معمولاْ بین ساعت 7 تا 9 شب به تخت می‌روند و بین ساعت 6 تا 8 صبح بیدار می‌شوند.
3 تا 6 سالگی:
كودكان در این سن هم، بین ساعت 7 تا 9 شب به تخت می‌روند و بین ساعت 6 تا 8 صبح بیدار می‌شوند. در 3 سالگی هنوز بیشتر كودكان در نیمروز استراحت می کنند. در حالی كه در 5 سالگی كمتر این كار را انجام می‌دهند و خواب نیمروزی كوتاه تر می‌شود. معمولا كودك بعد از 3 سالگی نباید هنوز دچار بی‌نظمی در خواب باشد.
فرآوری : کهتریبخش خانواده ایرانی تبیان
