چای سبز موثر در درمان بیماری های اتوایمیون
چای سبز موثر در درمان بیماری های اتوایمیون
کاتچین موثر موجود در چای سبز، اثری قوی در افزایش تعداد سلول های T دارد. این سلول ها نقش مهمی در فعالیت ایمنی بدن و سرکوب بیماری های اوتوایمیون دارند.
مردم چین از دیرباز چای سبز را به عنوان یک نوشیدنی دارویی مصرف کرده و می کنند و به دلیل اهمیت ویژه ی این گیاه، اصول خاصی نیز برای تهیه آن دارند. به تازگی علاوه بر مردم چین، چای سبز در بسیاری از کشورهای جهان طرفداران فراوانی یافته است.
اخیرا از فواید بسیار چای سبز صحبت های زیادی می شود و حتی چای را بهترین نوشیدنی پس از آب می دانند.
چای سیاه و چای سبز هر دو از گیاه واحدی به دست می آیند. تفاوت در این است که برای تهیه ی چای سبز برگ ها را بخار داده، گرد کرده، سپس آن را خشک می کنند ولی برای تهیه ی چای سیاه برگ های خشک شده را تخمیر کرده و در برخی اوقات مواد و رنگ های شیمیایی به آن اضافه شده و برشته می شود.
هم چای سیاه و هم چای سبز دارای رنگدانه هایی هستند که اثر کاهش ابتلا به بسیاری از بیماری های مختلف در آن ها دیده شده است ولی چای سیاه به دلیل فرایند بیشتر اثر مفید ضعیف تری دارد.
بیماری های اتوایمیون
بدن انسان دارای یک سیستم دفاعی است. اگر میکروب یا ویروسی از بیرون وارد بدن شود، سیستم دفاعی در مقابل آن وارد عمل شده و سعی در دفع آن می کند. سیستم ایمنی بدن در حالت سلامت پروتئین هایی می سازد تحت عنوان آنتی بادی که این پروتئین ها بدن را بر ضد عوامل بیگانه و خارجی که تحت عنوان آنتی ژن شناخته می شوند، محافظت می کنند.
گاهی این سیستم دفاعی بدن نمی تواند بین اجزاء خودی و بیگانه افتراق دهد. سلول های خودی را به اشتباه بیگانه فرض کرده و به آن ها حمله می کند. بدین ترتیب سلول های بدن همان فرد را به عنوان آنتی ژن و بیگانه شناخته و بر ضد آن ها آنتی بادی می سازد. در اثر این حمله، التهاب و آماس ایجاد شده و اجزاء خودی بدن آسیب می بینند و به این ترتیب یک سری از بیماری ها ایجاد می شوند که ما به آن ها بیماری های خود ایمنی یا اتوایمیون می گوییم. بیماری های اتوایمیون می تواند از یک آلرژی ساده تا بیماری های پیچیده ای چون اسکلروز جانبی آمیوتروفیک باشد.
معروف ترین این بیماری ها روماتیسم است. در این بیماری سیستم دفاعی بدن به اشتباه به سلول های غضروف مفاصل حمله کرده، تورم و التهاب و درد مفصل ایجاد می شود. از جمله بیماری های پوستی اتوایمیون یا خودایمنی می توان به بیماری پمفیگوس پسوریازیس، ویتیلیگو یا لک و پیس، لیکن پلان، لوپوس پوستی و ... اشاره کرد. اساس درمان بیماری های خود ایمنی داروهای مهار کننده ی سیستم ایمنی مثل کورتون است.
اثر چای سبز بر بیماری های اتوایمیون
در ابتدای بیماری بعضی از سلول ها به کمک بدن می آیند و با خاموش کردن سیستم ایمنی سعی در کنترل بیماری دارند. از این جمله، سلول های تنظیمی نوع T هستند. تعداد و عملکرد این سلول ها توسط مکانیسم های بیولوژیک دیگر مانند عوامل نسخه برداری و متیلاسیون DNA کنترل می شود.
یکی از ترکیبات مفیدی که در چای سبز موجود است، اثری قوی در افزایش تعداد سلول های T دارد. این سلول ها نقش مهمی در فعالیت ایمنی بدن و سرکوب بیماری های اوتوایمیون دارند.
مطالعات دانشمندان بیان می کند که احتمالا این یکی از مکانیسم های مفید اثر بخشی چای سبز است. این مکانیسم توجه زیادی را به خود جلب کرده زیرا اثر قابل توجهی در کنترل عفونت، بهبود وضعیت سیستم ایمنی و جلوگیری از سرطان دارد.
بسیاری از خواص چای سبز مربوط به ماده ای به نام كاتچین است كه فعالیت آنتی اكسیدانی آن بسیار بالا بوده و نسبت به آنتی اكسیدان های معروفی چون ویتامین های C و E بسیار قوی تر عمل می كند. این ترکیب طبیعی گرفته شده از درخت چای این توانایی را دارد که بر تعداد سلول های تنظیمی از نوع T اثر بگذارد. در صورتی که این تحقیقات کامل شود، استفاده از این ماده می تواند راهکار بسیار ساده و موثری در کنترل بیماری های اتوایمیون و دیگر بیماری های وابسته به سیستم ایمنی باشد.
داروهایی هستند که همین اثر را در بدن دارند ولی استفاده از یک ماده ی غذایی، هم ایمن تر است و هم این امکان وجود دارد که در طولانی مدت مورد استفاده قرار گیرد و احتمال مسمومیت ندارد.
نتایج این تحقیقات که در مجله ایمونولوژی به چاپ رسیده است، بیان می کند؛ پلی فنول موثر چای سبز، EGCG، اثرات ضد التهابی و ضد سرطان دارد. همچنین می تواند موجب افزایش تولید سلول های T شود. البته اثر آن ضعیف تر از داروهایی است که در این رابطه مورد استفاده قرار می گیرد ولی می توان در طولانی مدت از آن استفاده کرد. هنوز نتایج قطعی این مطالعات مشخص نیست ولی می توان امیدوار بود با تحقیقات بعدی اثرات قوی تری از این ماده ی مفید در نمونه های انسانی دیده شود.
عاتکه موسوی
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
