تحصیل در دانشگاههاي تركيه
*پیشگفتار:
قبل از پرداختن به شرایط دقیق و نحوة ثبت نام و ورود به مؤسسات آموزش عالی ترکیه لازمی می دانیم پیرامون کلیات موضوع توضیحی هر چند مختصر ارائه نمائیم. دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ترکیه در هر سال تحصیلی موظف به پذیرش سهمیه ای بالغ بر 4500 دانشجوی خارجی (غیر ترک) می باشند در این راستا سازمان ÖSYM (مرکز انتخاب و جایگزینی دانشجو) ترکیه متولی برگزاری آزمونی به نام YÖS (آزمون دانشجویان خارجی) گردیده که همه ساله در ماه آپریل در کشور ترکیه و چند کشور منطقه به طور همزمان برگزار می گردد.
با توجه به سطح معلومات دبیرستانی و هوش سرشار دانش آموزان ایرانی در مقایسه با داوطلبان سایر کشورهای منطقه و همچنین اعتبار علمی بسیار بالای دانشگاههای ترکیه، هزینه های تحصیلی و هزینه های زندگی بسیار پائین این کشور، برگزاری آزمون به زبان انگلیسی، سهل الوصول بودن تردد به کشور ترکیه و عوامل بسیاری از این قبیل فرصت استثنایی برای داوطلبین ایرانی مهیا شده است تا با شانس قبولی بسیار بالا امکان ادامه تحصیل در دانشگاه های معتبر کشور ترکیه و چه بسا دانشگاههای آمریکا نصیبشان گردد.
دانشگاههای ترکیه:
سیستم آموزشی دانشگاههای ترکیه کاملاً مطابق با استانداردهای سیستم آموزشی آمریکا بوده و دروس به صورت ترمی-واحدی ارائه می گردد. زبان آموزشی بسته به دانشگاه و رشته، انگلیسی، فرانسه، آلمانی و یا ترکی خواهد بود.
تقویم آموزشی دانشگاه های ترکیه تقریباً همانند دانشگاه های ایران می باشد. بدین ترتیب که شروع ترم پائیز از ماه اکتبر و انتهای ژانویه و ترم بهار از فوریه آغاز و در ماه ژوئن به انتها خواهد رسید و ترمهای تابستانی از جولای تا آگوست خواهد بود.
رشته های تحصیلی:
توسط این آزمون امکان تحصیل در کلیه رشته های فنی مهندسی، پزشکی، هنر و علوم انسانی در دانشگاههای ترکیه فراهم می باشد.
اعتبار علمی:
دانشگاههای ترکیه در سال های گذشته اعتبار علمی بالایی در مجامع بین المللی کسب نموده اند به گونه ای که مدارک علمی این دانشگاهها در کلیه کشورهای دنیا شناخته شده می باشد. در رشته پزشکی پس از فارغ التحصیل کارت طبابت بین المللی اعطا می گردد. در کلیه رشته ها برای دانشجویان ممتاز امکان بورسیه شدن توسط سازمانها و مؤسسات آموزش آمریکایی و اروپایی میسر می باشد و حتی در برخی دانشگاههااز ترم دوم به بعد می توان به صورت انتقالی به دانشگاههای امریکا در همان رشته و ترم تحصیلی منتقل گردید.
وزارت علوم ایران هفده دانشگاه این کشور را به عنوان دانشگاه ردیف اول معرفی نموده است.
همچنین وزارت بهداشت مدارک علمی هشت دانشگاه پزشکی ترکیه را مورد تأیید قرار داده است.
1. لازم به ذکر است که اخیراً بر تعداد دانشگاه های مورد قبول ایران افزوده شده است.
2. نکته قابل توجه این که بعد از دانشگاههای انگلیس، بیشتر دانشگاههای ترکیه از سطح بالایی در بین کشورهای اروپایی برخوردار هستند و همچنین دانشگاه ها به منظور ارتقاء علمی خود با دانشگاه های معتبر جهان همکاری مستقیم دارند. به عنوان مثال دانشگاه حاجت تپه ترکیه با دانشگاه هاروارد ارتباط مستقیمی دارد.
امکانات دانشگاهی و خوابگاهی:
به طور کلی دانشگاههای ترکیه دارای امکانات وسیع و مناسبی از جهت فضای آموزشی، امکانات کتابخانه ای، اینترنتی و تجهیزات آزمایشگاهی، لوازم و زمین های ورزشی متعدد، امکانات تفریحی و خدمات درمانی و غیره می باشند. اکثر دانشگاهها دارای امکانات خوابگاهی با هزینه بسیار اندک می باشند و با وجود اینکه دانشگاه ها از پیش تعهدی جهت خوابگاه ارائه نمی نمایند لیکن در سالهای گذشته معمولاً امکان استفاده از خوابگاه برای دانشجویان ایرانی میسر بوده است.
دانشگاههای دولتی شامل 27 دانشگاه و با سهمیة پذیرش بالغ بر 2500 نفر و دانشگاههای خصوصی شامل 22 دانشگاه با سهمیة پذیرش بالغ بر 2400 نفر دانشجوی خارجی (غیر ترک) می باشد.
هزینه اقامت:
در کشور ترکیه هزینه اقامت بسیار مناسب می باشد به طوریکه در شهر آنکارا یک آپارتمان معمولی (حدود 80 متر در محله ای معمولی) را می توان حدود 250 دلار اجاره نمود. هزینه ارزاق مشابه کشورمان می باشد، هزینه البسه به مراتب ارزانتر از ایران می باشد. تنها تفاوت بارز در هزینه های حمل و نقل می باشد که البته برای دانشجویان تخفیف های ویژه ای (50%) در بلیط اتوبوس های شهری و برون شهری,ترن های شهری و حتی خطوط هواپیمایی در نظر گرفته می شود. علاوه بر این هزینه های درمانی دانشجویان نیز رایگان می باشد.
*ورود به دانشگاه در کشور ترکیه:
ورود به دانشگاه از مقطع دیپلم دبیرستان به بعد همانند ایران منوط به شرکت و قبولی در کنکور سراسری کشور ترکیه می باشد و در مقاطع بالاتر بستگی به ضوابط و قوانین هر دانشگاه دارد. در اینجا تکیه بر مقطع دیپلم به بعد بوده و نحوه و شرایط آن مفصلاً توضیح داده می شود.
آزمون سراسری YÖS:
امور مربوط به انتخاب و جایگزینی دانشجویان در مؤسسات آموزش عالی ترکیه توسط سازمان ÖSYM در این کشور پیگیری می شود و متقاضیان خارجی (غیر ترک) می بایست در آزمون YÖS که توسط این سازمان هر ساله برگزار می گردد شرکت و پس از احراز رتبه قبولی توانایی ثبت نام و ادامه تحصیل در مؤسسات آموزش عالی ترکیه را خواهند داشت.
شرایط شرکت کنندگان در آزمون:
برای شرکت در این آزمون شرط سنی وجود نداشته و کلیة دانش آموزان اعم از دبیرستان، فنی حرفه ای، کار دانش، هنرستان و ... که در سال آخر دبیرستان بوده و یا دارای دیپلم متوسطه یازده ساله می باشند اجازه شرکت در این آزمون را خواهند داشت.
مواد درسی و نحوة ارزشیابی:
1. آزمون YÖS شامل دو قسمت می باشد: قسمت اول: آزمون YÖS جهت سنجش استعدادهای آموزشی پایه شامل هوش و استعداد تحصیلی، ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست شناسی و جغرافیا در حد دوره دبیرستان، و شامل 80 سؤال تستی 5 گزینه ای در مدت 90 دقیقه به دو زبان انگلیسی و ترکی طراحی می گردد و مبنای اصلی پذیرش دانشجو می باشد.
قسمت دوم: سنجش سطح اطلاعات داوطلب به زبان ترکی می باشد که در این آزمون به هر داوطلب نمره A یا B یا C داده خواهد شد.
2. در این آزمون تنها یک پاسخ از پنج پاسخ صحیح بوده و می بایست فقط یک خانه خالی از پاسخ نامه با مداد مشکی نرم علامت گذاری گردد. ضمناًهر پاسخ غلط 4/1 امتیاز منفی خواهد داشت.
آموزش زبان ترکی:
این مؤسسه با توجه به نیاز داوطلبان ایرانی به فراگیری زبان ترکی استانبولی جهت تحصیل در دانشگاهها و نیز در زندگی روزمره اقدام به آموزش این زبان در کلاسهای فوق العاده می نماید. روش تدریس در این کلاسها منطبق بر اصول آموزشی زبان برای خارجیان، مورد تأیید مرکز تحقیق و توسعه و آموزش زبان ترکی دانشگاهها (TÖMER) بوده و در طی دوره های آموزشی مؤسسه به طور مستمر ارائه می گردد.
انتخاب رشته:
انتخاب رشته همانند دانشگاه سراسری ایران بعد از آزمون و دریافت نتایج صورت خواهد گرفت. لازم به ذکر است که انتخاب رشته الزاماً در یک گروه آموزشی نخواهد بود و همچنین ارتباطی به دیپلم دبیرستانی نخواهد داشت. مشاورین مجرب مؤسسه با توجه به تجربیات و آگاهی از آمار و نتایج سال های گذشته انتخاب رشته مناسبی را برای داوطلب انجام خواهد داد که این امر می تواند شانس قبولی داوطلبان را به مراتب افزایش دهد.
زمان آزمون:
آزمون YÖS روز یکشنبه 18 آپریل مطابق با 30 فروردین رأس ساعت 9 صبح در شهر آنکارا برگزار خواهد شد.
اعلام نتایج آزمون:
پس از پایان مراحل ارزشیابی و جایگزینی، کارنامه های شرکت کنندگان به آدرس آنان ارسال می شود.
*تحصیلات تکمیلی (مقاطع فوق لیسانس- دکترا)
گزینش دانشجو در مقاطع بالای لیسانس در دانشگاههای ترکیه از طریق کنکور سراسری انجام نمی پذیرد، بلکه دانشگاه ها به صورت جداگانه مدارک و امتیازهای لازم را از داوطلبان درخواست نموده و با برگزاری امتحانات داخلی اقدام به پذیرش دانشجو در این مقاطع می نمایند. بر این اساس ورود به دانشگاه ها در این مقاطع به مراتب آسانتر از دانشگاههای ایران می باشد.
دانشگاههای ترکیه سالانه دو بار اقدام به اعلام لیست رشته هایی که در آنها پذیرش دانشجوی فوق لیسانس و دکترا خواهند داشت و نیز ظرفیت پذیرش دانشجو درآن رشته ها برای هر دو مقطع می نمایند. داوطلبان باید رشته ای را که می توانند در آن ادامه تحصیل بدهندانتخاب نموده و اقدام به ثبت نام جهت شرکت در امتحانات مربوطه و طی مراحل پذیرش نمایند.
طول دورة فوق لیسانس حداقل 2 سال و Phd چهار سال می باشد. تعداد واحدهای لازم برای گذراندن در هر دو مقطع عموماً بین 20 تا 30 واحد می باشد که باید در نیمی از طول مدت تحصیل گذرانده شوند و بقیة دوره به گذراندن پایان نامه اختصاص دارد.
زبان تدریس در دوره های فوق لیسانس و Phd ، ترکی یا انگلیسی می باشد.
آزمون LES :
امتحان ورودی تحصیلات تکمیلی (بالای لیسانس) یا LES، امتحانی است که امتیاز آن در برخی موارد جهت ورود به دوره های آموزش تحصیلات تکمیلی بعد از لیسانس و موارد مشابه از قبیل دوره های تخصصی و پذیرش مربی در دانشگاهها و .. در ترکیه مورد نیاز می باشد. امتیاز بدست آمده در این امتحان بوسیله برگة نتایج آزمون LES به داوطلبان اعلام می شود و در مواقع لزوم توسط داوطلبان به مؤسسات مربوطه ارائه می گردد.
این آزمون، سالانه دوبار از طرف مرکز گزینش و جابجایی دانشجوی ترکیه (ÖSYM) در ماههای May و December برگزار می شود. این امتحان یک آزمون استعداد سنجی شامل 2 بخش رقمی (Quantitative) و کلامی (Verbal) است وهدف از آن، سنجش توانایی افراد در زمینه های کلامی، رقمی و تفکر منطقی می باشد که بر میزان موفقیت آنان در طی تحصیلات تکمیلی می تواند تأثیرگذار باشد. بدین ترتیب، سؤالات این آزمون در جهت سنجش میزان معلومات افراد در رشته تحصیلی تخصصی آنها نمی باشد. سؤالات به گونه ای طراحی می شوند که فارغ التحصیلان رشته های مختلف دانشگاهی قادر به پاسخ دادن به آنها باشند.
تمام کسانیکه در سال آخر دورة لیسانس مشغول به تحصیل هستند، دارندگان مدارک لیسانس، فوق لیسانس و دکترا و یا دانشجویان دورة فوق لیسانس و دکترا می توانند در این آزمون شرکت نمایند.
امتحان LES در مراکز دانشگاهی 41 شهر ترکیه و قبرس شمالی برگزار می گردد. نتایج LES از تاریخ برگزاری آزمون به مدت دو سال اعتبار خواهد داشت.
معرفي دانشگاهها و مراكز آموزش عالی تركیه
الف) دانشگاهها و مراكز آموزش عالی تركیه، گروه یك (ممتاز)، براي كلیه دوره‌های تحصیلی
.
1- Ege Universitesi (Aegean University)
2- Anadolu Universitesi (Anatolia University)
3- Ankara Universitesi (Ankara University)
4- Ataturk Universitesi (Ataturk University)
5- Bogazici Universitesi (Bogazici University)
6- Cukurova Universitesi (Cukurova University)
7- Dokuz Eylul Universitesi (Dokuz Eylul University)
8- Gazi Universitesi (Gazi University Ankara)
9- Hacettepe Universitesi (Hacettepe University)
10- Istanbul Teknik Universitesi (Istanbul Technical University)
11- Istanbul Universitesi (Istanbul University)
12- Marmara Universitesi (Marmara University)
13- Orta Dogu Teknik Universitesi Ankara (Middle East Technical University)
14- Mimar Sinan Universitesi (Mimar Sinan University)
15- Yildiz Teknik Universitesi (Yilidiz Technical University)
16- Bilkent Universitesi (Bilkent University)
17- Karadeniz Teknik Universitesi (Karadeniz University of Technology)
ب( دانشگاهها و مراكز آموزش عالی تركیه، گروه دو (خوب.(
كلیه دانشگاهها و مراكز آموزش عالی كه مورد تایید شورای آموزش عالی(YÖK) كشور تركیه می باشند، صرفاً تاسطح كارشناسی ارزشیابی می‌شود.
ارزشیابی مقاطع بالاتر این گروه از دانشگاهها براساس تبصره‌های بند 3 و 5 مورد بررسی قرار می‌گیرد
