همه چيزهايي كه بايد درباره روروئك بدانيد
همه چيزهايي كه بايد درباره روروئك بدانيد
يك روروئك واين همه خطـر
روروئك هم يكي از وسايلي است كه نقش عمده‌اي در بسياري از حوادث كودكان داشته و از ديرباز مورد اختلاف نظر عموم و صاحب‌نظران بوده است.
تحقيقاتي كه در سال 2009 در كشور تركيه انجام شد نشان داد سه‌چهارم كودكان اين كشور از روروئك استفاده مي‌كنند. اين كودكان اغلب متعلق به خانواده‌هايي با سطح تحصيلات متوسط و پايين بوده و به عبارت ساده‌تر فقط 15 درصد از والدين تركيه از خطرات احتمالي استفاده از روروئك آگاه هستند
در نقاشي‌هاي هنري قرن 14-15 تصاويري از روروئك ديده مي‌شود. در قرن 16 فراريوس در انگليس محصولي اختراع كرد كه عبارت بود از يك صندلي پارچه‌اي با دو سوراخ براي قرار دادن پاها كه از يك اسكلت فلزي آويزان مي‌شد و بدنه آن روي چرخ‌هايي قرار داشت. يك تسمه نيز براي بستن كودك روي صندلي تعبيه شده بود. شرط استفاده از آن گذاشتن كلاه فلزي محافظ روي سر كودك بود تا درصورت پرت شدن كودك آسيبي نبيند. در قرن 17 استفاده از روروئك بسيار توصيه مي‌شد زيرا به والدين و پرستاران اجازه مي‌داد كه با آسودگي خاطر به كارهاي روزمره خويش بپردازند. علاوه بر اين آنها بر اين باور بودند كه روروئك براي ورزش و كمك به رشد و راه رفتن شيرخواران مناسب است. شيرخواران را معمولا در دوران قبل از راه رفتن يعني 6 تا 15 ماهگي در روروئك مي‌گذاشتند و زماني كه راه رفتن را شروع مي‌كردند ديگر روروئك استفاده نمي‌شد. در قرن حاضر فروش سالانه 3 ميليون روروئك در آمريكا بيانگر اين است كه اين وسيله يكي از محبوب‌ترين وسايل مورد استفاده براي كودكان در اين كشور است. در ايران نيز اين وسيله، مورد علاقه خانواده‌ها است، به‌خصوص انواع آن در سيسموني براي نوزادان خريداري شده و مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
چند تحقيق جالب
تحقيقات سال 2002 در انگليس نشان داد كه روروئك باعث تاخير جزئي در راه رفتن كودك مي‌شود و طي تحقيقاتي كه در آمريكا انجام شده معلوم است كه روروئك باعث به تاخير افتادن رشد هوشي كودكان مي‌شود. در واقع كودكاني كه از روروئك استفاده مي‌كنند كمتر از ساير كودكان مي‌توانند به‌طور طبيعي روي زمين تجسس كرده و قوه و ميدان بينايي‌شان گسترش پيدا كند. همچنين تست‌هاي انجام شده مبين اين است كه رشد هوشي و عملكرد مغزي اين كودكان به‌خوبي كودكان ديگر نيست و مدت زمان بيشتري طول مي‌كشد تا بتوانند بخزند، بنشينند و راه بيفتند. همچنين در سال 1997 تحقيقي نشان داد كه روروئك به شيرخواراني كه هنوز در مراحل اوليه رشد حركتي هستند، استقلال بيشتر و سريع‌تري به نقاط خطرناك مي‌دهد و يكي از علل حوادث و آسيب‌ديدگي كودكان پرت شدن از پله و شكستگي جمجمه است. استفاده از روروئك در كشورها و فرهنگ‌هاي مختلف متفاوت است. تحقيقاتي كه در سال 2009 در كشور تركيه انجام شد نشان داد سه‌چهارم كودكان اين كشور از روروئك استفاده مي‌كنند. اين كودكان اغلب متعلق به خانواده‌هايي با سطح تحصيلات متوسط و پايين بوده و به عبارت ساده‌تر فقط 15 درصد از والدين تركيه از خطرات احتمالي استفاده از روروئك آگاه هستند. (ميزان آگاهي والدين در آمريكا 90 درصد است) البته با وجود آگاهي از اين خطرات، باز هم 50 درصد از خانواده‌ها بيان داشتند كه به‌دليل فراهم كردن وسيله براي سرگرمي كودكان از روروئك استفاده مي‌كنند و 30 درصد گمان مي‌كردند كه اين وسيله به يادگيري كودك در راه رفتن كمك مي‌كند و 20 درصد به خاطر انجام كارهاي منزل كه كودك را سرگرم مي‌كند از اين وسيله استفاده مي‌كردند. جالب‌تر آنكه نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد بيش از 80 درصد والدين اقرار كرده‌اند كه پزشكان به آنها هشدار داده‌اند كه استفاده از روروئك خطرناك است ولي آنها باز هم از آن استفاده مي‌كردند.
حوادث مرتبط با روروئك
در سال 1994 آمارها نشان داد كه اين وسيله، سالانه موجب 25هزار مورد مراجعه به اورژانس‌هاي آمريكا شده است. در سال 2002 در انگليس 2350 كودك به‌علت صدمات ناشي از روروئك به بيمارستان آورده شده‌اند. به‌نظر مي‌رسد آمار حوادث ناشي از روروئك مشابه حوادث ناشي از ترافيك جاده‌ها است. طبق گزارش آكادمي طب كودكان آمريكا، سالانه بين 1400 تا 2500 حادثه در ارتباط با روروئك اعلام شده كه اين فقط صدمات گزارش شده است و ممكن است بيشتر حوادث گزارش نشده باشد. در ميان اين حوادث 11 مورد مرگ گزارش شده است كه 4 مورد غرق شدن در استخر، 4 مورد در اثر خفگي به‌علت تحت فشار قرار گرفتن كودك و 3 مورد فوت در اثر پرت شدن بوده است.
علل پيش آمدن حوادث با روروئك
1 - جابه‌جايي سريع كودك روي همان سطح
روروئك به كودك اين اجازه را مي‌دهد كه سريع‌تر از ميزان طبيعي در همين سن حركت كرده و خودش را به وسايل و مكان‌هاي خطرناك مثل اتاق‌هاي ديگر، بخاري، شومينه، برق، آشپزخانه، اجاق‌هاي خوراك‌پزي و همچنين محوطه‌هاي باز مانند استخر برساند و چون شيرخوار 6 تا 15 ماهه از خطرات آگاهي ندارد به وسيله روروئك در معرض خطر قرار مي‌گيرد.
2 - افتادن
افتادن علت اصلي صدمه با روروئك است ممكن است. كودك از روروئك بيرون بيفتد يا از پله‌ها سقوط كند. تحقيقاتي در كانادا نشان داده است 70 درصد صدمات ناشي از روروئك در اثر افتادن از پله‌ها بوده. به‌عنوان مثال از 36 كودك آسيب‌ديده در اثر استفاده از روروئك 27 مورد صدمه خفيف ديده‌اند، 3 نفر دچار صدمات دنداني و سه نفر شكستگي گردن و صدمه به جمجمه و ضربه به سر شده‌اند كه ممكن است عوارض ماندگاري در كودك به جا بگذارد.وارونه شدن كودك به‌علت تعادل نداشتن كه توزيع وزن در قسمت بالا بيشتر است، اتفاق مي‌افتد.
3 - سوختگي
سوختگي نيز به‌علت دسترسي به آشپزخانه يا بخاري، شومينه و برق‌گرفتگي گزارش شده است.
4 - مسموميت
مسموميت به‌علت دسترسي سريع به مواد شوينده و خطرناك مانند حشره‌كش‌ها، سموم گياهي كه بايد توجه داشت كه در دسترس كودكان نباشد، پيش مي‌آيد.
در ايران نيز روروئك بين خانواده‌ها متداول بوده و حوادث مربوط به روروئك نيز اغلب ديده مي‌شود. توصيه مي‌شود والدين با آگاهي از خطرات آن به‌ويژه از روروئك با چرخ‌هاي حركتي استفاده نكرده و مسئولان مربوطه جهت آگاهي به خانواده‌ها هشدار پيشگيري بدهند
و اما سخن آخر
به‌دليل صدمات ناشي از روروئك، طبق دستور آكادمي طب كودكان آمريكا كارخانه‌هاي سازنده برچسب اطلاعيه خطر روي آنها نصب كردند و در سال 1994 كميسيون ايمني محصولات توليدي كودكان آمريكا كارخانه‌هاي سازنده را موظف به تجهيز اين وسيله با قاب چارچوبي بزرگ‌تر براي جلوگيري از افتادن كرد.
اما آمارها نشان مي‌دهد با وجود اين دستورالعمل‌هاي ايمني از صدمات و خطرات كاملا كم نشده است.
پزشكان كودكان آمريكا بالاخره بر ممنوعيت و فروش اين وسيله تاكيد كردند و براي فروشندگان هر دستگاه هزار دلار جريمه درنظر گرفته شده است. در كشور كانادا نيز از سال 2004 فروش و استفاده از اين وسيله ممنوع شده است، دپارتمان سلامت كودكان آمريكا بر وسايل سرگرمي جايگزين روروئك ثابت با پايه‌هاي بدون افتادن تاكيد كرده است.
توصيه مي‌شود تا زماني كه ممنوعيت توليد آن در كشورهاي ديگر عملي شود، پزشكان كودك و مسئولان از طريق رسانه‌هاي ارتباط جمعي و نشريات آگاهي لازم را در مورد خطرات احتمالي و گاه جبران‌ناپذير به والدين بدهند.
در ايران نيز روروئك بين خانواده‌ها متداول بوده و حوادث مربوط به روروئك نيز اغلب ديده مي‌شود توصيه مي‌شود. والدين با آگاهي از خطرات آن به‌ويژه از روروئك با چرخ‌هاي حركتي استفاده نكرده و مسئولان مربوطه جهت آگاهي به خانواده‌ها هشدار پيشگيري بدهند.
