sorna
11-13-2011, 11:28 PM
قم مرکز استان قم
شهر قم مرکز استان قم و نیز مرکز شهرستان قم میباشد. این استان در سال ۱۳۷۵ خورشیدی به استان تبديل شد و کوچک‌ترین استان ایران است. قم در منطقه‌ای خشک و کویری واقع گردیده است با این وجود به علت اهمیت این شهر مرکزی برای مهاجرت مردم از شهرها و کشورهای گوناگون است.
قم جزو معدود شهرهای جهان است که تقریبا در تمام طول تاریخ اسلام فقط شیعه نشین بوده است.
نام ها
ریشه نام این شهر به "کومه" به معنای آلاچیق مانندی که چوپانان برای استراحت می ساختند، باز می گردد. بنابر داستانی نام قم از یک حدیث منسوب به محمد پیامبر اسلام گرفته شده است.
قم چندین نام دارد که از جمله نامهای آن می توان به اینها اشاره کرد.
«مجمع انصار القائم (عج)» یعنی محل تجمع یاران امام زمان.
«مأوی للفاطمیین» یعنی پناهگاه منسوبین به فاطمه زهرا است.
«شهر خون و قیام». این عنوان به دلیل نقش فعال این شهر در تاریخ معاصر ایران و انقلاب اسلامی به این شهر داده شده است.
موقعیت جغرافیایی
شهري است در حاشيه كوير، كه در فاصله 140 كيلومتري جنوب شهر تهران قرار دارد. وسعت این شهرستان برابر با وسعت استان قم میباشد و دارای ۵ بخش، ۱۰ دهستان و ۳۶۳ آبادی دارای سکنه است. پنج بخش آن عبارت اند از: جعفرآباد، خلجستان، مرکزی ،سلفچگان و کهک میباشد .
از لحاظ جغرافیای قم همسایه جنوبی استان تهران است. دریاچه حوض سلطان در استان قم و چهل کیلومتری شهر قم واقع شده است. بلند ترین ارتفاعات کوهستانی این استان در ۴۵ کیلومتری شهر قم، منطقه فردو، به نام قله برف انبار به ارتفاع ۳۱۵۰ متر می باشد که در فصول سرد سال یخچالی دارد که نام این کوه نیز برگرفته از آن است.
مساحت شهر قم حدودا یازده هزار و سیصد کیلومتر مربع است که اندکی از کشور لبنان بزرگتر است(مساحت لبنان=ده هزار و پانصد کیلومتر مربع)
آرامگاه معصومه دختر امام موسی کاظم و مسجد جمکران دو جاذبه توریستی این شهر می‌باشند.
موقعیت تاریخی
از لحاظ تاریخی روایتهای گوناگونی در مورد تأسیس شهر قم وجود دارد. یک گزارش تاریخی بر آن است که شهر قم در سالهای دور توسط مهاجرانی که از یمن به ایران هجرت کرده بودند تأسیس شده است.
اقلیم شهرستان
آب و هوای قم در طبقه بندی اقلیمی کشور در زمره آب و هوای نیمه بیابانی (جزو اقلیم کویری و خشک) محسوب می‌شود چون نزدیک به منطقه بیابانی مرکز ایران است. تابستانهای آن گرم و خشک و زمستانهای آن کم و بیش سرد است اختلاف دمای سالانه نسبتاً زیاد و در اغلب اوقات خشکی هوا غلبه دارد. علیرغم آب وهوای خشک ونیمه بیابانی این استان مناطق خوش آب وهوایی اطراف شهر قم وجود دارد که برخوردار ازآب وهوای سرد کوهستانی بوده ومحل مناسبی برای گذران تعطیلات وایام گرم سال میباشد.
مشخصات جمعیتی و اجتماعی شهرستان
جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۹۵۹٫۱۱۶ نفر بوده است [۱].
جمعیت شهرستان قم در سال ۱۳۷۵ برابر با ۸۵۳۰۴۴ نفر بوده است که ۱۶/۹۱ درصد آن در نقاط شهری ساکن بوده اند. درقم طوایف زند، گائینی، شاهسون،لک و... زندگی می‌کنند.
نسبت جنسی ۱۰۵ مرد به ازای ۱۰۰ زن
بعد متوسط خانواده ۴/۷۴ نفر میباشد که در نقاط شهری ۴/۷۹ نفر در نقاط روستائی ۴/۲۵ نفر میباشد .
۹۹/۷۶ درصد جمعیت شهرستان مسلمان و مابقی را پیروان دیگر ادیان الهی تشکیل می‌دهند .
حوزه علمیه قم
حوزه علمیه قم توسط شیخ عبدالکریم حائری تأسیس شده است. افرادی همچون روح‌الله خمینی، اراکی، گلپایگانی، خامنه ای در حوزه قم تحصیل و تدریس کرده اند.وجود حوزه علمیه در این شهر باعث شده تا اتباع خارجی از بیش از ۸۰ کشور جهان گرد هم آیند. امام موسی صدر متولد قم می باشد. سهراب سپهری نیز متولد قم می باشد ولی در کودکی به کاشان مهاجرت می کند به همراه خانواده خود. سید حسن نصراله هم کمی بیش از یک سال در قم تحصیل نموده است. مطهری و بهشتی هم در حوزه قم بودند. آرامگاه پروين اعتصامي هم در قم است.
مراکز علمی و دانشگاهی
استان قم علاوه بر دارا بودن مراکز تحصیل علوم دینی ، دارای مراکز دانشگاهی نیز می باشد.
دانشگاه قم
دانشگاه آزاد قم
دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد استان قم
دانشگاه مفید
دانشگاه پیام نور قم
شهر قم مرکز استان قم و نیز مرکز شهرستان قم میباشد. این استان در سال ۱۳۷۵ خورشیدی به استان تبديل شد و کوچک‌ترین استان ایران است. قم در منطقه‌ای خشک و کویری واقع گردیده است با این وجود به علت اهمیت این شهر مرکزی برای مهاجرت مردم از شهرها و کشورهای گوناگون است.
قم جزو معدود شهرهای جهان است که تقریبا در تمام طول تاریخ اسلام فقط شیعه نشین بوده است.
نام ها
ریشه نام این شهر به "کومه" به معنای آلاچیق مانندی که چوپانان برای استراحت می ساختند، باز می گردد. بنابر داستانی نام قم از یک حدیث منسوب به محمد پیامبر اسلام گرفته شده است.
قم چندین نام دارد که از جمله نامهای آن می توان به اینها اشاره کرد.
«مجمع انصار القائم (عج)» یعنی محل تجمع یاران امام زمان.
«مأوی للفاطمیین» یعنی پناهگاه منسوبین به فاطمه زهرا است.
«شهر خون و قیام». این عنوان به دلیل نقش فعال این شهر در تاریخ معاصر ایران و انقلاب اسلامی به این شهر داده شده است.
موقعیت جغرافیایی
شهري است در حاشيه كوير، كه در فاصله 140 كيلومتري جنوب شهر تهران قرار دارد. وسعت این شهرستان برابر با وسعت استان قم میباشد و دارای ۵ بخش، ۱۰ دهستان و ۳۶۳ آبادی دارای سکنه است. پنج بخش آن عبارت اند از: جعفرآباد، خلجستان، مرکزی ،سلفچگان و کهک میباشد .
از لحاظ جغرافیای قم همسایه جنوبی استان تهران است. دریاچه حوض سلطان در استان قم و چهل کیلومتری شهر قم واقع شده است. بلند ترین ارتفاعات کوهستانی این استان در ۴۵ کیلومتری شهر قم، منطقه فردو، به نام قله برف انبار به ارتفاع ۳۱۵۰ متر می باشد که در فصول سرد سال یخچالی دارد که نام این کوه نیز برگرفته از آن است.
مساحت شهر قم حدودا یازده هزار و سیصد کیلومتر مربع است که اندکی از کشور لبنان بزرگتر است(مساحت لبنان=ده هزار و پانصد کیلومتر مربع)
آرامگاه معصومه دختر امام موسی کاظم و مسجد جمکران دو جاذبه توریستی این شهر می‌باشند.
موقعیت تاریخی
از لحاظ تاریخی روایتهای گوناگونی در مورد تأسیس شهر قم وجود دارد. یک گزارش تاریخی بر آن است که شهر قم در سالهای دور توسط مهاجرانی که از یمن به ایران هجرت کرده بودند تأسیس شده است.
اقلیم شهرستان
آب و هوای قم در طبقه بندی اقلیمی کشور در زمره آب و هوای نیمه بیابانی (جزو اقلیم کویری و خشک) محسوب می‌شود چون نزدیک به منطقه بیابانی مرکز ایران است. تابستانهای آن گرم و خشک و زمستانهای آن کم و بیش سرد است اختلاف دمای سالانه نسبتاً زیاد و در اغلب اوقات خشکی هوا غلبه دارد. علیرغم آب وهوای خشک ونیمه بیابانی این استان مناطق خوش آب وهوایی اطراف شهر قم وجود دارد که برخوردار ازآب وهوای سرد کوهستانی بوده ومحل مناسبی برای گذران تعطیلات وایام گرم سال میباشد.
مشخصات جمعیتی و اجتماعی شهرستان
جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۹۵۹٫۱۱۶ نفر بوده است [۱].
جمعیت شهرستان قم در سال ۱۳۷۵ برابر با ۸۵۳۰۴۴ نفر بوده است که ۱۶/۹۱ درصد آن در نقاط شهری ساکن بوده اند. درقم طوایف زند، گائینی، شاهسون،لک و... زندگی می‌کنند.
نسبت جنسی ۱۰۵ مرد به ازای ۱۰۰ زن
بعد متوسط خانواده ۴/۷۴ نفر میباشد که در نقاط شهری ۴/۷۹ نفر در نقاط روستائی ۴/۲۵ نفر میباشد .
۹۹/۷۶ درصد جمعیت شهرستان مسلمان و مابقی را پیروان دیگر ادیان الهی تشکیل می‌دهند .
حوزه علمیه قم
حوزه علمیه قم توسط شیخ عبدالکریم حائری تأسیس شده است. افرادی همچون روح‌الله خمینی، اراکی، گلپایگانی، خامنه ای در حوزه قم تحصیل و تدریس کرده اند.وجود حوزه علمیه در این شهر باعث شده تا اتباع خارجی از بیش از ۸۰ کشور جهان گرد هم آیند. امام موسی صدر متولد قم می باشد. سهراب سپهری نیز متولد قم می باشد ولی در کودکی به کاشان مهاجرت می کند به همراه خانواده خود. سید حسن نصراله هم کمی بیش از یک سال در قم تحصیل نموده است. مطهری و بهشتی هم در حوزه قم بودند. آرامگاه پروين اعتصامي هم در قم است.
مراکز علمی و دانشگاهی
استان قم علاوه بر دارا بودن مراکز تحصیل علوم دینی ، دارای مراکز دانشگاهی نیز می باشد.
دانشگاه قم
دانشگاه آزاد قم
دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد استان قم
دانشگاه مفید
دانشگاه پیام نور قم