shirin71
11-08-2011, 10:10 AM
تاریخ
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Troy1.jpg/180px-Troy1.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
دیوار تروی؛ ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Celsus-Bibliothek2.jpg/180px-Celsus-Bibliothek2.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
کتابخانه کلاسوس در افسوس؛ سال ۱۳۵ میلادی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/OttomanEmpireIn1683.png/240px-OttomanEmpireIn1683.png http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
پهناوری امپراتوری عثمانی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Blaue_moschee_6minarette.jpg/210px-Blaue_moschee_6minarette.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
مسجد سلطان احمد در استانبول
نوشتار اصلی: تاریخ ترکیه
دوران باستان
ترکیه کنونی در دوران باستان، تحت حکومت دولت شهرهای متعدّدی مانند لودیه و ایونیا قرار داشت. تا اینکه در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد، این دولت‌ها توسّط کورش بزرگ هخامنشی منقرض شد و ترکیه زیر سلطه هخامنشیان درآمد. پس از یورش اسکندر در سال ۳۳۳ پ.م. آسیای کوچک به دست سلوکیان افتاد. و پس از اندکی رومیان جای آنها را گرفتند.
امپراتوری بیزانس (روم شرقی)
بعدها امپراتوری روم به دلیل وسعت زیاد دچار مشکل شد، تا اینکه در سال ۳۹۵ میلادی امپراتور کنستانتین شهر بیزانتیوم (کنستانتین/قسطنطنیه/استانبول/اسلامبول) را پایتخت خود قرار داد؛ این اقدام مقدّمهٔ تقسیم روم به دو بخش شرقی و غربی شد. از آن پس روم شرقی یا امپراتوری بیزانس، ترکیه کنونی را در دست گرفت. در سال ۴۶۳ هجری قمری، ترکمانان مسلمان سلجوقی به فرماندهی آلب ارسلان به جنگ با امپراتوری بیزانس شتافتند و در ملازگرد، سپاه امپراتور بیزانس، رومانوس چهارم را شکست دادند. بدین ترتیب نیمهٔ شرقی ترکیه به دست سلجوقیان افتاد و زمینه برای مسلمان شدن مردم آن جا و نفوذ زبان ترکی به آن جا فراهم شد. ولی نیمهٔ غربی ترکیه در دست امپراتوری بیزانس باقی ماند.
امپراتوری عثمانی
پس از آن کوچ قبایل ترکمن مسلمان از شرق ایران به آسیای کوچک آغاز شد و این قبایل به تدریج دولتهای کوچک محلی در آنجا تشکیل دادند. یکی از مشهورترین این قبایل، قبیله «قایی» بود که در نزدیکی آنقره (آنکارا) سکونت داشتند. رهبر این قبیله به نام عثمان در سال ۶۷۸ هجری خورشیدی (۶۹۹قمری/۱۳۰۰میلادی) حکومتی تاسیس کرد که به نام خودش عثمانی خوانده شد. از آن پس تا حدود ۱۵۰ سال بعد حکومت عثمانی بیشتر آناتولی را به تصرف درآورد.
در سالهای نخست سده نهم هجری قمری، بایزید ایلدرم (صاعقه) سلطان عثمانی، از تیمور شکست خورد و اسیر شد. تیمور افراد بسیاری را از ترکیه اسیر کرد تا به مناطق دیگر ببرد، ولی به درخواست خواجه علی صفوی آنان را رها کرد و بدین ترتیب این افراد ناحیه شیعه نشین بزرگی را در کشور عثمانی به وجود آوردند و بسیاری از آنان در زمان شاه اسماعیل یکم صفوی به ایران آمدند و جزئی از قزلباش‌ها شدند.
در سال ۸۳۲ ه.خ. (۱۴۵۳میلادی)، سلطان محمد فاتح توانست به زندگی هزار ساله امپراتوری بیزانس (روم شرقی) پایان دهد. فتح درخشان او، تسخیر قسطنطنیه (کنستانتین) پایتخت بیزانس بود، که از آن پس استانبول (اسلامبول) نامیده شد. این فتح مبدا قرون جدید در تاریخ اروپا شناخته شده‌است.
کسی که حکومت عثمانی را به امپراتوری تبدیل کرد، سلطان سلیم یکم ملقب به یاووز (مهیب) بود. وی در اوایل سده نهم هجری قمری به پادشاهی رسید. او در طول پادشاهی ۹ ساله خود شام، مصر، دیاربکر، غرب کردستان، عراق، حجاز (غرب عربستان)، و بخشهایی از بالکان (در جنوب شرق اروپا) را به تصرف درآورد و خود را خلیفه مسلمانان نامید. همچنین او کتاب‌های بسیاری را از مناطق متصرف شده بدست آورد، که اکنون زینت بخش کتابخانه‌های ترکیه‌است. سلطان سلیم یکم در سال ۸۹۳ ه.خ. (۹۲۰ق./۱۵۱۴م.) شاه اسماعیل یکم را در جنگ چالدران شکست داد.
اوج قدرت عثمانی در زمان سلطان سلیمان یکم (قانونی/باشکوه) پسر سلطان سلیم رخ داد. او مناطق بیشتری را به تصرف درآورد و حتی به محاصره وین پرداخت. او در یکی از جنگ‌هایش با شاه تهماسب صفوی، تا سلطانیه پیش آمد. پس از او امپراتوری عثمانی رو به انحطاط گذاشت.
جمهوری ترکیه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mustafa_Kemal_Ataturk_before_adressing_the_Turkish _Parliament.jpg/190px-Mustafa_Kemal_Ataturk_before_adressing_the_Turkish _Parliament.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
آتاترک، بنیانگذار جمهوری ترکیه
امپراتوری عثمانی در جنگ اول جهانی از هم پاشید و مورد تهاجم بریتانیا و متحدانش واقع شد. مصطفی کمال پاشا به دلیل سازماندهی مقاومت ملی علیه دول خارجی قهرمان ملی ترکیه گردید و توانست جمهوری ترکیه را در سال ۱۳۰۲ (۱۹۲۳) بر پایه اصل جدایی دین از سیاست بنا کند و ملقب به آتاترک شد. وی خط لاتین را برای نوشتن زبان ترکی مرسوم کرد و اقدامات بسیاری را برای صنعتی و غربی شدن ترکیه انجام داد و دوره نوینی را در ترکیه به وجود آورد.
بعد از یک دوران تک‌حزبی در سال ۱۳۲۹ (۱۹۵۰) حزب دمکرات از گروه سیاسی مخالف قدرت را بدست گرفت و به تعداد احزاب اضافه شد ولی آزادی سیاسی با دوره‌هایی از کودتاهای نظامیان در سالهای ۱۳۳۹، ۱۳۵۰ و ۱۳۵۹ شکسته شد. در سال ۱۳۵۳ ترکیه با دخالت نظامی خود علیه کودتای یونانیان در قبرس مانع از الحاق قبرس به یونان شد. در سال ۱۳۷۵ باز نیروهای نظامی دولتی را که با برنامه‌های اسلامی روی کار آمده بود، ساقط کرد. از سال ۱۳۶۳ (۱۹۸۴) تاکنون حزب کارگران کردستان و حکومت ترکیه درگیری‌های نظامی بسیاری داشته‌اند که باعث مرگ بیش از ۴۵ هزار تن گردیده‌است. ترکیه در سال ۱۳۲۵ به عضویت سازمان ملل درآمد و در سال ۱۳۳۱ به ناتو پیوست. ترکیه عضو جنبی جامعه اروپا است و اکنون با اجرای اصلاحاتی سعی در تحکیم و تقویت مردمسالاری و اقتصاد خود را دارد تا بتواند مذاکرات برای عضویت در اتحادیه اروپا را آغاز نماید.
مردم و زبان
زبان بیش تر مردم در ترکیه ترکی است ولی در کنار آن زبانهای کردی(بیشتر) و ارمنی در میان گروه‌های قومی استفاده می‌شود. گروه‌های قومی کوچک‌تری چون لازها، زازاها، عربها و چرکس‌ها به تنوّع زبانی و فرهنگی این کشور افزوده‌اند.
کردهای ترکیه بیش تر در جنوب شرقی و شرق کشور زندگی می‌کنند. زبان رسمی این کشور ترکی است. گروه‌های قومی کوچک‌تر در ترکیه عبارت‌اند از آذربایجانی‌ها (شمال شرق)، لازها (شمال)، عربها (جنوب) و ارمنی‌ها (استانبول).
بررسی دی‌ان‌ای در ترکیه نشان می‌دهد که مردم ترکیه نوادگان مردم مختلف ساکن آناتولی مانند یونانی، ارمنی، قفقازی (آسیانی) و کرد میباشند که در سده‌های معاصر ترک‌زبان شده‌اند و از لحاظ ژن از نژاد ترک (زردپوست مغول‌سان) بهره بسیار کمی برده‌اند. کمتر از ۱۰% مردم ترکیه دارای این نژاد میباشند.[۱][۲][۳]
بخشی از ترک‌تباران ترکیه از اقوام ترکان سلجوقی غز هستند؛ ترکان سلجوقی به رهبری طغرل بیگ پس از شکست غزنویان در سال ۴۲۹ هجری قمری شهر نیشابور را پایتخت خود قرار دادند، در سال ۴۳۳ شهر ری را مرکز حکومت خود کردند، سپس اصفهان را مقر اصلی حاکمیت خود قرار داده همدان را نیز پایتخت تابستانی خود کردند. سلجوقیان سپس به رهبری آلپ‌ارسلان در جنگ ملازگرد با رومانوس چهارم امپراتور بیزانس، آناتولی را به تصرف خود در آوردند و سرزمین آسیای صغیر تا قونیه جز امپراتوری سلجوقی گردید. ترکان سلجوقی که از آسیای میانه به فلات ایران وارد شده و شهرهای ایران را فتح کرده در شهر ری حاکمیت خودرا تثبیت کرده بودند در این مکانها و در آذربایجان ساکن شدند و با فراهم آوردن لشکریان زیاد از آذربایجان، آناتولی را فتح و در این منطقه مسقر شده پس از غلبه بر امپراتوری بیزانس (روم شرقی)، این منطقه را بر امپراتوری خود افزودند و از زمان حاکمیت فرزندان عثمان (نام یکی از حاکمان ترک آناتولی)امپراتوری عثمانی را در آنجا بنا نهادند.
فرهنگ [ویرایش]
دین
دین در ترکیه دین
درصد
اسلام
۹۷٫۲٪ بی‌خدایی
۲٪ مسیحیت
۰٫۶٪ دیگر
۰٫۱٪
نخستین قانون اساسی جمهوری ترکیه[۴] که در سال ۱۹۲۴ میلادی تهیه شده‌است دین رسمی ترکیه را اسلام تعیین نموده‌است. لیکن در اصلاحات قانون اساسی سال ۱۹۲۸ این ماده قانونی حذف و با تاکید بر جدایی دین از سیاست، ترکیه کشوری با دولت و حکومت سکولار (جدایی دین از سیاست) معرفی گردیده‌است. بنابر آخرین آمار موجود در ترکیه حدود ۹۸ درصد جمعیت این کشور را مسلمانان و ۲ درصد را مسیحیان و کلیمیان و پیروان دیگر ادیان تشکیل می‌دهند.
مسلمانان ترکیه بیشتر پیرو مذهب تسنن میباشند که از میان آنها حنفی‌ها بزرگترین گروه به‌شمار می‌آیند که عمدتا در مرکز و غرب ترکیه ساکن هستند. شافعی‌ها با جمعیتی کمتر در مناطق شرقی ترکیه مستقراند و اکثرا کرد هستند. شمار پیروان مذاهب دیگر بسیار کم میباشد. روی هم رفته پیروان ادیان در ترکیه به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شوند:
الف) پیروان دین اسلام، که خود به چند مذهب تقسیم می‌شود و اهم آنها عبارتند از:
۱- حنفی‌ها: جمعیت قابل ملاحظه‌ای از اهل سنت ترکیه را تشکیل می‌دهند. ۲- شافعی‌ها: شاخه‌ای از اهل سنت است که پیروان آن را بیشتر کردها تشکیل می‌دهند. ۳- پیراوان سایر فرق اهل سنت. ۴- علویان که خود به چهار دسته تقسیم می‌شود و بنابر آمار رسمی دولت ترکیه حدود ۱۲ میلیون نفر پیرو دارد. ب) پیروان ادیان دیگر به‌جز اسلام، که در کل ۲ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند.
موقعیت جغرافیایی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Istanbul_-_Pierre_Loti_Cafe_-_01.jpg/320px-Istanbul_-_Pierre_Loti_Cafe_-_01.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
نمایی از استانبول
ترکیه در جنوب باختر قاره آسیا قرار گرفته‌است. منطقه جغرافیایی که ترکیه در آن قرار دارد آناتولی و آسیای کوچک (آسیای صغیر) نیز نامیده می‌شود.
ترکیه پیوندگاه دو قارهٔ مهم آسیا و اروپا است. ترکیه در جنوب خاوری اروپا و جنوب باختری آسیا واقع شده‌است و بین ۵/۳۶ و ۴۲ درجه عرض شمالی و ۲۶ و ۴۵ درجه طول شرقی در نیم کرهٔ شمالی قرار گرفته‌است. سرزمین ترکیه به صورت مستطیلی قابل تصور است که طول آن از شرق تا غرب ۱۶۶۰ کیلومتر و عرض آن به طور متوسط ۵۵۰ کیلومتر است. ترکیه از سه طرف به دریا احاطه شده‌است. از دیدگاه وسعت ترکیه با ۷۸۳٬۵۶۲ کیلومتر مربع سی و پنجمین کشور جهان بشمار می‌آید.
مرزها
ترکیه شش همسایهٔ آسیایی و دو همسایهٔ اروپایی دارد. کشورهای هم مرز ترکیه عبارت‌اند از: در خاور با ایران ۴۹۹ کیلومتر، جمهوری آذربایجان ۹ کیلومتر، ارمنستان ۲۶۸ کیلومتر، و گرجستان ۲۵۲ کیلومتر؛ در جنوب خاور با عراق ۳۵۲ کیلومتر و سوریه ۸۲۲ کیلومتر؛ در شمال باختر با یونان ۲۰۶ کیلومتر و بلغارستان ۲۴۰ کیلومتر.
اقتصادhttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Skyline_of_Maslak_in_Istanbul_on_June_23_2005.jpg/450px-Skyline_of_Maslak_in_Istanbul_on_June_23_2005.jpg
http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
منطقه تجاری ماسلاک استانبول
نوشتار اصلی: اقتصاد ترکیه
اقتصاد ترکیه ترکیبی از صنایع بومی و مدرن است که روز به روز بر دامنه اش افزوده می‌شود. تولیدات فراوان کشاورزی ترکیه درسال ۲۰۰۵ رتبه هفتم جهان را بدست آورد و در سال ۲۰۰۶ برای ۱۱٫۲٪ از مردم ترکیه اشتغال ایجاد کرد. بخش خصوصی اقتصاد ترکیه نیز قوی و به سرعت در حال رشد است و نقش مهمّی در بانکداری، حمل و نقل و ارتباطات دارد. در سالهای اخیر اقتصاد ترکیه رشد خوبی داشته و رشد ۸٫۹٪ و ۷٫۴٪ را در سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ به دست آورده‌است.
استان‌ها
نوشتار اصلی: استان‌های ترکیه
آنکارا
کرکلارلی
ادیرنه
ت***داغ
جناق‌قلعه
بالیکسر
بورسا
یالووا
استانبول
قوجا ایلی
سقاریه
دوزجه
زونگولداک
بولو
بیلجیک
اسکی‌شهر
کوتاهیه
مانیسا
ازمیر
آیدین
موغله
دنیزلی
بوردور
عشاق
افیون قره‌حصار
اسپارتا
آنتالیا
قونیه
مرسین
کارامان
آق‌سرای
قرشهر
قرق‌قلعه
چان***ی
قرابوک
بارتین
قسطمونی
سینوپ
چروم
یوزگات
نوشهر
نیغده
آدانا
ختای
عثمانیه
قهرمان‌مرعش
قیصریه
سیواس
توکات
آماسیه
سامسون
اردو
گیرسون
ارزنجان
ملطیه
غازی عینتاب
کیلیhttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/BlankMapTurkeyProvinces.png/500px-BlankMapTurkeyProvinces.png
س
شانلی‌اورفه
آدیامان
گوموش‌خانه
ترابزون
ریزه
بایبورت
ارزروم
آرتوین
اردهان
قارص
آغری
ایگدیر
تونجلی
الازیغ
دیاربکر
ماردین
باتمان
سعرد
شیرناق
بتلیس
بینگول
موش
وان
حکاری
کشور ترکیه ۸۱ استان دارد. مراکز همه استان‌ها به جز سه استان با خود استان همنام هستند. سه استان نامبرده عبارت‌اند از: ختای (مرکز: آنتاکیا)، کوجاالی (مرکز: ایزمیت)، سقاریه (مرکز: آداپازاری). هرکدام از استان‌های ترکیه به چندین بخش تقسیم شده‌است.
تاریخچهٔ پرچم [ویرایش]
نوشتار اصلی: پرچم ترکیه
طرح اصلی پرچم ترکیه مدرن عبارت است از ماه و ستاره سفید با زمینه سرخ رنگ. این طرح مربوط می‌شود به علائمی که امپراتوری‌های ترکمن سلجوقی و عثمانی به عنوان پرچم استفاده می‌کردند. جمهوری ترکیه این پرچم را به عنوان نشانه دولت نگاه داشت. از آن جا که سلاطین عثمانی در عین حال عنوان خلیفه مسلمین را داشتند، نزد اروپاییان طرح این پرچم به عنوان نماد اسلام شناخته شد.
اکنون شمار بسیاری از کشورهای اسلامی ماه و ستاره را به صور مختلف به پرچم خود افزوده‌اند. نشانه هلال احمر نیز از این تأثیر به کنار نبوده‌است. صلیب سرخ جهانی در ۱۲۴۱ توسط هنری دونانت بازرگان سوئیسی تأسیس شد و چون نشانه دولت سویس و علامت دین مسیح را بر آن نهادند، هلال احمر به عنوان برابر اسلامی-سنی (و شیر و خورشید سرخ به عنوان برابر ایرانی) آن بعد از جنگ جهانی اوّل بر پا شد.
از جمله کشورهایی که نماد ماه و ستاره را روی پرچم کشورشان دارند، عبارت‌اند از: ازبکستان، الجزایر، پاکستان، ترکمنستان، تونس، جمهوری آذربایجان، سنگاپور، مالزی، موریتانی و ترکیه.
نگارخانه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Levent_financial_district_in_Istanbul.jpg/120px-Levent_financial_district_in_Istanbul.jpg
منطقه تجاری لونت در استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Celsus-Bibliothek2.jpg/120px-Celsus-Bibliothek2.jpg
شهر تاریخی افسوس
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Pasaport_Quay_in_Izmir.jpg/120px-Pasaport_Quay_in_Izmir.jpg
ازمیر
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Bosphorus_University.jpg/120px-Bosphorus_University.jpg
دانشگاه بغازیچی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Istanbul_University_cropped.JPG/94px-Istanbul_University_cropped.JPG
سردر دانشگاه استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Maiden_tower.JPG/120px-Maiden_tower.JPG
کیزکوله سی, استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Cibril_Village_Espiye_Giresun_Turkey.jpg/120px-Cibril_Village_Espiye_Giresun_Turkey.jpg
منطقه جنگلی دریای سیاه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Ortahisar2.jpg/120px-Ortahisar2.jpg
روستای اورتاحیصار در ترابوزان
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/MountArarat.jpg/120px-MountArarat.jpg
کوه آرارات (آغری)، بلندترین کوه ترکیه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Adampol_Polonezkoy_7261_Nevit.JPG/120px-Adampol_Polonezkoy_7261_Nevit.JPG
پولونزکوی، قصبه لهستانی‌ها در نزدیکی استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Blaue_moschee_6minarette.jpg/120px-Blaue_moschee_6minarette.jpg
مسجد سلطان احمد در استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Izmir_coast.jpg/120px-Izmir_coast.jpg
ازمیر
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Sumela.jpg/120px-Sumela.jpg
صومعه سوملا در ترابوزان
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Turkish_folk.jpg/120px-Turkish_folk.jpg
رقص محلی ترکیه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Selimiye_Camii.jpg/120px-Selimiye_Camii.jpg
مسجد سلطان سلیم, ادیرنه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Whirling_Dervishes%2C_Konya%2C_Turkey%2C_RMO.jpg/120px-Whirling_Dervishes%2C_Konya%2C_Turkey%2C_RMO.jpg
سماع
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Alanya_Turkey.JPG/120px-Alanya_Turkey.JPG
آلانیا
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Pamukkale00.JPG/120px-Pamukkale00.JPG
پاموک کاله
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Peri_Bacalar%C4%B1-%C3%9Crg%C3%BCp.jpg/120px-Peri_Bacalar%C4%B1-%C3%9Crg%C3%BCp.jpg
پری باجالاری (کاپادوکیه)
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Troy1.jpg/180px-Troy1.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
دیوار تروی؛ ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Celsus-Bibliothek2.jpg/180px-Celsus-Bibliothek2.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
کتابخانه کلاسوس در افسوس؛ سال ۱۳۵ میلادی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/OttomanEmpireIn1683.png/240px-OttomanEmpireIn1683.png http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
پهناوری امپراتوری عثمانی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Blaue_moschee_6minarette.jpg/210px-Blaue_moschee_6minarette.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
مسجد سلطان احمد در استانبول
نوشتار اصلی: تاریخ ترکیه
دوران باستان
ترکیه کنونی در دوران باستان، تحت حکومت دولت شهرهای متعدّدی مانند لودیه و ایونیا قرار داشت. تا اینکه در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد، این دولت‌ها توسّط کورش بزرگ هخامنشی منقرض شد و ترکیه زیر سلطه هخامنشیان درآمد. پس از یورش اسکندر در سال ۳۳۳ پ.م. آسیای کوچک به دست سلوکیان افتاد. و پس از اندکی رومیان جای آنها را گرفتند.
امپراتوری بیزانس (روم شرقی)
بعدها امپراتوری روم به دلیل وسعت زیاد دچار مشکل شد، تا اینکه در سال ۳۹۵ میلادی امپراتور کنستانتین شهر بیزانتیوم (کنستانتین/قسطنطنیه/استانبول/اسلامبول) را پایتخت خود قرار داد؛ این اقدام مقدّمهٔ تقسیم روم به دو بخش شرقی و غربی شد. از آن پس روم شرقی یا امپراتوری بیزانس، ترکیه کنونی را در دست گرفت. در سال ۴۶۳ هجری قمری، ترکمانان مسلمان سلجوقی به فرماندهی آلب ارسلان به جنگ با امپراتوری بیزانس شتافتند و در ملازگرد، سپاه امپراتور بیزانس، رومانوس چهارم را شکست دادند. بدین ترتیب نیمهٔ شرقی ترکیه به دست سلجوقیان افتاد و زمینه برای مسلمان شدن مردم آن جا و نفوذ زبان ترکی به آن جا فراهم شد. ولی نیمهٔ غربی ترکیه در دست امپراتوری بیزانس باقی ماند.
امپراتوری عثمانی
پس از آن کوچ قبایل ترکمن مسلمان از شرق ایران به آسیای کوچک آغاز شد و این قبایل به تدریج دولتهای کوچک محلی در آنجا تشکیل دادند. یکی از مشهورترین این قبایل، قبیله «قایی» بود که در نزدیکی آنقره (آنکارا) سکونت داشتند. رهبر این قبیله به نام عثمان در سال ۶۷۸ هجری خورشیدی (۶۹۹قمری/۱۳۰۰میلادی) حکومتی تاسیس کرد که به نام خودش عثمانی خوانده شد. از آن پس تا حدود ۱۵۰ سال بعد حکومت عثمانی بیشتر آناتولی را به تصرف درآورد.
در سالهای نخست سده نهم هجری قمری، بایزید ایلدرم (صاعقه) سلطان عثمانی، از تیمور شکست خورد و اسیر شد. تیمور افراد بسیاری را از ترکیه اسیر کرد تا به مناطق دیگر ببرد، ولی به درخواست خواجه علی صفوی آنان را رها کرد و بدین ترتیب این افراد ناحیه شیعه نشین بزرگی را در کشور عثمانی به وجود آوردند و بسیاری از آنان در زمان شاه اسماعیل یکم صفوی به ایران آمدند و جزئی از قزلباش‌ها شدند.
در سال ۸۳۲ ه.خ. (۱۴۵۳میلادی)، سلطان محمد فاتح توانست به زندگی هزار ساله امپراتوری بیزانس (روم شرقی) پایان دهد. فتح درخشان او، تسخیر قسطنطنیه (کنستانتین) پایتخت بیزانس بود، که از آن پس استانبول (اسلامبول) نامیده شد. این فتح مبدا قرون جدید در تاریخ اروپا شناخته شده‌است.
کسی که حکومت عثمانی را به امپراتوری تبدیل کرد، سلطان سلیم یکم ملقب به یاووز (مهیب) بود. وی در اوایل سده نهم هجری قمری به پادشاهی رسید. او در طول پادشاهی ۹ ساله خود شام، مصر، دیاربکر، غرب کردستان، عراق، حجاز (غرب عربستان)، و بخشهایی از بالکان (در جنوب شرق اروپا) را به تصرف درآورد و خود را خلیفه مسلمانان نامید. همچنین او کتاب‌های بسیاری را از مناطق متصرف شده بدست آورد، که اکنون زینت بخش کتابخانه‌های ترکیه‌است. سلطان سلیم یکم در سال ۸۹۳ ه.خ. (۹۲۰ق./۱۵۱۴م.) شاه اسماعیل یکم را در جنگ چالدران شکست داد.
اوج قدرت عثمانی در زمان سلطان سلیمان یکم (قانونی/باشکوه) پسر سلطان سلیم رخ داد. او مناطق بیشتری را به تصرف درآورد و حتی به محاصره وین پرداخت. او در یکی از جنگ‌هایش با شاه تهماسب صفوی، تا سلطانیه پیش آمد. پس از او امپراتوری عثمانی رو به انحطاط گذاشت.
جمهوری ترکیه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mustafa_Kemal_Ataturk_before_adressing_the_Turkish _Parliament.jpg/190px-Mustafa_Kemal_Ataturk_before_adressing_the_Turkish _Parliament.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
آتاترک، بنیانگذار جمهوری ترکیه
امپراتوری عثمانی در جنگ اول جهانی از هم پاشید و مورد تهاجم بریتانیا و متحدانش واقع شد. مصطفی کمال پاشا به دلیل سازماندهی مقاومت ملی علیه دول خارجی قهرمان ملی ترکیه گردید و توانست جمهوری ترکیه را در سال ۱۳۰۲ (۱۹۲۳) بر پایه اصل جدایی دین از سیاست بنا کند و ملقب به آتاترک شد. وی خط لاتین را برای نوشتن زبان ترکی مرسوم کرد و اقدامات بسیاری را برای صنعتی و غربی شدن ترکیه انجام داد و دوره نوینی را در ترکیه به وجود آورد.
بعد از یک دوران تک‌حزبی در سال ۱۳۲۹ (۱۹۵۰) حزب دمکرات از گروه سیاسی مخالف قدرت را بدست گرفت و به تعداد احزاب اضافه شد ولی آزادی سیاسی با دوره‌هایی از کودتاهای نظامیان در سالهای ۱۳۳۹، ۱۳۵۰ و ۱۳۵۹ شکسته شد. در سال ۱۳۵۳ ترکیه با دخالت نظامی خود علیه کودتای یونانیان در قبرس مانع از الحاق قبرس به یونان شد. در سال ۱۳۷۵ باز نیروهای نظامی دولتی را که با برنامه‌های اسلامی روی کار آمده بود، ساقط کرد. از سال ۱۳۶۳ (۱۹۸۴) تاکنون حزب کارگران کردستان و حکومت ترکیه درگیری‌های نظامی بسیاری داشته‌اند که باعث مرگ بیش از ۴۵ هزار تن گردیده‌است. ترکیه در سال ۱۳۲۵ به عضویت سازمان ملل درآمد و در سال ۱۳۳۱ به ناتو پیوست. ترکیه عضو جنبی جامعه اروپا است و اکنون با اجرای اصلاحاتی سعی در تحکیم و تقویت مردمسالاری و اقتصاد خود را دارد تا بتواند مذاکرات برای عضویت در اتحادیه اروپا را آغاز نماید.
مردم و زبان
زبان بیش تر مردم در ترکیه ترکی است ولی در کنار آن زبانهای کردی(بیشتر) و ارمنی در میان گروه‌های قومی استفاده می‌شود. گروه‌های قومی کوچک‌تری چون لازها، زازاها، عربها و چرکس‌ها به تنوّع زبانی و فرهنگی این کشور افزوده‌اند.
کردهای ترکیه بیش تر در جنوب شرقی و شرق کشور زندگی می‌کنند. زبان رسمی این کشور ترکی است. گروه‌های قومی کوچک‌تر در ترکیه عبارت‌اند از آذربایجانی‌ها (شمال شرق)، لازها (شمال)، عربها (جنوب) و ارمنی‌ها (استانبول).
بررسی دی‌ان‌ای در ترکیه نشان می‌دهد که مردم ترکیه نوادگان مردم مختلف ساکن آناتولی مانند یونانی، ارمنی، قفقازی (آسیانی) و کرد میباشند که در سده‌های معاصر ترک‌زبان شده‌اند و از لحاظ ژن از نژاد ترک (زردپوست مغول‌سان) بهره بسیار کمی برده‌اند. کمتر از ۱۰% مردم ترکیه دارای این نژاد میباشند.[۱][۲][۳]
بخشی از ترک‌تباران ترکیه از اقوام ترکان سلجوقی غز هستند؛ ترکان سلجوقی به رهبری طغرل بیگ پس از شکست غزنویان در سال ۴۲۹ هجری قمری شهر نیشابور را پایتخت خود قرار دادند، در سال ۴۳۳ شهر ری را مرکز حکومت خود کردند، سپس اصفهان را مقر اصلی حاکمیت خود قرار داده همدان را نیز پایتخت تابستانی خود کردند. سلجوقیان سپس به رهبری آلپ‌ارسلان در جنگ ملازگرد با رومانوس چهارم امپراتور بیزانس، آناتولی را به تصرف خود در آوردند و سرزمین آسیای صغیر تا قونیه جز امپراتوری سلجوقی گردید. ترکان سلجوقی که از آسیای میانه به فلات ایران وارد شده و شهرهای ایران را فتح کرده در شهر ری حاکمیت خودرا تثبیت کرده بودند در این مکانها و در آذربایجان ساکن شدند و با فراهم آوردن لشکریان زیاد از آذربایجان، آناتولی را فتح و در این منطقه مسقر شده پس از غلبه بر امپراتوری بیزانس (روم شرقی)، این منطقه را بر امپراتوری خود افزودند و از زمان حاکمیت فرزندان عثمان (نام یکی از حاکمان ترک آناتولی)امپراتوری عثمانی را در آنجا بنا نهادند.
فرهنگ [ویرایش]
دین
دین در ترکیه دین
درصد
اسلام
۹۷٫۲٪ بی‌خدایی
۲٪ مسیحیت
۰٫۶٪ دیگر
۰٫۱٪
نخستین قانون اساسی جمهوری ترکیه[۴] که در سال ۱۹۲۴ میلادی تهیه شده‌است دین رسمی ترکیه را اسلام تعیین نموده‌است. لیکن در اصلاحات قانون اساسی سال ۱۹۲۸ این ماده قانونی حذف و با تاکید بر جدایی دین از سیاست، ترکیه کشوری با دولت و حکومت سکولار (جدایی دین از سیاست) معرفی گردیده‌است. بنابر آخرین آمار موجود در ترکیه حدود ۹۸ درصد جمعیت این کشور را مسلمانان و ۲ درصد را مسیحیان و کلیمیان و پیروان دیگر ادیان تشکیل می‌دهند.
مسلمانان ترکیه بیشتر پیرو مذهب تسنن میباشند که از میان آنها حنفی‌ها بزرگترین گروه به‌شمار می‌آیند که عمدتا در مرکز و غرب ترکیه ساکن هستند. شافعی‌ها با جمعیتی کمتر در مناطق شرقی ترکیه مستقراند و اکثرا کرد هستند. شمار پیروان مذاهب دیگر بسیار کم میباشد. روی هم رفته پیروان ادیان در ترکیه به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شوند:
الف) پیروان دین اسلام، که خود به چند مذهب تقسیم می‌شود و اهم آنها عبارتند از:
۱- حنفی‌ها: جمعیت قابل ملاحظه‌ای از اهل سنت ترکیه را تشکیل می‌دهند. ۲- شافعی‌ها: شاخه‌ای از اهل سنت است که پیروان آن را بیشتر کردها تشکیل می‌دهند. ۳- پیراوان سایر فرق اهل سنت. ۴- علویان که خود به چهار دسته تقسیم می‌شود و بنابر آمار رسمی دولت ترکیه حدود ۱۲ میلیون نفر پیرو دارد. ب) پیروان ادیان دیگر به‌جز اسلام، که در کل ۲ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند.
موقعیت جغرافیایی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Istanbul_-_Pierre_Loti_Cafe_-_01.jpg/320px-Istanbul_-_Pierre_Loti_Cafe_-_01.jpg http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
نمایی از استانبول
ترکیه در جنوب باختر قاره آسیا قرار گرفته‌است. منطقه جغرافیایی که ترکیه در آن قرار دارد آناتولی و آسیای کوچک (آسیای صغیر) نیز نامیده می‌شود.
ترکیه پیوندگاه دو قارهٔ مهم آسیا و اروپا است. ترکیه در جنوب خاوری اروپا و جنوب باختری آسیا واقع شده‌است و بین ۵/۳۶ و ۴۲ درجه عرض شمالی و ۲۶ و ۴۵ درجه طول شرقی در نیم کرهٔ شمالی قرار گرفته‌است. سرزمین ترکیه به صورت مستطیلی قابل تصور است که طول آن از شرق تا غرب ۱۶۶۰ کیلومتر و عرض آن به طور متوسط ۵۵۰ کیلومتر است. ترکیه از سه طرف به دریا احاطه شده‌است. از دیدگاه وسعت ترکیه با ۷۸۳٬۵۶۲ کیلومتر مربع سی و پنجمین کشور جهان بشمار می‌آید.
مرزها
ترکیه شش همسایهٔ آسیایی و دو همسایهٔ اروپایی دارد. کشورهای هم مرز ترکیه عبارت‌اند از: در خاور با ایران ۴۹۹ کیلومتر، جمهوری آذربایجان ۹ کیلومتر، ارمنستان ۲۶۸ کیلومتر، و گرجستان ۲۵۲ کیلومتر؛ در جنوب خاور با عراق ۳۵۲ کیلومتر و سوریه ۸۲۲ کیلومتر؛ در شمال باختر با یونان ۲۰۶ کیلومتر و بلغارستان ۲۴۰ کیلومتر.
اقتصادhttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Skyline_of_Maslak_in_Istanbul_on_June_23_2005.jpg/450px-Skyline_of_Maslak_in_Istanbul_on_June_23_2005.jpg
http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png
منطقه تجاری ماسلاک استانبول
نوشتار اصلی: اقتصاد ترکیه
اقتصاد ترکیه ترکیبی از صنایع بومی و مدرن است که روز به روز بر دامنه اش افزوده می‌شود. تولیدات فراوان کشاورزی ترکیه درسال ۲۰۰۵ رتبه هفتم جهان را بدست آورد و در سال ۲۰۰۶ برای ۱۱٫۲٪ از مردم ترکیه اشتغال ایجاد کرد. بخش خصوصی اقتصاد ترکیه نیز قوی و به سرعت در حال رشد است و نقش مهمّی در بانکداری، حمل و نقل و ارتباطات دارد. در سالهای اخیر اقتصاد ترکیه رشد خوبی داشته و رشد ۸٫۹٪ و ۷٫۴٪ را در سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ به دست آورده‌است.
استان‌ها
نوشتار اصلی: استان‌های ترکیه
آنکارا
کرکلارلی
ادیرنه
ت***داغ
جناق‌قلعه
بالیکسر
بورسا
یالووا
استانبول
قوجا ایلی
سقاریه
دوزجه
زونگولداک
بولو
بیلجیک
اسکی‌شهر
کوتاهیه
مانیسا
ازمیر
آیدین
موغله
دنیزلی
بوردور
عشاق
افیون قره‌حصار
اسپارتا
آنتالیا
قونیه
مرسین
کارامان
آق‌سرای
قرشهر
قرق‌قلعه
چان***ی
قرابوک
بارتین
قسطمونی
سینوپ
چروم
یوزگات
نوشهر
نیغده
آدانا
ختای
عثمانیه
قهرمان‌مرعش
قیصریه
سیواس
توکات
آماسیه
سامسون
اردو
گیرسون
ارزنجان
ملطیه
غازی عینتاب
کیلیhttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/BlankMapTurkeyProvinces.png/500px-BlankMapTurkeyProvinces.png
س
شانلی‌اورفه
آدیامان
گوموش‌خانه
ترابزون
ریزه
بایبورت
ارزروم
آرتوین
اردهان
قارص
آغری
ایگدیر
تونجلی
الازیغ
دیاربکر
ماردین
باتمان
سعرد
شیرناق
بتلیس
بینگول
موش
وان
حکاری
کشور ترکیه ۸۱ استان دارد. مراکز همه استان‌ها به جز سه استان با خود استان همنام هستند. سه استان نامبرده عبارت‌اند از: ختای (مرکز: آنتاکیا)، کوجاالی (مرکز: ایزمیت)، سقاریه (مرکز: آداپازاری). هرکدام از استان‌های ترکیه به چندین بخش تقسیم شده‌است.
تاریخچهٔ پرچم [ویرایش]
نوشتار اصلی: پرچم ترکیه
طرح اصلی پرچم ترکیه مدرن عبارت است از ماه و ستاره سفید با زمینه سرخ رنگ. این طرح مربوط می‌شود به علائمی که امپراتوری‌های ترکمن سلجوقی و عثمانی به عنوان پرچم استفاده می‌کردند. جمهوری ترکیه این پرچم را به عنوان نشانه دولت نگاه داشت. از آن جا که سلاطین عثمانی در عین حال عنوان خلیفه مسلمین را داشتند، نزد اروپاییان طرح این پرچم به عنوان نماد اسلام شناخته شد.
اکنون شمار بسیاری از کشورهای اسلامی ماه و ستاره را به صور مختلف به پرچم خود افزوده‌اند. نشانه هلال احمر نیز از این تأثیر به کنار نبوده‌است. صلیب سرخ جهانی در ۱۲۴۱ توسط هنری دونانت بازرگان سوئیسی تأسیس شد و چون نشانه دولت سویس و علامت دین مسیح را بر آن نهادند، هلال احمر به عنوان برابر اسلامی-سنی (و شیر و خورشید سرخ به عنوان برابر ایرانی) آن بعد از جنگ جهانی اوّل بر پا شد.
از جمله کشورهایی که نماد ماه و ستاره را روی پرچم کشورشان دارند، عبارت‌اند از: ازبکستان، الجزایر، پاکستان، ترکمنستان، تونس، جمهوری آذربایجان، سنگاپور، مالزی، موریتانی و ترکیه.
نگارخانه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Levent_financial_district_in_Istanbul.jpg/120px-Levent_financial_district_in_Istanbul.jpg
منطقه تجاری لونت در استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Celsus-Bibliothek2.jpg/120px-Celsus-Bibliothek2.jpg
شهر تاریخی افسوس
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Pasaport_Quay_in_Izmir.jpg/120px-Pasaport_Quay_in_Izmir.jpg
ازمیر
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Bosphorus_University.jpg/120px-Bosphorus_University.jpg
دانشگاه بغازیچی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Istanbul_University_cropped.JPG/94px-Istanbul_University_cropped.JPG
سردر دانشگاه استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Maiden_tower.JPG/120px-Maiden_tower.JPG
کیزکوله سی, استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Cibril_Village_Espiye_Giresun_Turkey.jpg/120px-Cibril_Village_Espiye_Giresun_Turkey.jpg
منطقه جنگلی دریای سیاه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Ortahisar2.jpg/120px-Ortahisar2.jpg
روستای اورتاحیصار در ترابوزان
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/MountArarat.jpg/120px-MountArarat.jpg
کوه آرارات (آغری)، بلندترین کوه ترکیه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Adampol_Polonezkoy_7261_Nevit.JPG/120px-Adampol_Polonezkoy_7261_Nevit.JPG
پولونزکوی، قصبه لهستانی‌ها در نزدیکی استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Blaue_moschee_6minarette.jpg/120px-Blaue_moschee_6minarette.jpg
مسجد سلطان احمد در استانبول
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Izmir_coast.jpg/120px-Izmir_coast.jpg
ازمیر
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Sumela.jpg/120px-Sumela.jpg
صومعه سوملا در ترابوزان
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Turkish_folk.jpg/120px-Turkish_folk.jpg
رقص محلی ترکیه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Selimiye_Camii.jpg/120px-Selimiye_Camii.jpg
مسجد سلطان سلیم, ادیرنه
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Whirling_Dervishes%2C_Konya%2C_Turkey%2C_RMO.jpg/120px-Whirling_Dervishes%2C_Konya%2C_Turkey%2C_RMO.jpg
سماع
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Alanya_Turkey.JPG/120px-Alanya_Turkey.JPG
آلانیا
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Pamukkale00.JPG/120px-Pamukkale00.JPG
پاموک کاله
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Peri_Bacalar%C4%B1-%C3%9Crg%C3%BCp.jpg/120px-Peri_Bacalar%C4%B1-%C3%9Crg%C3%BCp.jpg
پری باجالاری (کاپادوکیه)