mozhgan
11-06-2011, 04:11 AM
«بدا» به معناى تغییر حكم و تصمیم به سبب روشن شدن چیزى است كه قبلا معلوم نبود. و آن به دو گونه متصور است: الف) ممكن است كسى تصمیمى اتخاذ كند و پس از مدتى، متوجه خسارات آن شده و آن تصمیم را الغا و یا اصلاح كند. ب ) ممكن است تصمیمى كاملاً به جا و به مورد باشد؛ ولى به جهت تغییر در واقعیتها و مصالح، لازم مىشود كه حكم نیز تغییر كند. حدوث «بدا»، به صورت اول براى خداوند محال است؛ چرا كه منشأ این نوع بدا، جهل و یا عجز است و این هر دو در خدا محال است. ولى نوع دوم بدا، از دیدگاه حكما بر خداوند محال نیست؛ یعنى، به مقتضاى تغییر شرایط، قضاى الهى در مسائل تكوینى و یا تشریعى تغییر مىكند. از جمله موارد بدا، نسخ حكمى است كه بیان شده؛ ولى با تغییر شرایط آن حكم نسخ گردیده است