mozhgan
10-28-2011, 02:56 AM
زيباسازي قبور اهل بيت (ع)
نخست بايد دانست كه از ديدگاه آيات و روايات اسلامي، زيارتگاهها و محلهاي عبادت، نبايد نمادي از تجملات دنيايي و زخارف مادي باشد؛ ولي زيباسازي فضا در حد ايجاد جذابيت براي زائران، داراي آثار ثمربخش و سازندهاي است كه به بعضي از آنها اشاره ميشود:
يکم. تعمير و زيباسازي قبور ائمه اطهار(ع) تعظيم شعائر الهي است و قرآن مجيد آن را نشانه تقواي قلوب و تسلّط پرهيزگاري بر دلها ميداند: « وَ مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ » حج، آية 32 مقصود از شعائر در اين آيه، نشانههاي دين الهي است. اولياي خدا ـ به ويژه آنان كه در راه گسترش دين جانبازي كردهاند ـ از شعائر و نشانههاي دين او هستند. يكي از راههاي بزرگداشت آنان ـ علاوه بر حفظ آثار و مكتب آنها ـ حفظ و تعمير قبور آنان است. معمولاً در ميان تمام ملل، شخصيتهاي بزرگ سياسي و ديني در نقاط حساس به خاك سپرده ميشوند و از مقبرة آنان به عنوان نشانه مكتب و نماد افتخار، محافظت ميشود. قرآن مجيد به روشني به ما دستور ميدهد كه به بستگان و خويشاوندان پيامبر گرامي(ص) مهر ورزيم: « قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى » شوري، آية 23 و مسلماً يكي از راههاي ابراز علاقه به خاندان رسالت، حفظ و بزرگداشت مرقدهاي آنان است. به دليل همين ابراز احساسات و نشان دادن عشق و علاقه فراوان به اهل بيت(ع)، شيعيان همواره سعي كردهاند كه زيباترين هنرهاي معماري و آيينهكاري و منبتكاري را در حرمها و بناهاي متعلّق به آنان، به كار برند و ارزندهترين و با ارزشترين فلزات ـ اعم از طلا و نقره و ساير جواهرات ـ را وقف آن قبور مطهر نمايند و در تزيين گنبد و بارگاه آن بزرگان استفاده كنند. اين، نشانه تعظيم شعائر و بيانگر شكوه و اجلال آن بزرگواران در نزد مردم است. همچنين ديدن اين حرمهاي نوراني، يادآور عظمت معنوي و مقام والاي صاحب آن بارگاه است.
دوم. بزرگداشت مقام بزرگان دين ـ از طريق آباداني و زيباسازي قبور آنان و به وجود آوردن امكانات رفاهي براي زائران و ارائه خدمات فرهنگي و مادي و ... ـ ميتواند نقش ارزندهاي در گسترش و ترويج فرهنگ و ارزشهاي اسلامي و اسوه قراردادن ائمه اطهار(ع) و تمسّك به سيرة آن بزرگواران براي عموم مردم داشته باشد. اين خود، نتايج مهم و ارزشمندي در حوزه فردي و اجتماعي به دنبال دارد و در نهادينه كردن ارزشهاي الهي و انساني مؤثر است. بسياري از امور عامالمنفعه (مانند خيرات، نذورات، اوقاف، مدرسهسازي، سرپرستي ايتام، پرداخت وجوهات شرعي، كمك به نيازمندان و...) از تأثيرات و نتايج بسيار ارزندة ساخت و ساز صحن و بارگاه امامان و امامزادهها است؛ زيرا شكوه اين مكانهاي مقدس، در جذب مردم براي زيارت و انجام دادن خيرات مؤثر است. به عبارت ديگر، صرف هزينههاي مالي به وسيلة افراد نيكوكار، براي زيباسازي و تجليل بارگاه بزرگان دين، سبب يادآوري مقام و عظمت والاي آن بزرگان وتعظيم شعائر الهي است و مردم بسيار زيادي را به سوي خود جلب ميكند و در گسترش فرهنگ و ارزشهاي الهي و سيره و منش فردي و اجتماعي آن بزرگواران مؤثر است.
سوم. اگر بين ساير بودجههاي كلان فرهنگي كشور و نتايج حاصلة آن، با هزينههاي صرف شده در اين گونه اقدامات مقايسه اي کنيم و نتايج آن دو را بسنجيم، اهميت اين قبيل اقدامات براي ما روشن ميشود و در بسط و گسترش آن كوشش ميكنيم.
چهارم. البته بايد از هرگونه اسراف و ريخت و پاش و انجام دادن اموري كه به هيچ وجه زيبنده نظام اسلامي و مكتب اهل بيت(ع) نيست، جلوگيري كرد و براي استفاده بهينه از امكانات موجود، برنامهريزي نمود و در جهت گسترش فرهنگ صحيح اسلامي و ارائه خدمات گوناگون از آن،بهره برد؛ خدماتي مانند ايجاد كتابخانه، زائرسرا، سالن اجتماعات، مراكز درماني، امكانات آسايش، مراكز فرهنگي و تفريحي و ورزشي براي عموم افراد جامعه و... همانطور كه شاهد انجام گرفتن اينگونه اقدامات از سوي برخي مراكز ديني و زيارتي (مانند آستان قدس رضوي در مشهد و آستان مقدس حضرت معصومه(س) در قم و...) هستيم.
نخست بايد دانست كه از ديدگاه آيات و روايات اسلامي، زيارتگاهها و محلهاي عبادت، نبايد نمادي از تجملات دنيايي و زخارف مادي باشد؛ ولي زيباسازي فضا در حد ايجاد جذابيت براي زائران، داراي آثار ثمربخش و سازندهاي است كه به بعضي از آنها اشاره ميشود:
يکم. تعمير و زيباسازي قبور ائمه اطهار(ع) تعظيم شعائر الهي است و قرآن مجيد آن را نشانه تقواي قلوب و تسلّط پرهيزگاري بر دلها ميداند: « وَ مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ » حج، آية 32 مقصود از شعائر در اين آيه، نشانههاي دين الهي است. اولياي خدا ـ به ويژه آنان كه در راه گسترش دين جانبازي كردهاند ـ از شعائر و نشانههاي دين او هستند. يكي از راههاي بزرگداشت آنان ـ علاوه بر حفظ آثار و مكتب آنها ـ حفظ و تعمير قبور آنان است. معمولاً در ميان تمام ملل، شخصيتهاي بزرگ سياسي و ديني در نقاط حساس به خاك سپرده ميشوند و از مقبرة آنان به عنوان نشانه مكتب و نماد افتخار، محافظت ميشود. قرآن مجيد به روشني به ما دستور ميدهد كه به بستگان و خويشاوندان پيامبر گرامي(ص) مهر ورزيم: « قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى » شوري، آية 23 و مسلماً يكي از راههاي ابراز علاقه به خاندان رسالت، حفظ و بزرگداشت مرقدهاي آنان است. به دليل همين ابراز احساسات و نشان دادن عشق و علاقه فراوان به اهل بيت(ع)، شيعيان همواره سعي كردهاند كه زيباترين هنرهاي معماري و آيينهكاري و منبتكاري را در حرمها و بناهاي متعلّق به آنان، به كار برند و ارزندهترين و با ارزشترين فلزات ـ اعم از طلا و نقره و ساير جواهرات ـ را وقف آن قبور مطهر نمايند و در تزيين گنبد و بارگاه آن بزرگان استفاده كنند. اين، نشانه تعظيم شعائر و بيانگر شكوه و اجلال آن بزرگواران در نزد مردم است. همچنين ديدن اين حرمهاي نوراني، يادآور عظمت معنوي و مقام والاي صاحب آن بارگاه است.
دوم. بزرگداشت مقام بزرگان دين ـ از طريق آباداني و زيباسازي قبور آنان و به وجود آوردن امكانات رفاهي براي زائران و ارائه خدمات فرهنگي و مادي و ... ـ ميتواند نقش ارزندهاي در گسترش و ترويج فرهنگ و ارزشهاي اسلامي و اسوه قراردادن ائمه اطهار(ع) و تمسّك به سيرة آن بزرگواران براي عموم مردم داشته باشد. اين خود، نتايج مهم و ارزشمندي در حوزه فردي و اجتماعي به دنبال دارد و در نهادينه كردن ارزشهاي الهي و انساني مؤثر است. بسياري از امور عامالمنفعه (مانند خيرات، نذورات، اوقاف، مدرسهسازي، سرپرستي ايتام، پرداخت وجوهات شرعي، كمك به نيازمندان و...) از تأثيرات و نتايج بسيار ارزندة ساخت و ساز صحن و بارگاه امامان و امامزادهها است؛ زيرا شكوه اين مكانهاي مقدس، در جذب مردم براي زيارت و انجام دادن خيرات مؤثر است. به عبارت ديگر، صرف هزينههاي مالي به وسيلة افراد نيكوكار، براي زيباسازي و تجليل بارگاه بزرگان دين، سبب يادآوري مقام و عظمت والاي آن بزرگان وتعظيم شعائر الهي است و مردم بسيار زيادي را به سوي خود جلب ميكند و در گسترش فرهنگ و ارزشهاي الهي و سيره و منش فردي و اجتماعي آن بزرگواران مؤثر است.
سوم. اگر بين ساير بودجههاي كلان فرهنگي كشور و نتايج حاصلة آن، با هزينههاي صرف شده در اين گونه اقدامات مقايسه اي کنيم و نتايج آن دو را بسنجيم، اهميت اين قبيل اقدامات براي ما روشن ميشود و در بسط و گسترش آن كوشش ميكنيم.
چهارم. البته بايد از هرگونه اسراف و ريخت و پاش و انجام دادن اموري كه به هيچ وجه زيبنده نظام اسلامي و مكتب اهل بيت(ع) نيست، جلوگيري كرد و براي استفاده بهينه از امكانات موجود، برنامهريزي نمود و در جهت گسترش فرهنگ صحيح اسلامي و ارائه خدمات گوناگون از آن،بهره برد؛ خدماتي مانند ايجاد كتابخانه، زائرسرا، سالن اجتماعات، مراكز درماني، امكانات آسايش، مراكز فرهنگي و تفريحي و ورزشي براي عموم افراد جامعه و... همانطور كه شاهد انجام گرفتن اينگونه اقدامات از سوي برخي مراكز ديني و زيارتي (مانند آستان قدس رضوي در مشهد و آستان مقدس حضرت معصومه(س) در قم و...) هستيم.