M.A.H.S.A
08-08-2011, 12:08 AM
ديد کلي
مهندسي شيمي ، رشته اي دانشگاهي است که البته داراي زير شاخههاي متفاوت در زمينههاي مختلف علمي و صنعتي ميباشد. تمامي اين رشتهها ، در تکنولوژي امروز بشري نهادينه شدهاند و نقش اساسي در اداره و پيشرفت صنعت کشورهاي گوناگون دارند. با خواندن مقاله زير که به بررسي شاخههاي مختلف مهنسي شيمي پرداخته است، با اين علوم ، آشنا ميشويم.
صنايع پالايش
صنعت پالايش نفت ، صنعتي است که با آن ، از تفکيک و تصفيه نفت خام ، محصول متنوع و پرارزشي از قبيل گاز مايع ، سوخت اتومبيل و هواپيما ، سوخت موتورهاي ديزل ، نفت سفيد ، حلال هاي نفتي ، مواد اوليه صنايع پتروشيمي ، روغن موتور ، انواع گريس و روغنهاي روانکننده و دهها فراورده ديگر توليد ميشود.
با مقايسه اي ساده بين ارزش نفت خام و ارزش فراورده هاي حاصل از پالايش ، ميتوان به سودآوري عظيم اين صنعت و نقش آن در اقتصاد کشور پي برد. چرا که پالايشگاه ، نفت خام را به طيف وسيعي از فراورده هاي پر ارزش نفتي تبديل ميکند. همچنين با توجه به وجود اندوخته هنگفت نفت در کشور و تاکيد دولت بر جايگزيني صادرات فرآورده ها نفتي به جاي صدور نفت خام و نياز روز افزون کشور به فرآورده هاي نفتي ، اهميت صنايع پالايش در کشور بيشتر روشن ميشود.
تصوير
صنايع پتروشيمي
بر حسب تعريف ، صنايع پتروشيمي به صنايعي اطلاق ميشود که در آنها هيدروکربنهاي موجود در نفت خام يا گاز طبيعي به محصولات شيميايي تبديل ميگردند. امروزه پتروشيمي ، صنعتي بسيار گسترده و با فن شناسي پيچيده و فراورده هاي متنوع ميباشد و در حال حاضر ، شماره محصولات پتروشيمي به هزارها ميرسد.
از جمله اين محصولات که همگي از مواد اوليه هدروکربني و طي يک رشته عمليات فيزيک- شيميايي بدست ميآيند، ميتوان انواع کودهاي شيميايي ، برخي از اسيدها ، بازها و نمک ها ، منومرها و پليمرها ، ترکيبات آروماتيک و مواد واسطه و بسياري از صنايع شيميايي ديگر را نام برد. اهميت محصولات پتروشيمي کاملا روشن است. فقط کافي است توجه شود که توليد محصولات کشاورزي ، توليد پارچه وپوشاک ، ساخت مسکن ، توليد مواد شوينده و پاک کننده و توليد داروهاي مختلف بدون استفاده از محصولات پتروشيمي ، هرگز کفاف نيازهاي رو به افزايش جمعيت جهان را نخواهد داد و مطمئنا بدون آنها زندگي بشر در ابعاد گوناگون ، بهکلي مختل خواهد شد.
صنايع پتروشيمي از جمله صنايع مادر تلقي ميشود و توسعه اقتصادي کشور را در زمينههاي مختلف صنعتي و کشاورزي فراهم ميآورد. با توجه به اينکه گسترش اين صنايع و کاهش واردات و افزايش صدور محصولات پتروشيمي مورد تاکيد دولت است، اهميت اين رشته آشکار ميشود.
صنايع پليمر
پليمرها موادي هستند که بيشتر مردم ، آنها را با نام عمومي لاستيکها و پلاستيکها ميشناسند، در حالي که که اينها تنها بخش کوچکي از طيف وسيع مواد پليمري هستند. امروزه پليمرها در همه جا کاربرد پيدا کردهاند. صنايع نظامي ، الکترونيک ، خودروسازي ، پزشکي ، ساختمان سازي و… تنها نمونههايي از کاربرد در زندگي روزمره بشر ميباشند.
اهميت کاربرد پليمرها در صنايع گوناگون به حدي است که در حال حاضر علوم پليمر ، نهتنها بهعنوان گرايشي از مهندسي شيمي ، بلکه بهعنوان شاخه اي مستقل از علوم فني و مهندسي مطرح شدهاند. پليمرها کاربرد وسيعي در صنايع مختلف کشور دارند.
صنايع گاز
گاز طبيعي که از منبع گاز زيرزميني کشور استخراج ميشود، بهصورت ماده اي خام ، چه بهعنوان سوخت و يا بهعنوان ماده اوليه براي ديگر صنايع (از جمله صنايع پتروشيمي) قابل استفاده نيست و بايد تحت عمليات پالايش گاز ، معيان گاز ، انتقال و توزيع گاز طبيعي و گاز مايع باشد. اهميت اين رشته ، با توجه به وجود ذخاير عظيم گاز طبيعي در کشور و تاکيد دولت بر توسعه صنايع گاز طبيعي بهعنوان سوخت و منبع انرژي و استفاده از آن در صنايع مختلف نظير نيروگاههاي حرارتي توليد برق ، کارخانه هاي توليد سيمان ، صنايع ذوب آهن و نيز طرح گاز سوز کردن اتومبيلها براي کاهش آلودگي هوا بهخوبي محسوس است.
تصوير
صنايع شيميايي معدني
صنايع شيميايي معدني ، دسته اي از صنايع توليدي هستند که از برخي مواد شيميايي معدني يا سنگهاي استخراج شده از معدنها بهعنوان ماده اوليه استفاده ميکنند. صنايع شيشه ، کاشي و سراميک ، گچ ، آهک ، سيمان ، باتريسازي ، توليد مواد شيميايي معدني (اسيدها ، بازها ، نمکها) ، ساخت رنگدانهها ، گازهاي صنعتي (مانند کلر) و ترکيبات کلردار معدني (نظير مواد رنگبر) ، نمونههايي از صنايع شيميايي معدني ميباشند.
ضرورت و اهميت اين گرايش با توجه به وجود ذخاير عظيم مواد معدني در کشور ، لزوم قطع وابستگي به محصولات شيميايي وارداتي ، ميل به خودکفايي در اين صنايع و نياز روز افزون کشور به محصولات شيمايي معدني ، بخصوص صنايع شيميايي ، قابل درک است.
صنايع غذايي
همانطوري که از نام اين صنايع بر ميآيد، صنايع غذايي به صنايعي اطلاق ميشود که در زمينه توليد انبوه مواد و محصولات غذايي مورد نياز بشر فعاليت ميکند. از ميان اين صنايع ، ميتوان به صنايع روغن نباتي ، قند و شکر ، شير و لبنيات پاستوريزه ، کنسرو و خوشابسازي ، توليد چاي ، نوشابهسازي ، بيسکويت و شکلات سازي ، توليد مارکاوني و نيز صنايع تخميري نظير سرکهسازي اشاره کرد.
شايد اين مساله که گرايش صنايع غذايي در زمينه مهندسي شيمي مطرح ميشود، کمي دور از ذهن به نظر برسد. ولي بايد دانست که در کارخانههاي صنايع غذايي بيشتر از همان عمليات و تجهيزاتي استفاده ميشود که در ديگر صنايع شيميايي بکار ميروند.
مهندسي شيمي ، رشته اي دانشگاهي است که البته داراي زير شاخههاي متفاوت در زمينههاي مختلف علمي و صنعتي ميباشد. تمامي اين رشتهها ، در تکنولوژي امروز بشري نهادينه شدهاند و نقش اساسي در اداره و پيشرفت صنعت کشورهاي گوناگون دارند. با خواندن مقاله زير که به بررسي شاخههاي مختلف مهنسي شيمي پرداخته است، با اين علوم ، آشنا ميشويم.
صنايع پالايش
صنعت پالايش نفت ، صنعتي است که با آن ، از تفکيک و تصفيه نفت خام ، محصول متنوع و پرارزشي از قبيل گاز مايع ، سوخت اتومبيل و هواپيما ، سوخت موتورهاي ديزل ، نفت سفيد ، حلال هاي نفتي ، مواد اوليه صنايع پتروشيمي ، روغن موتور ، انواع گريس و روغنهاي روانکننده و دهها فراورده ديگر توليد ميشود.
با مقايسه اي ساده بين ارزش نفت خام و ارزش فراورده هاي حاصل از پالايش ، ميتوان به سودآوري عظيم اين صنعت و نقش آن در اقتصاد کشور پي برد. چرا که پالايشگاه ، نفت خام را به طيف وسيعي از فراورده هاي پر ارزش نفتي تبديل ميکند. همچنين با توجه به وجود اندوخته هنگفت نفت در کشور و تاکيد دولت بر جايگزيني صادرات فرآورده ها نفتي به جاي صدور نفت خام و نياز روز افزون کشور به فرآورده هاي نفتي ، اهميت صنايع پالايش در کشور بيشتر روشن ميشود.
تصوير
صنايع پتروشيمي
بر حسب تعريف ، صنايع پتروشيمي به صنايعي اطلاق ميشود که در آنها هيدروکربنهاي موجود در نفت خام يا گاز طبيعي به محصولات شيميايي تبديل ميگردند. امروزه پتروشيمي ، صنعتي بسيار گسترده و با فن شناسي پيچيده و فراورده هاي متنوع ميباشد و در حال حاضر ، شماره محصولات پتروشيمي به هزارها ميرسد.
از جمله اين محصولات که همگي از مواد اوليه هدروکربني و طي يک رشته عمليات فيزيک- شيميايي بدست ميآيند، ميتوان انواع کودهاي شيميايي ، برخي از اسيدها ، بازها و نمک ها ، منومرها و پليمرها ، ترکيبات آروماتيک و مواد واسطه و بسياري از صنايع شيميايي ديگر را نام برد. اهميت محصولات پتروشيمي کاملا روشن است. فقط کافي است توجه شود که توليد محصولات کشاورزي ، توليد پارچه وپوشاک ، ساخت مسکن ، توليد مواد شوينده و پاک کننده و توليد داروهاي مختلف بدون استفاده از محصولات پتروشيمي ، هرگز کفاف نيازهاي رو به افزايش جمعيت جهان را نخواهد داد و مطمئنا بدون آنها زندگي بشر در ابعاد گوناگون ، بهکلي مختل خواهد شد.
صنايع پتروشيمي از جمله صنايع مادر تلقي ميشود و توسعه اقتصادي کشور را در زمينههاي مختلف صنعتي و کشاورزي فراهم ميآورد. با توجه به اينکه گسترش اين صنايع و کاهش واردات و افزايش صدور محصولات پتروشيمي مورد تاکيد دولت است، اهميت اين رشته آشکار ميشود.
صنايع پليمر
پليمرها موادي هستند که بيشتر مردم ، آنها را با نام عمومي لاستيکها و پلاستيکها ميشناسند، در حالي که که اينها تنها بخش کوچکي از طيف وسيع مواد پليمري هستند. امروزه پليمرها در همه جا کاربرد پيدا کردهاند. صنايع نظامي ، الکترونيک ، خودروسازي ، پزشکي ، ساختمان سازي و… تنها نمونههايي از کاربرد در زندگي روزمره بشر ميباشند.
اهميت کاربرد پليمرها در صنايع گوناگون به حدي است که در حال حاضر علوم پليمر ، نهتنها بهعنوان گرايشي از مهندسي شيمي ، بلکه بهعنوان شاخه اي مستقل از علوم فني و مهندسي مطرح شدهاند. پليمرها کاربرد وسيعي در صنايع مختلف کشور دارند.
صنايع گاز
گاز طبيعي که از منبع گاز زيرزميني کشور استخراج ميشود، بهصورت ماده اي خام ، چه بهعنوان سوخت و يا بهعنوان ماده اوليه براي ديگر صنايع (از جمله صنايع پتروشيمي) قابل استفاده نيست و بايد تحت عمليات پالايش گاز ، معيان گاز ، انتقال و توزيع گاز طبيعي و گاز مايع باشد. اهميت اين رشته ، با توجه به وجود ذخاير عظيم گاز طبيعي در کشور و تاکيد دولت بر توسعه صنايع گاز طبيعي بهعنوان سوخت و منبع انرژي و استفاده از آن در صنايع مختلف نظير نيروگاههاي حرارتي توليد برق ، کارخانه هاي توليد سيمان ، صنايع ذوب آهن و نيز طرح گاز سوز کردن اتومبيلها براي کاهش آلودگي هوا بهخوبي محسوس است.
تصوير
صنايع شيميايي معدني
صنايع شيميايي معدني ، دسته اي از صنايع توليدي هستند که از برخي مواد شيميايي معدني يا سنگهاي استخراج شده از معدنها بهعنوان ماده اوليه استفاده ميکنند. صنايع شيشه ، کاشي و سراميک ، گچ ، آهک ، سيمان ، باتريسازي ، توليد مواد شيميايي معدني (اسيدها ، بازها ، نمکها) ، ساخت رنگدانهها ، گازهاي صنعتي (مانند کلر) و ترکيبات کلردار معدني (نظير مواد رنگبر) ، نمونههايي از صنايع شيميايي معدني ميباشند.
ضرورت و اهميت اين گرايش با توجه به وجود ذخاير عظيم مواد معدني در کشور ، لزوم قطع وابستگي به محصولات شيميايي وارداتي ، ميل به خودکفايي در اين صنايع و نياز روز افزون کشور به محصولات شيمايي معدني ، بخصوص صنايع شيميايي ، قابل درک است.
صنايع غذايي
همانطوري که از نام اين صنايع بر ميآيد، صنايع غذايي به صنايعي اطلاق ميشود که در زمينه توليد انبوه مواد و محصولات غذايي مورد نياز بشر فعاليت ميکند. از ميان اين صنايع ، ميتوان به صنايع روغن نباتي ، قند و شکر ، شير و لبنيات پاستوريزه ، کنسرو و خوشابسازي ، توليد چاي ، نوشابهسازي ، بيسکويت و شکلات سازي ، توليد مارکاوني و نيز صنايع تخميري نظير سرکهسازي اشاره کرد.
شايد اين مساله که گرايش صنايع غذايي در زمينه مهندسي شيمي مطرح ميشود، کمي دور از ذهن به نظر برسد. ولي بايد دانست که در کارخانههاي صنايع غذايي بيشتر از همان عمليات و تجهيزاتي استفاده ميشود که در ديگر صنايع شيميايي بکار ميروند.