M.A.H.S.A
08-07-2011, 09:38 PM
شيمي تجزيه نقش حياتي را در توسعه علوم مختلف به عهده دارد، لذا ابداع فنون جديد تجزيه و بسط و تکامل روشهاي تجزيه شيميايي موجود ، آنقدر سريع و گسترده است که اندکي درنگ در تعقيب رويدادهاي تازه سبب بوجود آمدن فاصله‌هاي بسيار زياد علمي خواهد شد. نقش اين فنون در فعاليتهاي توليدي روز به روز گسترده‌تر و پردامنه‌تر مي‌گردد. امروزه ، کنترل کيفيت محصولات صنعتي و غير صنعتي ، جايگاه ويژه‌اي دارد که اساس اين کنترل کيفيت را تجزيه‌هايانواع تجزيه
وقتي آزمايش به شناسايي يک يا چند چيز جز از يک نمونه (شناسايي مواد) محدود مي‌گردد، تجزيه کيفي ناميده مي‌شود، در حالي که اگر آزمايش به تعيين مقدار يک گونه خاص موجود در نمونه (تعيين درصد ترکيب در مخلوطها يا اجزاي ساختماني يک ماده خالص) محدود گردد، تجزيه کمي ناميده مي‌شود. گاهي کسب اطلاعاتي در زمينه آرايش فضايي اتمها در يک مولکول يا ترکيب بلورين ضروري است، يا تاکيد حضور يا موقعيت برخي گروههاي عامل آلي در يک ترکيب مورد تقاضا است، چنين آزمايشهايي تحت عنوان تجزيه ساختماني ناميده مي‌شوند و ممکن است با جزئياتي بيش از يک تجزيه ساده مورد توجه قرار گيرند.
ماهيت روشهاي تجزيه‌اي
روشهاي تجزيه‌اي معمولا به دو دسته کلاسيک و دستگاهي طبقه بندي مي‌شوند. روشهاي کلاسيک شامل روشهاي شيميايي مرطوب ، نظير وزن سنجي و عيار سنجي است. در واقع تفاوت اساسي بين روشهاي دو دسته وجود ندارد. همه آنها مشتمل بر وابستگي يک اندازه گيري فيزيکي به غلظت آناليت مي‌باشند. در حقيقت روشهاي تجزيه‌اي محدودي وجود دارند که صرفا دستگاهي‌اند و يا بيشتر آنها متضمن مراحل شيميايي متعددي قبل از انجام اندازه گيري دستگاهي هستند.
کاربردهاي شيمي تجزيه
کنترل کيفيت محصول
بيشتر صنايع توليدي نيازمند به توليد با کيفيت يکنواخت هستند. براي کسب اطمينان از برآورده شدن اين نيازمندي مواد اوليه و همچنين محصول نهايي توليد ، مورد تجزيه‌هاي شيميايي وسيعي قرار مي‌گيرند.
نمايش و کنترل آلوده کننده‌ها
فلزات سنگين پسمانده‌هاي صنعتي و حشره کشهاي آلي کلردار ، دو مشکل کاملا شناخته شده مربوط به ايجاد آلودگي هستند. به منظور ارزيابي چگونگي توزيع و عيار يک آلوده کننده در محيط ، به يک روش تجزيه‌اي حساس و صحيح نياز است و در کنترل پسابهاي صنعتي ، تجزيه شيميايي روزمره حائز اهميت است.
مطالعات پزشکي و باليني
عيار عناصر و ترکيبات مختلف در مايعات بدن ، شاخصهاي مهمي از بي نظمي‌هاي فيزيولوژيکي مي‌باشند. محتوي قند بالا در ادرار که نشانه‌اي از يک حالت ديابتي است و وجود سرب در خون ، از شناخته‌ترين مثالها در اين زمينه مي‌باشد.
عيارگيري
از ديدگاه تجارتي در برخورد با مواد خام نظير سنگهاي معدني ، ارزش سنگ معدن ، از روي فلز موجود در آن تعيين مي‌شود. اين موضوع ، مواد با عيار بالا را نيز غالبا شامل مي‌شود. بطوري که حتي تفاوت کم در غلظت مي‌تواند از نظر تجاري تاثير قابل ملاحظه‌اي داشته باشد. بنابراين يک روش تجزيه‌اي قابل اعتماد و صحيح از اهميت اساسي برخوردار است.
آينده شيمي تجزيه
بروز مشکلات تجزيه‌اي در شکلهاي جديدش ادامه دارد. ميزان تقاضاي مربوط به انجام تجزيه در ابعاد وسيع توسط بسترهاي دستگاهي بطور مداوم در حال افزايش است. کاوشهاي فضايي ، نمونه‌هاي گمانه زني و مطالعات اعماق درياها مثالهايي از نيازهاي قابل طرح مي‌باشند. در ديگر زمينه‌ها نظير مطالعات محيطي و باليني ، فرم شيميايي و دقيق يک عنصر در يک نمونه و نه غلظت کلي آن ، اهميت فزاينده‌اي پيدا کرده است. دو مثال کاملا شناخته شده در اين زمينه ، ميزان سميت بسيار زياد ترکيبات آلي جيوه و سرب در مقايسه با ترکيبات مشابه معدني است. شيميايي انجام شده به کمک روشهاي مختلف تجزيه‌اي تشکيل مي‌دهد.
وقتي آزمايش به شناسايي يک يا چند چيز جز از يک نمونه (شناسايي مواد) محدود مي‌گردد، تجزيه کيفي ناميده مي‌شود، در حالي که اگر آزمايش به تعيين مقدار يک گونه خاص موجود در نمونه (تعيين درصد ترکيب در مخلوطها يا اجزاي ساختماني يک ماده خالص) محدود گردد، تجزيه کمي ناميده مي‌شود. گاهي کسب اطلاعاتي در زمينه آرايش فضايي اتمها در يک مولکول يا ترکيب بلورين ضروري است، يا تاکيد حضور يا موقعيت برخي گروههاي عامل آلي در يک ترکيب مورد تقاضا است، چنين آزمايشهايي تحت عنوان تجزيه ساختماني ناميده مي‌شوند و ممکن است با جزئياتي بيش از يک تجزيه ساده مورد توجه قرار گيرند.
ماهيت روشهاي تجزيه‌اي
روشهاي تجزيه‌اي معمولا به دو دسته کلاسيک و دستگاهي طبقه بندي مي‌شوند. روشهاي کلاسيک شامل روشهاي شيميايي مرطوب ، نظير وزن سنجي و عيار سنجي است. در واقع تفاوت اساسي بين روشهاي دو دسته وجود ندارد. همه آنها مشتمل بر وابستگي يک اندازه گيري فيزيکي به غلظت آناليت مي‌باشند. در حقيقت روشهاي تجزيه‌اي محدودي وجود دارند که صرفا دستگاهي‌اند و يا بيشتر آنها متضمن مراحل شيميايي متعددي قبل از انجام اندازه گيري دستگاهي هستند.
کاربردهاي شيمي تجزيه
کنترل کيفيت محصول
بيشتر صنايع توليدي نيازمند به توليد با کيفيت يکنواخت هستند. براي کسب اطمينان از برآورده شدن اين نيازمندي مواد اوليه و همچنين محصول نهايي توليد ، مورد تجزيه‌هاي شيميايي وسيعي قرار مي‌گيرند.
نمايش و کنترل آلوده کننده‌ها
فلزات سنگين پسمانده‌هاي صنعتي و حشره کشهاي آلي کلردار ، دو مشکل کاملا شناخته شده مربوط به ايجاد آلودگي هستند. به منظور ارزيابي چگونگي توزيع و عيار يک آلوده کننده در محيط ، به يک روش تجزيه‌اي حساس و صحيح نياز است و در کنترل پسابهاي صنعتي ، تجزيه شيميايي روزمره حائز اهميت است.
مطالعات پزشکي و باليني
عيار عناصر و ترکيبات مختلف در مايعات بدن ، شاخصهاي مهمي از بي نظمي‌هاي فيزيولوژيکي مي‌باشند. محتوي قند بالا در ادرار که نشانه‌اي از يک حالت ديابتي است و وجود سرب در خون ، از شناخته‌ترين مثالها در اين زمينه مي‌باشد.
عيارگيري
از ديدگاه تجارتي در برخورد با مواد خام نظير سنگهاي معدني ، ارزش سنگ معدن ، از روي فلز موجود در آن تعيين مي‌شود. اين موضوع ، مواد با عيار بالا را نيز غالبا شامل مي‌شود. بطوري که حتي تفاوت کم در غلظت مي‌تواند از نظر تجاري تاثير قابل ملاحظه‌اي داشته باشد. بنابراين يک روش تجزيه‌اي قابل اعتماد و صحيح از اهميت اساسي برخوردار است.
آينده شيمي تجزيه
بروز مشکلات تجزيه‌اي در شکلهاي جديدش ادامه دارد. ميزان تقاضاي مربوط به انجام تجزيه در ابعاد وسيع توسط بسترهاي دستگاهي بطور مداوم در حال افزايش است. کاوشهاي فضايي ، نمونه‌هاي گمانه زني و مطالعات اعماق درياها مثالهايي از نيازهاي قابل طرح مي‌باشند. در ديگر زمينه‌ها نظير مطالعات محيطي و باليني ، فرم شيميايي و دقيق يک عنصر در يک نمونه و نه غلظت کلي آن ، اهميت فزاينده‌اي پيدا کرده است. دو مثال کاملا شناخته شده در اين زمينه ، ميزان سميت بسيار زياد ترکيبات آلي جيوه و سرب در مقايسه با ترکيبات مشابه معدني است. شيميايي انجام شده به کمک روشهاي مختلف تجزيه‌اي تشکيل مي‌دهد.