مرجع جامع سنگ کلیه

[shirin71]

سنگ کلیه


سنگ کلیه در اثر رسوب وتجمع نمکهای موجود در ادرار ورشد فزاینده ی آنها

است .سنگهای بزرگ در کلیه باقی مانده وشن های کوچک پایین (به حالب)

آمده به طرف دفع می روند

http://imghost.indiamart.com/data/F/O/MY-70795/stone_impact_site_jpeg_op_225x325_250x250.jpg


چهار نوع اصلی سنگ از نظر منشا وجود دارد

سنگ کلسیمی: فراوان ترین آن نوع سنگ کلسیمی است(حدود 80%

سنگ های کلیه) ودر افرادی که کلیه آنها سنگ سازی زیادی دارد این نوع

سنگ زیاد دیده می شود


سنگ عفونی(استروایت) : به دنبال عفونت های ادراری ساخته می شوندو

حاوی آمونیوم ، فسفات و منیزیم می باشند .


سنگ اسید اوریکی : در اثر مصرف زیاد گوشت واسیدی شدن ادرار بوجود می آید

سنگ سیستئنی: نوع ارثی مغلوب و کمیابی از سنگهای کلیوی است که در اثر

اختلال در سامانه سوخت وساز بدن بوجود می آید


روی هم رفته چند عامل باعث سنگ سازی می شود

تغدیه نادرست(مصرف زیاد نمک، ومایعات کم،موادگوشتی زیاد و....)

عفونتهای مکرر مجاری ادراری

افراط در مصرف بی رویه ی دارو ها ومواد تقویتی ومکملهای

بدن سازی( مثل پودر کراتین ،ویتامین سی وبرخی داروهای ادرار آور)

بیماریهای وراثتی سنگ ساز

بی حرکتی وعدم فعالیت طولانی

نشانه های سنگ وشن ادراری

در برخی موارد سنگهای کلیه تا از کار انداختن کلیه ی بیمار هیچ نشانه ای ندارند!

ممکن است فردی به‌طور اتفاقی آزمایش بدهد یا سونوگرافی انجام دهد و متوجه سنگ بزرگ

شاخ گوزنی درکلیه خود بشود بدون اینکه کوچکترین علامتی داشته باشد.یکی از نمونه‌های

سنگ، تشکیل سنگ در مثانه است که می‌تواند باعث احتباس و قطع ناگهانی ادرار شود. این

حالت هم بدون علامت قبلی و به‌طور ناگهانی اتفاق می‌افتد.وتا موقعی که شن از کلیه جدا

نشده ودر مسیر دفع حرکت نکندمعمولا درد شدیدپهلو که به پایین

تیر می کشد وجود ندارد درد دفع شن بسیار شدید است وحتی در بعضی افراد با عث غش کردن

فرد می شوددر احساس درد اندازه ی شن تاثیر دارد به طوریکه اگر کمتر از 3 میلی متر قطر

داشته باشد بدون درد خاص دفع می شوند اگر شن کمتر از5 میلی متر باشد احتمال دفعش 90%

ولی درد شدیدی ایجاد می کنند شنی که یک سانتی متر قطر داشته باشد احتمال دفع آن کمتر

از 10 درصد است

از علایم دیگر

سوزش دفع ادرار

حالت تهوع و استفراغ

تغییر رنگ ادرار (خونی)

قطع جریان ادار

احساس دفع مکرر است

تشخیص:

علایم در خود بیمار:

درد شدید ، سوزش در دفع ادرار، قطع جریان ادرار، بیرون روی مکرر


اقدامات تشخیص پزشک:

معاینه +آزمایش ادرار + سونوگرافی+ عکس رنگی +و.......مهار درد

درد دفع شن کلیه عذابیست الیم ویکی از شدید ترین دردهایی است که بیمارتجربه می کند

ومعمولا به تنهایی به یک مسکن رایج پاسخ نمی دهد وپزشک مجبور است از چند داروی

مسکن تزریقی یا شیاف وتجویز مایع استفاده کند در نهایت برای تسکین ممکن است تزریق

مخدر لازم شود

درمان

خوشبختانه تا 80در صد شنها گرچه با تحمل درد بدون درمان خود بخود در عرض دوروزدفع

می شوند

داروهای ادرار آور نیز در دفع سنگها تا اندازه ای تاثیر دارند

سنگهای اسید اوریکی وسیستئنی را نیز با دارو وپرهیز غذایی میتوان مها ر کرد

اما سنگهای کلسیمی بزرگ شده را با هیچ گونه داروی خوراکی یا تزریقی نمی توان بین برد

عقیده عامیانه ی دیگر طناب زدن وبالاوپایین پریدن است که این کارها در افرادی که

آمادگی جسمانی ندارند می تواند به آسیبهای دیگری مثل فتق دسک بین مهرهای کمری

منجر بشود با این حال فعالیت جسمانی معمول دیگر ودر حد توان توصیه می شود

درمان سنگهای کلسیمی وغیرکلسیمی بزرگ شده که خودبه خود قابل دفع نیستند

معمولا چند ر اه حل برای اینگونه سنگها وجود دارد

بیرون کشیدن سنگ گیر کرده با سبد مخصوص

با دستگاه سنگ شکن وریزه کردن سنگ (که دفع سنگریزه ها تا حدود 3ماه طول می کشد)

یااز طریق پوست بدون برش پوست و عضلات ، سوزنی واردکلیه می‌شود سپس یک دوربین

واردکلیه شده وسنگ با دید مستقیم کاملاً خرد و از همان طریق خارج می‌شود و فقط یک بخیه

روی پوست قرار می‌گیرد.

اگر سنگ‌های بزرگ به این روش هم جواب ندهند می‌توان با لاپاراسکوپی سنگ را خارج کرد که

این روش هم بدون برش جراحی وسیع و فقط با یک برش بسیار کوچک انجام شده و حداقل درد و

ناراحتی را برای بیمار به همراه دارد.

ودر آخر سر عمل جراحی باز، اماامروزه خوشبختانه بیشتر از ۹۵ درصد از سنگ‌های

سیستم ادراری نیاز به جراحی باز ندارد.


پیشگیری

اگر کلیه‌هاکاملاً هم سالم باشد باید هر ۶ ماه یک سونوگرافی و آزمایش ادرار انجام داد

پرهیز غذایی (کاهش مصرف نمک،گوشت و...)

زیاد نمودن حجم ادرار با مایعات مناسب وادرار آور ( در 24 ساعت حد اقل دو ونیم لیتر باید ادرار

دفع شود )

مهار ودرمان عفونتهای ادراری

تحرک وفعالیت لازم روزانه


دکتر غلامعلی نوری